του Σωκράτη Παπαχατζή
Σύμφωνα με τις αποκαλύψεις του Έντουαρντ Σνόουντεν, ο Μπάρακ Ομπάμα, εργάσθηκε ευσυνείδητα για την βελτίωση/επέκταση των μηχανισμών παρακολούθησης, με πρόσχημα πάντα την ασφάλεια από την τρομοκρατία. Πρόσφατα, από το Βερολίνο, ο πρόεδρος είχε προσπαθήσει να θολώσει τα νερά, μιλώντας για ασφάλεια και πάλι, σε σχέση όμως αυτή τη φορά με τα πυρηνικά. Με τη φράση “όσο υπάρχουν πυρηνικά δεν θα είμαστε ασφαλείς” τα φωτογράφισε ως μια από τις αιτίες για την εξάπλωση των παρακολουθήσεων σε πλανητική κλίμακα. Οι νέες μέθοδοι παρακολούθησης εμφανίζονται ως …θεραπευτική αγωγή, σταθεροποιητική ενός προβλήματος που απορρέει [και] από την πυρηνική τεχνολογία. Όσο για την επέμβαση της εξουσίας στην ιδιωτική ζωή, αποτελεί “ανεκτή” παρενέργεια.
Παρεμπιπτόντως:
Το ότι ο πρόεδρος παραπλανά επί της ουσίας, δεν αναιρεί την αλήθεια του περί ασφαλείας επιχειρήματος. Όντως, η ασφάλεια του πλανήτη απειλείται, όχι απλώς απ’ τον ηλίθιο που θα πατήσει το κουμπί με τα πυρηνικά, αλλά από την ίδια την ύπαρξή τους. Η αναθέρμανση άλλωστε του θέματος του αφοπλισμού θυμίζει πόσο ανυπόστατα είναι σλόγκαν του τύπου …guns don’t kill people, people kill people. Και πόσο εγκληματικό […στην κυριολεξία] λάθος κάνουν όσοι τα ενστερνίζονται.
Κάθε φορά που ξεκινά τέτοια συζήτηση, ο “ευφυής” της παρέας θα φέρει το παράδειγμα με το …μαχαίρι [“είναι θέμα …επιλογής. Με το μαχαίρι μπορείς να κόψεις το ψωμί, μπορείς και να σκοτώσεις…”]. Αυτό που “παραλείπεται” είναι ότι, όσο πιο εξελιγμένο είναι το μέσο, τόσο πιο αυστηρά προσδιορισμένη είναι η χρήση του, μαζί και η συμπεριφορά που απορρέει από αυτήν. Δεν μπορείς να κόψεις ψωμί με το …πιστόλι. Άντε να χρησιμοποιήσεις την κάννη του ως …βάζο για τριαντάφυλλα, όμως αυτό δεν αναιρεί το σκοπό του κατασκευαστή του. Το πιστόλι, το πολυβόλο, η Βόμβα, είναι εδώ για να σκοτώνουν.
Η επιστημονική/τεχνολογική έρευνα δεν είναι ακριβώς αθώα όπως κάποιοι την θέλουν, αλλά κατευθυνόμενη, στην υπηρεσία συγκεκριμένων concepts. Το πράγμα έγινε σαφές για πρώτη φορά στο “ευρύ κοινό” με την έλευση της Βόμβας – βλ. φωτό από το κλασικό Dr. Strangelove του Κιούμπρικ [SOS Πεντάγωνο καλεί Μόσχα]. Και η δημόσια συζήτηση για αφοπλισμό δεν θα είχε ξεκινήσει χωρίς τη Χιροσίμα.
Κάτι αντίστοιχο, όμως, τηρουμένων των αναλογιών, δεν ισχύει και με την πρόσβαση που εξασφαλίζει στην ιδιωτική ζωή η διαδικτυακή τεχνολογία; Η παράμετρος της παρακολούθησης είναι σύμφυτη εξ αρχής με το μέσο. Κι αν η προδρομική μορφή του διαδικτύου κατασκευάστηκε για συγκεκριμένους, διαφορετικούς σκοπούς [κατά παραγγελία του Πενταγώνου στη δεκαετία του ’60] ποια εξουσία δεν θα “εμπέδωνε” τις δυνατότητες που ανοίγονταν σε μαζική κλίμακα;
Συν τοις άλλοις, ενώ το World-wide Web παρείχε δυνατότητες για δημιουργική έκφραση [αδιαμεσολάβητη από φόρμουλες τύπου Twitter και Facebook] η “εξέλιξη” του Web 2.0 στη δεκαετία των ’00s αποτελεί στροφή προς μια τάση ομογενοποίησης – συρρίκνωσης του “πολίτη” σε καταναλωτή παλίμπαιδα, περιπλανώμενο σε ένα πλανητικό Allou Fun Park που συνδυάζει την Παιδική Χαρά με το Panopticon του Μπένθαμ.
Και ασφαλώς, τα social media αποτελούν αιχμή του δόρατος για την επιχείρηση “Globalization”, μέσα από διάφορες Ανοίξεις, αραβικές και μη, οι οποίες πλασάρονται συστηματικά ως …δικός τους θρίαμβος.
Ανεξάρτητα λοιπόν από το πόσο αξιέπαινος [εννοείται ότι] είναι ο Σνόουντεν, το ερώτημα προβάλλει αμείλικτο:
Μπορεί να υπάρξει διαδίκτυο χωρίς την “ακανθώδη παράμετρο” των παρακολουθήσεων;
Και όσο κρίσιμη εξακολουθεί να είναι η συζήτηση περί αφοπλισμού, άλλο τόσο είναι και εκείνη που επείγει για την αναμόρφωση, τουλάχιστον, των social media.
4 Comments
Κανείς δε μπορεί να είναι σίγουρος οτι δεν παρακολουθείται το τηλεφωνο ή ο υπολογιστής.Η λύση σύμφωνα με το συντάκτη ποιά ειναι??Τα κόβουμε?Κανείς στον τομέα της πληροφορικής δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι μπορεί να υπάρξει ανταλλαγή πληροφοριών στο ίντερνετ ή στο τηλέφωνο που να είναι προστατευμένη από ψηφιακούς ματάκηδες εξελιγμένους και μη….. Όντως δεν μπορείς να κόψεις ψωμί με το πιστόλι.Με την πυρηνική ενέργεια όμως πέραν των όπλων έχει επιχειρηθεί να καλυφθεί η ηλεκτροδότηση αρκετών χωρών-φυσικά υπάρχει και το αντεπιχείρημα των περιβαλλοντικών καταστροφών.Επίσης κατά την προσωπική μου άποψη από τη στιγμή που ανακαλύφθηκαν τα πυρηνικά όπλα κάθε συζήτηση περί αφοπλισμού είναι μπλόφα με απώτερο στόχο να μην αποκτήσουν παρόμοια όπλα αναδυόμενες δυνάμεις και χαθεί έτσι το τρομακτικό μονοπώλιο των 2 υπερδυνάμεων και δυο-τριών ακόμα παλιών αυτοκρατοριών.
Ο “συντάκτης” καθήκον έχει πρώτα πρώτα να θέτει τα ερωτήματα που θεωρεί καίρια. Ασφαλή απάντηση στο συγκεκριμένο ερώτημα δεν έχω. Η ιδέα του κειμένου δεν είναι η επιστροφή στην εποχή των σημάτων με καπνό. Είναι ότι: όπως στο θέμα των πυρηνικών αρχίσαμε να σκεφτόμαστε κάποια στιγμή για κάποιου είδους “αποανάπτυξη”, ΜΗΠΩΣ θα έπρεπε ν’΄αρχίσουμε να κάνουμε το ίδιο και για άλλα ζητήματα;
Η “πυρηνική ενέργεια” δεν είναι μέσον, όπως το πιστόλι ή η Βόμβα. Είναι μορφή ενέργειας, Δεν μίλησε κανείς για την ειρηνική χρήση της, αν και αυτής ακόμα οι “ευεργετικές” συνέπειες έχουν γίνει αντιληπτές σε περισσότερες της μιας περιπτώσεις.
Μπορεί όντως όπως λες η συζήτηση περί αφοπλισμού να είναι μπλόφα. Όμως αυτό δεν αναιρεί την αντικειμενική ισχύ του περί ασφαλείας επιχειρήματος. Έστω και “ερήμην” αυτού που το επικαλείται.
«Και όσο κρίσιμη εξακολουθεί να είναι η συζήτηση περί αφοπλισμού, άλλο τόσο είναι και εκείνη που επείγει για την αναμόρφωση, τουλάχιστον, των social media»
H τελευταία αυτή παράγραφος μου θυμίζει εκθέσεις-πλύσεις εγκεφάλου Τρίτης Λυκείου για Πανελλήνιες, όπου μας βάζανε να γράφουμε τσιτάτα για την τεχνολογία που «εξανδραποδίζει» (!) τον σύγχρονο άνθρωπο και άλλα παρόμοια.
Μια χαρά είναι τα social media. Αφήστε τα ήσυχα.
Τώρα, το “Λογικόπουλος” είναι επώνυμο για να μη τρελαθώ δηλαδή;