Του Σωκράτη Παπαχατζή
Η πανσπερμία των μαγειρικών reality φαίνεται κατ’ αρχήν γελοία και ανεξήγητη. Μπορεί να πρόκειται για ένα ακόμα trend πλανητικών προδιαγραφών, από εκείνα που “συντονίζουν” τους πληθυσμούς, στα πρότυπα των παγκοσμιοποιημένων ειδήσεων. Στα καθ’ ημάς όμως το πράγμα έχει πάρει διαστάσεις. Και με την οικονομική δυστοκία να εμποδίζει τα κανάλια να φιλοτεχνήσουν νέα “ποιοτικά” σίριαλ, φαίνεται πως η τηλεμαγειρική ήρθε για να μείνει.
Καιρό τώρα απορώ με το παράδοξον της υποθέσεως, όπως όλος ο κόσμος. Με την υπερδιόγκωση μάλιστα του φαινομένου άρχισα να σταυροκοπιέμαι. Ήρθε όμως η εμφάνιση του ολόφρεσκου reality με τους junior chefs, να μου ανοίξει τα μάτια:
Προς τι η αναγόρευση της επαγγελματικής αρτιότητας του μαγείρου σε νούμερο ένα εθνικό στόχο, ενώ τα πάντα γύρω μας καταρρέουν;
Απάντηση: μια χώρα γκαρσονιών, όπως η Ελλάδα “του μέλλοντός μας” που άλλοι έχουν σχεδιάσει, πρέπει να είναι ταυτόχρονα μια χώρα γεμάτη ξενοδοχεία – καζίνα, ταβέρνες και εστιατόρια. Γεμάτη ως εκ τούτου και από ταλαντούχους chefs, δεξιοτέχνες του πλάστη και του μαχαιροπήρουνου, εξασκημένους να ικανοποιούν τον πιο απαιτητικό ευρωπαϊκό ουρανίσκο.
Οι μελοντικές γενιές θα εκπαιδευθούν εντατικά σ’ αυτό, τα μαθήματα έχουν ήδη ξεκινήσει από την τηλεόραση.
RSS - Posts
15 Comments
Nομίζω πως ο Κορνήλιος Καστοριάδης κάποια στιγμή προ τριακονταετίας προειδοποίησε πως ο πληθυσμός του ελλαδικού κράτους κινδυνεύει να μετεξελιχθεί σε “γκαρσόνια της ευρώπης” (sic).
Θαρρώ ότι, ο πρώτος που τι είπε ήταν ο …Χίτλερ -που προόριζε την Ελλάδα σαν τόπο διακοπών της Άριας φυλής
διαφωνω με την αποψη που διατυπωνεται στο κειμενο οτι η συγκεκριμενη εκπομπη που προβαλλεται στην τηλεοραση σημαινει προετοιμασια για ενα εφιαλτικο μελλον της χωρας.ο κοσμος-δηλαδη εμεις-δεν ειμαστε τοσο προβατα ωστε ακομη κι αν αυτο συμβαινει,πραγμα που μου φαινεται τραβηγμενο,δε θα το καταπιουμε ετσι ευκολα.εξαλλου ο ξενος ερχεται στην Ελλαδα να φαει παραδοσιακα πιατα και οχι να επιλεξει κουζινες κυριλε και ο περισσοτερος κοσμος βλεποντας τα στην τηλεοραση ετοιμαζεται τους πεταξει το τηλεκοντρολ.αυτα το πολυ να ελξουν τιποτα ψευτογκλαμουρατους Νεοελληναραδες.ο ξενος πιστευω οτι περισσοτερο ψαχνει οταν ερχεται για τουρισμο για φιλοξενια παλαιοτερων χρονων οπου δεν τον κλεβανε με 15 ευρω ή 10000 δρχ πιο πριν για μια γκρικ σαλαντ.συμφωνω οτι η οικονομικη κριση πρεπει να μας κανει να σκεφτουμε καλυτερα και σε προσωπικο και σε συλλογικο επιπεδο,αλλα πρεπει να προσεξουμε ταυτοχρονα να μην πιανομαστε και απο σκεψεις που προβλεπουν καταστροφη εξαιτιας της προβολης μιας ασχημης τηλεοπτικης εκπομπης.το μελλον δεν προβλεπεται αν και σε αυτον τον κανονα υπαρχουν και εξαιρεσεις οπως ο Μαστερ!
Όπως ίσως διάβασες βγάλαμε το περιοδικό “ΓΕΥΣΗ” όταν, όλος αυτός ο εσμός ήταν στα δέντρα. Αν δείτε ένα από εκείνα τα τρεύχη θα διπιστώσετε τον σεβεσμό, την ευγένεια και το δέος που αντιμετωπίζαμε αυτό που αποκαλούμε “φαγητό”. Εκατομμύρια παιδιά πεθαίνουν κάθε χρόνο απ’ τη πείνα και υπερβολές και σπατάλες απαγορεύονται. Αυτή ήταν η δική μας συλλογιστική. Δεν έχουμε τίποτα να κάνουμε με την χυδαιότητα που ακολούθησε….
Συμφωνώ.
Βασίλη,
δεν ξέρω σε ποια εκπομπή αναφέρεσαι ούτε μ’ ενδιαφέρει να …ξεχωρίσω ανάμεσα στις εκατοντάδες ξεπατικώματα της δικής μας Ιδέας και προσπάθειας
Αναφερομαι στις εκπομπες ριαλιτι που προβαλλονται αυτη την εποχη-και περυσι-στην τηλεοραση.Τις θεωρω ασχημες και κακογουστες,αλλα ταυτοχρονα διαφωνω με αυτο που λεγεται στο κειμενο οτι προετοιμαζουν τον κοσμο για το μελλον της Ελλαδας ως χωρας γκαρσονιων.Πιστευω οτι τις προβαλλουν για να εχουν απλως τηλεθεαση προσωρινη,ακομη και αν η τηλεθεαση προερχεται απο αυτους που βριζουν το χαζοκουτι οταν τις βλεπουν και που θεωρω οτι αποτελουν την πλειοψηφια.ακομη και ο στοχος τους να ειναι τετοιος,δηλαδη να προετοιμασουν την κοινη γνωμη για το μελλον κανεις δεν μπορει να ειναι σιγουρος οτι θα τον πετυχουν αφου οι περισσοτεροι γιουχαρουν αυτου του ειδους τις εκπομπες.Κλεινοντας,αν οι Γερμανοι εχουν σα στοχο να μετατρεψουν τους υπολοιπους Ευρωπαιους σε γκαρσονια τους,η ιστορια θα τους διαψευσει για μια ακομη φορα αφου ειναι αδυνατον 90 εκατομμυρια ανθρωποι να επιβαλλουν αυτο που θελουν σε 600 εκατομμυρια ανθρωπων,εκτος πια αν οι τελευταιοι το γουσταρουν στην τελικη!
Μήπως θά έπρεπε νά μάς προβληματίσει πιό πολύ τό ΠΟΙΟΙ γονείς είναι εκείνοι πού οδηγούν τό παιδί τους στά επιμελημένα στούντιο τών σκουπιδοκάναλων γιά νά καταξιωθούν φτιάχνοντας γευστικότατα μπουτάκια ακρίδας πανέ, αντί νά τά μάθουν τήν αξία μιάς Ελληνικότατης, λιτής φασολάδας στά ματάκια ενός παιδιού πού ΠΕΙΝΑΕΙ ;;..
Προ’ι’δρυτικός
Συμφωνω με την διαπιστωση του Socrates οσον αφορα την…δραματικη αυξηση του αριθμου των εκπομπων μαγειρικης, διαφωνω ομως με το συμπερασμα του αρθρου…
Ο Socrates αναφερεται στην ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΥΣΤΟΚΙΑ και σε ΑΥΤΟ και ΜΟΝΟ νομιζω οτι πρεπει να εστιασουμε και οχι σε ενα γενικοτερο μακροπροθεσμο σχεδιο… chefοποιησης…
Ειναι πολυ πιο ευκολο, οικονομικο και αποδοτικο για εναν τηλεοπτικο σταθμο να προετοιμασει μια εκπομπη μαγειρικης.
Ενα στουντιο – η και σπιτι ακομα καλυτερα- δυο καμερες και δυο π@π@ρες, και…ετοιμη η παραγωγη ( το ιδιο γρηγορα με το φαφητο!), η τηλεθεαση οσο διαρκει αυτη η…μαγειρικη φρενιτιδα ειναι εγγυημενη η…”τοποθετηση προ’ι’οντων” …ανθιζει και στο τελος…that’s all folks…
[Απάντηση στο σχόλιο του δημήτρη 11/12/2011 at 22:30]
Συμφωνούμε ως προς τα έξοδα. Πόσο πιθανό όμως φαίνεται, η βιομηχανία του θεάματος να εκπονεί παγκοσμίων προδιαγραφών σχέδια αποκλειστικά με τη λογική της αρπαχτής; [«προβάλλουμε ότι πουλάει»].
Εντύπωσή μου είναι ότι, συνεργαζόμενη με υψηλούς κύκλους εξουσίας παράγει επιθετικά ιδεολογία, με απώτερο σκοπό, πέρα από τα διόλου ευκαταφρόνητα έσοδα, να διαιωνίζει την παρασιτική της [τους] επιβίωση.
Η βιομηχανία του τηλεοπτικού θεάματος «καθρεπτίζει», υποτίθεται, την καθημερινή ζωή, ενώ στην πραγματικότητα την σκηνοθετεί και τη διαμορφώνει. Ο μηχανισμός περιγράφεται με 4 απλές λέξεις, τις εξής 3: monkey see monkey do. Τα trends διοχετεύονται με εντολές άνωθεν, όσο για τα «μηνύματα» που περιέχουν [φανερά ή υποδόρια] δεν μπορεί παρά να υπαγορεύονται από επιφανείς ψυχο-τεχνικούς. Εκτός αν η σημερινή εξουσία έχει αποφασίσει να καινοτομήσει, όντας η πρώτη στην ιστορία της ανθρωπότητας χωρίς τέτοιους στη δούλεψή της.
Και για να υπερθεματίσω, ξεφεύγοντας από τα καθ΄ημάς: στο Hell’s Kitchen, σίριαλ που προβάλλεται στο Macedonia TV ο …master chef Gordon Ramsay κατευθύνει με σκαιό τρόπο ένα όμιλο μαθητευομένων, περιλούζοντάς τους με ύβρεις και ακραία προσβλητικές εκφράσεις. Δεν μιλάμε για εστιατόριο, αλλά για το αμπάρι του Ben-Hur. Οι μαθητευόμενοι υπομένουν αγόγγυστα τα πάντα, «και πώς αλλιώς να κάνουν», όταν ο χρόνος «πιέζει αμείλικτα», ενώ οι πελάτης είναι έτοιμος να στραβώσει την μπουλόφατσά του αν το σουφλέ δεν είναι αρκετά ζεστό, ή το ψάρι δεν είναι καλά ξεκοκαλισμένο.
Ίσως και να είμαι …συνωμοσιολόγος, όμως για μένα το πράγμα βοά: όπως σκοπός του Hell’s Kitchen είναι η ανάδειξη του «πρώτιστον το υπηρετείν» σε κατηγορική προσταγή, έτσι το όργιο τηλεφαγίας έρχεται να παίξει το ρόλο του στο πλαίσιο μιας προσχεδιασμένης διαμόρφωσης του ελληνικού τοπίου σε χώρο αναψυχής για υψηλούς επισκέπτες._Σ.Π.
Socrates θα μου επιτρεψεις να…συνεχισω να διαφωνω…
Το παραδειγμα του Ramsey εχει απλα αποκτησει…περισσοτερα κιλα, λιγοτερα …μαλλια, λιγοτερο καυστικο και περισσοτερο ηλιθιο χιουμορ και λεγεται Εκτωρας Μποτρινι, στην ελληνικη μιζερη τηλεοπτικη “ξεπατικοτουρα”.
Μου ειναι δυσκολο να φανταστω, οτι στο εγχωριο τηλεοπτικο χωριο, εχουμε opinion leaders! Opinion followers ειναι, αφου μολις διαπιστωσουν οτι κατι στο εξωτερικο “πουλαει”, μετα σπευδουν να το αντιγραψουν, τις περισσοτερες φορες με αμφιλεγομενο τροπο…
Τωρα το κατα ποσο η βιομηχανια των ΜΜΕ “καθρεφτιζει” η διαμορφωνει την ταση σε μια κοινωνια, ασφαλως προκειται για μια αμφιδρομη σχεση.
Το ποιος ειναι ο ενεργητικος και ποιος ο παθητικος ομως ρολος, δεν νομιζω οτι ειναι τοσο διακριτο.
Σιγουρα τα ΜΜΕ εχουν την ευχερεια της πρωτης κινησης, ομως αν δεν υπαρχει η απαραιτητη θετικη αναδραση απο το τηλεοπτικο κοινο, τοτε πεφτει στο κενο οποιαδηποτε προσπαθεια χειραγωγησης.
Θελω να πιστευω – κρινοντας απο τον στενο και ευρυτερο κυκλο μου, οτι πλεον δεν αγωμαστε και φερομαστε ευκολα…
[Απάντηση στο σχόλιο του Δημήτρη 12/12/2011 at 22:47]
Ποιος μίλησε για …Έλληνες opinion leaders; Το αντίθετο λέω: οι εντολές έρχονται άνωθεν, και αφορούν [ως προς εμάς] σχέδια μετατροπής του ελληνικού τοπίου σε τόπο αναψυχής.
Από την άλλη, θα μπορούσα απλώς να επισημάνω ότι ενώ εγώ μιλώ για τις προθέσεις των κρατούντων, “αντικρούομαι” με το “επιχείρημα” ότι ο κόσμος δεν άγεται και φέρεται τόσο εύκολα.
Όμως μια και το θέτεις, ακόμα κι αν σε κάποιες μεμονωμένες κινήσεις των ΜΜΕ δεν υπάρξει θετική ανάδρααη από το κοινό, πώς εξ αυτού οδηγούμεθα στο ότι “πέφτει στο κενό κάθε προσπάθεια χειραγώγησης”;
Γιατί είναι δεδομένο ότι οι περισσότερες από τις κινήσεις των ΜΜΕ τυγχάνουν …ΘΕΤΙΚΗΣ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΕΩΣ, που σημαίνει, ή ότι πρέπει να δεχτούμε ότι τα ΜΜΕ λειτουργούν σωστά, ή ότι …κάτι δεν πάει καλά με το κοινό τους. Σ.Π.
Χωρις να θελω να φανει σαν κοντρα (σεβομαι την αναγνωρισμενη δημοσιογραφικη σου αξια), νιωθω οτι πρεπει να απαντησω και θα αρχισω αντιστροφα.
Τι οριζεις ως θετικη ανταποκριση, γιατι αν αναφερεσαι στην μετρηση τηλεθεασης της AGB, βασιζεσαι -και το γνωριζεις-
σε εναν θεσμο υποπτο και χειραγωγισιμο, στην καλυτερη των περιπτωσεων, που χρησιμοποιηται ΜΟΝΟ για προσελκυση διαφημιστικων εσοδων…
Ειναι δυσκολη ΠΛΕΟΝ η χειραγωγηση η τουλαχιστον δυσκολοτερη απο οτι στο παρελθον, γιατι πλεον η προσβαση στην πληροφορηση-ενημερωση-γνωση, ειναι ΠΙΟ ΕΥΚΟΛΗ.
Επισης ΔΕΝ διαφωνω ως προς τις προθεσεις των κρατουντων, αναφερθηκα στο κατα ποσο ευκολα βρισκουν αποδεκτες.
Οσον αφορα το “σχεδιο μετατροπης του ελληνικου τοπιου σε τοπο αναψυχης”, ΥΠΑΡΧΕΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙ τετοιο σχεδιο το οποιο ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΖΕΤΑΙ απο τις δεκαδες εκπομπες μαγειρικης η ΑΠΛΑ -οπως αναφερω και στο πρωτο μου σχολιο- οι ελληνικοι τηλεοπτικοι σταθμοι απλως βρηκαν -εν μεσω κρισης- εναν ΑΝΕΞΟΔΟ και ΕΥΚΟΛΟ τροπο να γεμιζουν τα ετσι κι αλλιως “αδεια” προγραμματα και ταμεια?…
Καμιά σχέση με κόντρα. Διάλογο κάνουμε, και εξ αρχής μπήκα σ’ αυτόν γιατί θέωρησα ότι αυτά που γράφεις έχουν ενδιαφέρον.
Πιστεύω ότι, ναι, υπάρχουν εκπρόσωποι «επιτροπών» που περνούν γραμμή σε ΜΜΕ, επιχειρώντας να ρυθμίσουν κοινωνικές τάσεις. Τα παραδείγματα είναι άφθονα από την ιστορία.
Σε ότι αφορά το θέμα μας, παρεμπιπτόντως, να θυμίσω το γεγονός ότι η εκπομπή του Έκτορα Μποτρίνι ξεκίνησε στην ελληνική τηλεόραση το 2009 από τον Alpha, ο οποίος είχε αγοραστεί, μήνες πριν, από το RTL group…γερμανικών συμφερόντων.
Το ότι αυτό που πουλάει είναι ταυτόχρονα εκείνο που εξυπηρετεί τα συμφέροντα κάποιων, δεν είναι περίεργο. Αντίθετα είναι κανόνας να προσπαθεί κάποιος να περάσει το «μήνυμα» σε ελκυστικό περιτύλγμα, [πρωινάδικα, μεσημεράδικα, infotainment, tittytainment κ.ο.κ.]. Το αυτό συνέβαινε [και συμβαίνει] με τον Νο 1 διαμορφωτή συνειδήσεων, τη βιομηχανία του Χόλιγουντ.
«Θετική ανταπόκριση», για να μην πλατειάσω, είναι εκείνο που κρατά την τηλεόραση κυρίαρχη της απανταχού δημόσιας ζωής επί δεκαετίες. Η κυριαρχία της αμφισβητείται από την άνοδο του διαδικτύου, στην οποία προφανώς αναφέρεσαι ως λόγο για τον οποίο η χειραγώγηση δεν είναι πλέον εύκολη. Μακάρι να είναι έτσι, ο χρόνος θα δείξει. Προς το παρόν όμως, το χάος που πυροδοτεί η εν λόγω άνοδος είναι τέτοιο, που ο γλαφυρότερος τρόπος να περιγραφεί είναι η ατάκα του μεξικανού γελοιογράφου El Roto:
«το πρόβλημα της εποχής που ζούμε, χρυσής εποχής της επικοινωνίας και της ενημέρωσης, είναι ότι …δεν υπάρχει τρόπος να μάθεις τι γίνεται».
Όμως αυτό είναι ένα άλλο θέμα._Σ.Π.
Άς μού εξηγήσει παρακαλώ κάποιος, πόσο αξιόπιστες μπορεί νά θεωρούνται οί περιβόητες ακροαματικότητες, πώς προκύπτουν, καί κυρίωςποιό μπορεί νά είναι τό επίπεδο τών ανθρώπων οί οποίοι δέχονται, έναντι δέν ξέρω ποιάς αμοιβής, νά ελέγχονται ακόμη καί γιά τό ποιό κανάλι βλεπουν τή στιγμή τής παραμονής τους στό σπίτι γιά οποιονδήποτε λόγο..
Προ’ι’δρυτικός