Τρεις φορές προσπαθήσαμε να πάμε στον κινηματογράφο και τις τρεις αποτύχαμε. Μερικές εκατοντάδες άνθρωποι περίμεναν να δουν το φιλμ «Άστρο Μάχης Γκαλάκτικα», ένα από τα πολλά φιλμ της λεγόμενης επιστημονικής φαντασίας που πλημμυρίζουν τελευταία τις οθόνες των κινηματογράφων.

Τελικά, κάποιο Σάββατο βράδυ, καταφέραμε- μια ομάδα «ειδικών»- να μπούμε στην αίθουσα και να δούμε το φιλμ, το οποίο, πρέπει να σημειώσουμε, είναι πολύ κοντά στα όρια του απαράδεκτου και δεν έχει καμιά απολύτως σχέση με την επιστημονική φαντασία.

Γιατί όλα αυτά; Ίσως αναρωτηθείτε. Για τον απλό λόγο ότι κάποιος πρέπει να υποστηρίζει την υπόθεση των βιβλίων και των σωστών κινηματογραφικών έργων επιστημονικής φαντασίας που, μέχρι σήμερα, δέχονται μόνο επιθέσεις.

Δεν ντρέπομαι λοιπόν να ομολογήσω ότι από τη στιγμή που έφτιαξα το πρώτο μου μοντέλο με κινητήρα τζετ στερεών καυσίμων (ραμ τζετ) και το πέταξα μπροστά στα έντρομα μάτια των περιπατητών εις τον προ του Ζαππείου Μεγάρου χώρον (1951;) δεν έπαψα να είμαι θαυμαστής της τεχνολογίας, των θετικών επιστημών και, αργότερα, της «επιστημονικής φαντασίας».

Πριν τρία περίπου χρόνια μάλιστα είχα τη τύχη να είμαι διευθυντής ενός μηνιαίου περιοδικού για την επιστήμη και την επιστημονική φαντασία (τόλεγαν «Αναλόγιο»), που όμως υπέκυψε στην οικονομική πραγματικότητα 9 μήνες μετά την έκδοσή του.

Με την ευκαιρία λοιπόν της πολύ κακής ταινίας που ανάφερα πριν, θα ’θελα να πω πως φιλμ σαν αυτό καταστρέφουν την όλη υπόθεση της σωστής επιστημονικής φαντασίας, δημιουργώντας εντελώς σφαλερές εντυπώσεις στον κόσμο.

Ένα βιβλίο ή ένα φιλμ του είδους υποτίθεται πως έχει δύο σκοπούς: α) να ξεκουράσει τον αναγνώστη- θεατή, β) να τον ενημερώση για πράγματα που έχουν πάνω από 70% πιθανότητες να γίνουν πραγματικότης. Η σωστή επιστημονική φαντασία μοιάζει με ένα ισχυρότερο τηλεσκόπιο- μικροσκόπιο που επιτρέπει στον παρατηρητή να δει καλύτερα τον μακρόκοσμο- μικρόκοσμο.              

Βγαίνοντας από την αίθουσα που προβαλλόταν το ανόητο «Γκαλάκτικα» δεν μπόρεσα να μη θυμηθώ με νοσταλγία την «Οδύσσεια του διαστήματος» του Στάνλυ Κιούμπρικ, που όμως δεν ήταν παρά ένας σταθμός στη σειρά των καλών ταινιών του είδους.

Ο σταθμός αυτός ξεκίνησε την τελευταία δεκαετία της Επί- Φα, που τέλειωσε με το θαυμάσιο αυτό παραμύθι για μικρούς και μεγάλους, τον «Πόλεμο των Άστρων».

Προσοχή όμως… Κανείς δεν μπορεί να χαρακτηρίσει τον Πόλεμο των Άστρων ένα απλό φιλμ, όπως και κανείς δεν μπορεί να πει ότι ο Κίνγκ Κόνγκ ήταν μια απλή μαϊμού!

Το «Star Wars» ήταν ένα φαινόμενο που θα αργήσει να επαναληφθεί. Ας μην ξεχνάμε ότι ο Πόλεμος ήταν και η μεγαλύτερη οικονομική επιτυχία στην ιστορία του κινηματογράφου, ξεπερνώντας ακόμα και τις εισπράξεις που πραγματοποίησαν τα «Σαγόνια».

Αν μερικοί σπεύσουν να χαρακτηρίσουν το γεγονός σαν φαινόμενο της διάλυσης της καπιταλιστικής κοινωνίας, ας μου επιτρέψουν να πω ότι σχεδόν την ίδια επιτυχία είχε στις σοσιαλιστικές χώρες το θαυμάσιο «Σολάρις» του Στανισλάβ Λεμ!

Οι άνθρωποι των σημερινών τυραννουπόλεων έχουν ανάγκη από τα παραμύθια για να μπορέσουν να τα βγάλουν πέρα με τη μούργα που τους τυλίγει την επόμενη ημέρα που πάνε στη δουλεία τους ή για να διώξουν από πάνω τους τη φρικιαστική παρουσία της τηλεόρασης (ιδιαίτερα της μεσογειακής).

Βέβαια, το μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι ταινίες επιστημονικής φαντασίας είναι οι… κριτικοί. Ίσως χωρίς να φταίνε οι άνθρωποι αυτοί καλούνται να δουν το «Πράσινο τέρας από την Αφροδίτη» και το «Σολάρις» ή την «Πράσινη λάσπη» και το «Άλφαβιλ». Οι περισσότεροι σταμάτησαν στα πράσινα τέρατα και τις πράσινες λάσπες κλείνοντας μάτια και αυτιά στα αριστουργήματα του είδους κάτω ίσως και από την πίεση του κομματικού τους καπελώματος που δεν τους επιτρέπει τέτοιες πολυτέλειες.

Ποιος όμως δεν έμεινε άφωνος παρακολουθώντας τον Δρα Στρέηντζλοβ στο φιλμ του Κιούμπρικ ή τους «Καταραμένους» του Τζόζεφ Λόζυ ή τη «Μητρόπολη» του Λάνγκ, ή, πρόσφατα, την τεχνική τελειότητα στις «Στενές Επαφές 3ου Τύπου»;

Θα ήθελα- και ίσως κάποια από τις επόμενες βδομάδες το κάνω- να γράψω ένα μεγάλο άρθρο στα «Ε» για τις κινηματογραφικές ταινίες και τα φιλμ της τηλεόρασης, που έγιναν με βάση τα βιβλία των «μεγάλων» συγγραφέων της Επι- Φα. Προς το παρόν σας θυμίζω τα γυαλιά του κινηματογράφου των 3- Διαστάσεων, το Ιντεάλ και τα φιλμ «Ήλθε από το Διάστημα», η «Μυίγα» και άλλα του «εντυπωσιακού» είδους καθώς και τους τίτλους μερικών ταινιών που θα μας δείξουν, αν έχετε καλή μνήμη και… φαντασία: Θυμάστε το «Duel» (Αναμέτρηση), το φιλμ που έφτιαξε ο Στήβεν Σπήλμπεργκ (Στενές Επαφές) το 1971. Είδατε τον «Πλανήτη των Πιθήκων», το «Ναυαγοί» (με τον Τζήν Χάκμαν!) του Τζών Στάρτζες, το «Αντρόμεντι Στραίην» το «Ωμέγκα Μάν», το θαυμάσιο «Κουρδιστό Πορτοκάλι» (που κι αυτό είναι Επι- Φα), το «Σφαγείο-5» του Κούρτ Βόνεγκατ, τον «Υπναρά» του Γούντυ Άλλεν, το θαυμάσιο τσεχοσλοβάκικο (κινούμενα σχέδια) «Ο Άγριος Πλανήτης», το «Σόυλεντ Γκρήν» και χίλια- δυο άλλα όμορφα παραμύθια…

Είναι καλύτερα να σταματήσω εδώ, με τη σημείωση ότι το 95% των σωστών έργων «επιστημονικής φαντασίας» κάθε άλλο παρά παραμύθια είναι.

Ας μην ξεχνάμε το τρανό παράδειγμα του Ιούλιου Βερν και το Ταξίδι στη Σελήνη.

Οι άνθρωποι της Γης θα κατακτήσουν τους πλανήτες, γιατί αυτό είναι πολύ φυσικό, πολύ απλό και απόλυτα σύμφωνο με τη μέχρι σήμερα ιστορία του ανθρώπινου γένους.

ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΒΑΘΑΣ