Του ΝΑΣΟΥ ΒΑΓΕΝΑ
«…Η γλώσσα είναι ο σημαντικότερος παράγοντας στη δημιουργία εθνικής συνείδησης.
Αδιάρρηκτη ιστορική συνέχεια μιας γλώσσας δεν σημαίνει αναγκαστικά αδιάρρηκτη εθνική συνείδηση· και ρήξη στη συνέχεια μιας εθνικής συνείδησης δεν σημαίνει αναγκαστικά ρήξη στη συνέχεια της γλώσσας της.
Τις διαπιστώσεις αυτές, που βγαίνουν από την απροκατάληπτη μελέτη της Ιστορίας της ελληνικής γλώσσας, έρχεται να επιβεβαιώσει το βιβλίο Greco antico, neogreco e italiano (εκδόσεις Zanichelli) της λέκτορος του Πανεπιστημίου του Μιλάνου Αμαλίας Κολώνια και του νεοελληνιστή καθηγητή του Πανεπιστημίου της Πάντοβα Μάσιμο Πέρι, το οποίο κυκλοφόρησε πρόσφατα. Πρόκειται για ένα λεξικό των δανείων και των παραλληλισμών ανάμεσα στην ελληνική και την ιταλική γλώσσα, το οποίο έχει σκοπό να γνωρίσει στους Ιταλούς “εκείνα τα ελληνικά που γνωρίζουν χωρίς να το ξέρουν”.
Η αξία του βιβλίου δεν βρίσκεται μόνο στο πλούσιο λεξικογραφικό υλικό που αποθησαυρίζει αλλά και στη μακρά εισαγωγή τού Μάσιμο Πέρι (ανατυπούμενη αυτοτελώς θα συγκροτούσε ένα βιβλίο), η οποία αποτελεί σημαντική συμβολή στην ιστοριογραφία της νεοελληνικής γλώσσας. Ο Πέρι δίνει ένα πανόραμα της απανταχού νεοελληνικής, καθώς επίσης και των άλλων γλωσσών του ελλαδικού χώρου, παρακολουθεί τη ροή της ιταλικής στην ελληνική γλώσσα και εξετάζει τη διείσδυση της ελληνικής γλώσσας στην ιταλική χερσόνησο από το τέλος της λατινικής (7ος αιώνας) ως την εμφάνιση της ιταλικής γλώσσας (10ος αιώνας) και από εκεί ως σήμερα.
Οι περισσότεροι από τους νεοελληνισμούς της ιταλικής, σημειώνει ο Πέρι, βρίσκονται στις διαλέκτους, ενώ αρκετοί εντοπίζονται στην κοινή ιταλική. Αν σε αυτούς προστεθούν οι πολυάριθμοι επιστημονικοί νεολογισμοί που έχουν παραχθεί με βάση την αρχαία ελληνική, μπορεί κανείς να πει ότι “ο κάθε Ιταλός γνωρίζει ανεπιγνώστως 7.000 περίπου ελληνικές λέξεις, οι οποίες διπλασιάζονται αν προστεθούν οι παράγωγες και οι συγγενικές και επαναδιπλασιάζονται, αν υπολογιστούν οι λέξεις των διαλέκτων και της κοινής ελληνικής που έπαψαν να χρησιμοποιούνται κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα”.
Καθώς το θέμα της εθνικής συνέχειας ή ασυνέχειας δεν είναι άσχετο με το θέμα της γλώσσας, και οι επί του θέματος συζητήσεις μας είναι, εκατέρωθεν, ιδεοληπτικά φορτισμένες (η πεποίθηση της ανυπαρξίας νεοελληνικού έθνος πριν από την εποχή της νεωτερικότητας δεν είναι λιγότερο ιδεολογηματική από την πεποίθηση της αδιάσπαστης ιστορικής συνέχειας του ελληνισμού), οι απόψεις επιφανών ξένων ελληνιστών, οι οποίοι δεν θα μπορούσαν να επικριθούν για ελληνοκεντρισμό και αποστρέφονται, όπως ο Πέρι, τους εθνικισμούς, αποκτούν ένα ιδιαίτερο βάρος.
“Πώς συνέβη”, ρωτά ο Πέρι, “και η ελληνική, η κατ’ εξοχήν πολιτισμική γλώσσα”, που κυριάρχησε από την αρχαία ως και τη βυζαντινή εποχή στα Βαλκάνια και σε ευρύτατες περιοχές της Ανατολικής Μεσογείου, “σήμερα μιλιέται μόνο από 12-13 εκατομμύρια ανθρώπους;
Η λατινική δεν μπορεί να καυχηθεί για μια παράδοση πιο πλούσια ούτε για ευρύτερη διάδοση. Γιατί λοιπόν η λατινική κατέκτησε την Ευρώπη και έφτασε ως την Αμερική και την Αυστραλία, ενώ η ελληνική συρρικνώθηκε βαθμιαία στα σύνορα της σημερινής Ελλάδας;”.
“Η αιτία”, απαντά ο Πέρι, “βρίσκεται πιθανώς στο γεγονός ότι η ιστορία της ελληνικής είναι ένα continium κυριαρχούμενο από την εμμονή της συνέχειας. Σε τρεις χιλιάδες χρόνια δεν βρίσκουμε ποτέ ένα κενό, μια ρήξη συγκρίσιμη με εκείνη που συνέβη ανάμεσα στη λατινική και τις λατινογενείς γλώσσες. Την αιτία, με άλλα λόγια, φαίνεται να μας τη δίνει το Ευαγγέλιο: ο σπόρος πρέπει να πεθάνει για να δώσει καρπό. Η λατινική πέθανε γεννώντας τις λατινογενείς γλώσσες. Η ελληνική δεν πέθανε, δεν φάνηκε ποτέ ικανή να πεθάνει”.
Η γλωσσική συνέχεια θέτει ένα θέμα πολιτισμικής συνέχειας, για το οποίο παραπέμπω στο βιβλίο του Σβορώνου “Το ελληνικό έθνος”».
To άρθρο δημοσιεύτηκε στο “ΒΗΜΑ” και εγώ το αναδημοσιεύω απ’ το ιστολόγιο “Αγρυπνος Φρουρός”.
Η αιτία είναι όχι για να απαντήσω στη σύμβουλο του Γ.Α.Π Κα Θάλεια Σιούτη και στο βιβλίο της για την “βάσονο της ιστορίας της …Ιρλανδίας αλλά, για να πω σε όλους πως είναι ΝΤΡΟΠΗ να μιλάμε ελληνικά και να αφήνουμε τους εργαζόμενους στη ΜΚΟ “Ο Σωρός” να τα μαγαρίζουν…
Συμφωνείτε ή διαφωνείτε -όπως έλεγε και η Αξέχαστη
6 Comments
Νομίζω ότι η αιτία περί της μη επικράτησης της Ελληνικής είναι καθαρά οικονομική.Το 18ο 19ο και αρχές του εικοστού αιώνα είχαμε Βρετανική κυριαρχία σχεδόν παγκόσμια και αργότερα Αμερικανική. Δεν το θεωρώ απίθανο μετά από 50-100 χρόνια η παγκόσμια γλώσσα να είναι η Κινέζικη
Αξιότιμε Κε Καββαθά,η προσπάθεια εξάλειψης της Ελληνικής γλώσσας και της υπερτρισχιλλιωστής συνέχειας της, φαίνεται πως με την παρούσα σύνθεση του Υπουργείου (πάλαι ποτέ Εθνικής) Παιδείας θα γίνει πραγματικότητα. Ήδη η Κα υπουργός επανέφερε, την προ ετών, πρότασή της για δεύτερη επίσημη γλώσσα την Αγγλική, την ίδια στιγμή που όλη η τεχνολογική κοινότητα παγκοσμίως αποφαίνεται πως η επόμενη γλώσσα προγραμματισμού των Η/Υ θα γίνεται στα αρχαία Ελληνικά.
Φτάνουν πια οι αρλούμπες για τα Ελληνικά και την "επόμενη γλώσσα των Η/Υ". Ξεχωρίστε τους urban legends απο την πραγματικότητα. Οσο για την ελληνική γλώσσα δεν φταίνει οι συνωμοσίες που πηγαίνει κατά διαόλου. Μόνοι μας βγάζουμε τα μάτια μας με τα χέρια μας, κι ύστερα ζητάμε ευθύνες απο τους Εβραιομασωνοαμερικανοκαπιταλιστές. Έλεος.
Και βέβαια δεν φταίνε οι …εβραιομασωνοαμερικανοκαπιταλιστές! Μία ώρα μπροστά στη τηλεόραση αρκεί για να γνωρίσετε τους υπεύθυνουςΌμως υπάρχει Ελπίδα. Η Χερ Φραου Ομπερλοϊτναντ Βάσεν φον Μπίλντεμπεργκ κατάργησε τη βάση του 10Εμπρός για τη κατάργηση του απόλυτου μηδενός
…Το οποίο Απόλυτο Μηδέν θα είναι η βάση για τηνεισαγωγή στα ΑΕΙ της Νέας ΤάξηςΠρώτοι στα μαθήματα-πρώτοι στους αγώνες έλεγε κάποτε το Κ.Κ.ΕΠάει κι' αυτό…
Διαβάζω στη σημερινή "Ελευθεροτυπία": "Ο Θ. Πάγκαλος άδειάζει το οικονομικό επιτελείο, η Άννα Διαμαντοπούλου ζητάει εξηγήσεις απ' τον Πεταλωτή γιατί θεώρησε ότι, με μία του δήλωαση, την άδειασε "για τη βάση του 10" και γενικά η κυβέρνηση φαίνεται να αδειάζει κάθε μέρα τη δεξαμενή της μετεκλογικής δυναμικής της…"Και ο Γ.Α.Π που είναι; Τώρα στον Ισημερινό για τη Σοσιαλιστική Διεθνή και, αμέσως μετά στις Πρέσπες για την πολική αρκούδα (με Γκρούεφσκι και Μπερίσα!).Γρήγορα… Φέρτε μου μια Prada