Ένιωθα βαρύς, κουρασμένος και πέρα για περά απογοητευμένος όταν τα μάτια μου έπεσαν στη μικρή είδηση που ήταν θαμμένη στην τρίτη σελίδα της ξένης εφημερίδας. Για τις δύο προηγούμενες ώρες διάβαζα- μη έχοντας τίποτα άλλο να κάνω καρφωμένος στο κάθισμα του αεροπλάνου- για τα μαύρα πέπλα που ετοιμάζονται να καλύψουν πάλι τον πλανήτη, για το άρμα του πολέμου που ήδη άρχισε να ετοιμάζεται, για τη Δεύτερη Παρουσία, για την πυρηνική Αποκάλυψη που θα φέρει η κρίση του πετρελαίου. Και οι λίγες τούτες γραμμές μ’ έκαναν να χαμογελάσω λίγο και να πω στον εαυτό μου να ξεχάσει τους παρανοϊκούς που κυβερνούν τους λαούς της γης και να υποθέσει πως πόλεμος δεν πρόκειται να γίνει και πως ειρήνη θα διαφεντεύει τις τύχες μας για τα επόμενα εκατό χρόνια, έτσι που οι άνθρωποι θα ’χουν τον καιρό να λύσουν τα προβλήματά τους με πρώτο απ’ όλα το ενεργειακό.

«Πες ότι ξαναγίνεται η έκθεση του Παρισιού, όπως γινόταν στις αρχές του αιώνα», είπα μιλώντας στον ονειροπαρμένο Καβαθά. «Και πως μια καινούργια τεχνολογική επανάσταση έχει ήδη ξεκινήσει, όπου τεχνικοί και επιστήμονες, ερευνητές και απλοί εφευρέτες δείχνουν τις μηχανές που θα ακολουθήσουν τη μετα- πετρελαϊκή εποχή… Τι θάβλεπες σε μια τέτοια έκθεση;…».

Η σκέψη με συγκλόνισε καθώς ο νους μου πεταγόταν από τη μια εφαρμογή στην άλλη, με αφετηρία τη μικρή είδηση που φάνταζε πρώτη μέσα στη σελίδα της εφημερίδας.

«Οι επιστήμονες και οι τεχνικοί μελετάνε τώρα τις δυνατότητες για την οικονομική εκμετάλλευση της αιολικής ενέργειας», έγραφε. «Στην πολιτεία του Τέξας πολλά σπίτια και απομακρυσμένοι οικισμοί εξασφαλίζουν όλη ή μέρος της ηλεκτρικής τους ενέργειας από τους ανεμόμυλους!…».

…Να ’μαστε λοιπόν στην Έκθεση. Δεξιά καθώς μπαίνουμε οι κατασκευαστές, των αιολικών μηχανών. Πανύψηλες κατασκευές στέκουν πάνω στα τρία ή τέσσερα πόδια τους, στις κορυφές τους οι πτέρυγες που δεν θυμίζουν καμιά πτέρυγα απ’ όσες ξέρουμε μέχρι σήμερα: Τώρα μοιάζουν περισσότερο με τα «μυλαράκια» που φτιάχναμε στα μέσα του 19ου αιώνα, προσφέροντας μεγάλες επιφάνειες στον αέρα που ποτέ δε σταματά να φυσά. Κοιτάξτε εδώ… Πώς έλυσαν οι επιστήμονες το πρόβλημα της τριβής … Οι άξονες των ελίκων γυρίζουν μέσα σε μαγνητικά πεδία ή «πάνω» σε στρώματα αέρα που βγαίνει με πίεση από εκατοντάδες μικρές τρύπες γύρω τους. Οι έλικες περιστρέφονται με την παραμικρή πνοή του αέρα, παράγοντας αμέσως ηλεκτρικό ρεύμα! Αν όμως τους έβλεπαν οι μυλωνάδες της Μύκονος και της Κρήτης!…

Κοιτάξτε εδώ… Παραγωγή ενέργειας από την αέναη κίνηση των κυμάτων με τούτη την περίεργη αρθρωτή εξέδρα, που μοιάζει με σαρανταποδαρούσα. Λικνίζεται πάνω στα κύματα που τεχνητά δημιουργούνται στη δεξαμενή και το λίκνισμά της αυτό θέτει σε κίνηση γεννήτριες που δίνουν φως στο περίπτερο… Αμ’ αυτός ο στρόβιλος που έχει ύψος 30 μέτρα κι είναι φτιαγμένος από ίνες γυαλιού και ατσάλι; Λένε πως τοποθετείται σε στενά περάσματα- σαν του Εύριπου π.χ.- και παράγει ενέργεια από την κίνηση των νερών. Κι εδώ τι γίνεται;

Τι σπίτια είναι αυτά που οι στέγες τους λάμπουν και τι περίεργα μηχανήματα είναι τούτα απ’ έξω; Ηλιακά σπίτια είναι, οι συλλέκτες τους απλωμένοι νωχελικά στον ήλιο συγκεντρώνουν τη θερμότητα από τις φωτιές της σύντηξης στον ήλιο και τη διοχετεύουν στο σπίτι και στους συσσωρευτές για τις ανάγκες της νύχτας. Και τα περίεργα μηχανήματα που στέκουν απ’ έξω είναι θερμικές αντλίες που μετατρέπουν σε ενέργεια τις μεταβολές του καιρού.

Και πιο κάτω μια σειρά κινητήρες με περίεργα ονόματα. Κινητήρες Στέρλινγκ για σταθερές εφαρμογές, προηγμένοι κινητήρες ατμού (πάλι!) για τις μεταφορές και κινητήρες εσωτερικής καύσης που εργάζονται με μείγματα φτωχά, όσο οι ντήζελ της παλιάς εποχής, για τα ιδιωτικά αυτοκίνητα.

«Λιγότερα από 3 λίτρα για τα 100 χιλιόμετρα», γράφει η εφημερίδα. Θυμάμαι την εποχή που, παρόμοιοι κινητήρες, χρειάζονταν 12 λίτρα για να διανύσει ένα αυτοκίνητο 100 χιλιόμετρα. Η νέα τεχνολογική επανάσταση που έφερε η κρίση του πετρελαίου έχει μέσα της στοιχεία ευγένειας και ομορφιάς καθώς οι επιστήμονες προσπαθούν να απαλλάξουν τον πλανήτη από τη μόλυνση και να μειώσουν τη σπατάλη. Όπως και στις αρχές του αιώνα με τους πιονιέρους της αεροπορίας, της κίνησης στους δρόμους και τις θάλασσες και των εφαρμογών του ηλεκτρισμού, έτσι και τώρα υπάρχει ένα πνεύμα κατάκτησης, που η ομορφιά του ακουμπάει στην Τέχνη. Πανέμορφες μηχανές σχεδιασμένες και κατασκευασμένες έτσι που να μη καταστρέφουν και να μη μολύνουν είναι αραδιασμένες στις αίθουσες της Έκθεσης.

Ο επισκέπτης βλέπει με ενδιαφέρον της εφαρμογές της ηλεκτρονικής καθώς μικροσκοπικές μνήμες που περιέχουν εκατομμύρια «συρταράκια» φροντίσουν για την αρμονική συνύπαρξη των ανθρώπων και των μηχανών. Κρεμασμένα ψηλά στην οροφή των τεράστιων χώρων της έκθεσης φαντάζουν τα Νέα Πηδαλιουχούμενα, «αερόστατα» για μεταφορές που κινούνται αργά μέσα στην ατμόσφαιρα. Στις αίθουσες της αεροπορίας βλέπουμε πάλι ελικοφόρα, οι έλικες τους περίεργες κατασκευές με 8 ή 12 λεπίδες, όπως και στους ανεμόμυλους. Και πιο κάτω, στις αίθουσες που εκτίθενται οι μηχανές της θάλασσας, να τα πάλι τα ψηλά πλοία με τα πανιά τους ν’ ανεμίζουν στον άνεμο, αλλά, μεγάλε Αίολε, τι περίεργα πανιά είναι αυτά που δεν χρειάζεται ούτε ένας ναύτης για να τ’ απλώσει και να τα μαζέψει…

……………………………………………………………………………………

Παρακαλούμε σηκώσατε την πλάτη του καθίσματός σας στην όρθια θέση και μην καπνίζετε. Θα προσγειωθούμε στην Αθήνα σε 10 λεπτά.

Σήκωσα την πλάτη του καθίσματος και τράβηξα τα μάτια μου από τις κορφές των μελανοσωρειτών που ανέβαιναν με χάρη ψηλά στην ατμόσφαιρα. Το όνειρο διαλύθηκε καθώς το DC-9 προσγειωνόταν στον διάδρομο 33R του αεροδρομίου του Ελληνικού… Και εξαφανίστηκε καθώς το ταξί με τον τύπο που το οδηγούσε με μετέφερε σπίτι μου στην πρωτεύουσα της Χαρτόβιας, γκαρίζοντας «λαϊκό» άσμα.

Σκέφτομαι πώς μπορεί άλλοι λαοί, πιο τυχεροί, να ζήσουν και να χαρούν την μετα- πετρελαϊκή εποχή. Οι Χαρτόβιοι όμως αποκλείεται, γιατί, μέχρι τότε, θάχουν πνιγεί μέσα στην κουταλιά το νερό που πλέουν από το 1821 και δώθε.

ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΒΑΘΑΣ