Πέρασαν πολλά χρόνια από τότε, αλλά ποτέ δε θα ξεχάσω την ιστορία με τα λιπαντικά.
Ήταν 1976 όταν, το περιοδικό που έχω την τιμή να διευθύνω, οι 4 ΤΡΟΧΟΙ, αποφάσισε να κάνει κάτι που δεν είχε γίνει μέχρι τότε στην Ελλάδα: να δοκιμάσει τα λιπαντικά των αυτοκινήτων που κυκλοφορούσαν στη χώρα!
Στην απόφασή μας αυτή οδηγηθήκαμε από μια ολόκληρη σειρά καταγγελιών των αναγνωστών μας- που ποτέ δε σταμάτησαν- για εκτεταμένη νοθεία στο κύκλωμα της διάθεσης των λιπαντικών και της βενζίνης.
Συγκεκριμένα στοιχεία είχαν τεθεί στη διάθεσή μας για λάδια που δεν ήταν παρά σκέτο πετρέλαιο, για άλλα που κόστιζαν μια περιουσία και δεν ήταν παρά καμένα ή αναζωογονημένα λιπαντικά που διάφοροι επιτήδειοι συγκέντρωναν από τα συνεργεία και άλλες παρόμοιες ιστορίες, που σε μια άλλη χώρα θα είχαν προκαλέσει τις επεμβάσεις δεκάδων εισαγγελέων.
Σε συνεργασία με το ΙΝΚΑ αγοράσαμε δέκα δείγματα λιπαντικών και, μπροστά σε ένα συμβολαιογράφο της Αθήνας, τοποθετήσαμε τα λάδια από τα κουτιά τους σε όμοια δοχεία και με ειδικό παραπεμπτικό τα παραδώσαμε στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (Έδρα Στοιχείων Μηχανών) για να τα δοκιμάσει, να τα μετρήσει, να τα υποβάλει σε τεστς και να μας παραδώσει τα αποτελέσματα των μετρήσεων.
Πέρασε αρκετός καιρός, ίσως και τρεις μήνες, και κάποια ημέρα εκπρόσωποι του περιοδικού και του ΙΝΚΑ παρέλαβαν τα αποτελέσματα των μετρήσεων από τη Γραμματεία του ΕΜΠ.
Στο τεύχος 74 (Νοέμβρης 1976, 4 ΤΡΟΧΟΙ) δημοσιεύτηκαν οι μετρήσεις της Έδρας Στοιχείων Μηχανών προκαλώντας το… ενδιαφέρον του κοινού και δύο (2) εφημερίδων (της Καθημερινής και της Αυγής) αλλά και ορισμένων από τις εταιρείες που θεώρησαν ότι θίγονται τα συμφέροντά τους.
Το ενδιαφέρον των τελευταίων εκδηλώθηκε με διάφορους τρόπους- που τους θυμήθηκα πάλι διαβάζοντας την τεράστια σε μέγεθος ανακοίνωση γνωστής εταιρείας λιπαντικών για το θέμα της «αντιρρυπαντικής βενζίνης».
Το περιοδικό απειλήθηκε με σωρεία μηνύσεων, η εφημερίδα που εργαζόμουν (Καθημερινή) δέχτηκε «πιέσεις», τις οποίες όμως γενναία απέρριψε δημοσιεύοντας τις μετρήσεις του ΕΜΠ, δικηγόροι εξαπολύθηκαν για να ψάξουν τη ζωή μου, προφανώς για να μπορέσουν να με «τυλίξουν σε μια κόλλα χαρτί», εκτοξεύτηκαν φανερές και κρυφές απειλές, γράφτηκαν πύρινα άρθρα εναντίον του περιοδικού και του προσώπου μου…
Αλλά δεν έφταναν όλα αυτά!
Οι επιθέσεις- με τεράστιες πληρωμένες καταχωρήσεις στις εφημερίδες της εποχής- επεκτάθηκαν και εναντίον του ΕΜΠ και του κύρους της Έδρας που έκανε τις μετρήσεις, των γνώσεων των καθηγητών- ερευνητών, των εφημερίδων που δημοσίευσαν τ’ αποτελέσματα, όλων εκείνων, τέλος πάντων, που τόλμησαν να τα βάλουν με τις πανίσχυρες Επτά Αδελφές.
Η λάσπη που εκτοξεύτηκε θα αρκούσε για να χτιστεί πάλι η Αθήνα. Δεν ανησυχούσε όμως αυτός ο δημοσιογράφος.
«Δεν είναι δυνατόν» έλεγε «κάποια ανακοίνωση θα κάνει η Πρυτανεία του ΕΜΠ και θα ‘‘κολλήσει στον τοίχο’’ τους συκοφάντες της».
Μάταια όμως δεν ανησυχούσε!
Η ανακοίνωση έγινε αλλά ήταν λίγο χλιαρή, σαν σούπα που πάγωσε στο δρόμο, σαν παγωτό που έλιωσε στο δίσκο του σερβιτόρου.
Δεν θα ξεχάσω ποτέ το κενό που αισθάνθηκα όταν βγήκα απ’ το γραφείο του τότε πρύτανη κι όταν διάβασα στις εφημερίδες τις προσβλητικές για την τιμή του ΕΜΠ ανακοινώσεις μιας εταιρείας, «Είναι σωστές οι μετρήσεις, κ. Καθηγητά;» είχα ρωτήσει τον πρύτανη.
«Δεν έπρεπε να τις δημοσιεύσετε» απάντησε. «Φέρατε σε πολύ δύσκολη θέση το ίδρυμα!».
Πέρασαν τα χρόνια και το Τεστ των Λιπαντικών ξεχάστηκε, χωρίς αυτό βέβαια να σημαίνει ότι βελτιώθηκαν τα λιπαντικά. Μέσα μου έμεινε μόνο η αμφιβολία για την ικανότητα των Ελλήνων επιστημόνων να μετρούν σωστά!
Μια αμφιβολία που ξανάρθε στην επιφάνεια με την πρόσφατη ανακοίνωση του υφυπουργού Εμπορίου, που έλεγε ότι η αντιρρυπαντική βενζίνη είναι φιάσκο και όχι μόνο αυτό αλλά και επικίνδυνη για τη δημόσια υγεία.
Μια αμφιβολία που γιγαντώθηκε όταν η εταιρεία βγήκε πάλι στις εφημερίδες και με καταχωρήσεις που είχαν το ίδιο μέγεθος με τις καταχωρήσεις του 1976, «έκανε σκόνη» τον κ. υφυπουργό και τις υπηρεσίες του, βγάζοντάς τους ψεύτες και άσχετους. Και θα ήθελα να ξέρω, έξι χρόνια μετά το διασυρμό του ΕΜΠ, αν έχουν δίκιο οι Επτά Αδελφές ή οι Έλληνες επιστήμονες. Μαζί μου σίγουρα θα ήθελε να ξέρει και ο Ελληνικός Λαός.
ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΒΑΘΑΣ