ΠΟΛΛΟΙ είναι οι αναγνώστες της στήλης που θέλουν να μάθουν περισσότερα για τις εναλλακτικές μορφές κίνησης που ετοιμάζουν για τα «γιωταχί» μας τα κέντρα έρευνας και εξέλιξης των μεγάλων αυτοκινητοβιομηχανιών και όχι μόνο. Στις ΗΠΑ, για παράδειγμα, στο «παιχνίδι» έχει μπει η ομοσπονδιακή κυβέρνηση, που άνοιξε τις πόρτες των πλέον απόρρητων εργαστηρίων του αμυντικού τομέα. Στην προσπάθεια ενός κράτους (και ενός λαού) να πάρει το προβάδισμα από τους Ιάπωνες και τους Ευρωπαίους στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας, η κυβέρνηση πήρε αυτή τη γενναία απόφαση και τα πρώτα σημάδια της PNGV (Partnership for a New Genaration of Vehicles Συνεργασία για μια Νέα Γενιά Αυτοκινήτων) έχουν αρχίσει να κάνουν την εμφάνισή τους. Τα υβριδικά και ηλεκτρικά αυτοκίνητα που είδαν οι επισκέπτες στην Εκθεση του Ντιτρόιτ είναι, μαζί με τα σημαντικά πρότυπα που ετοιμάζει η ευρωπαϊκή και η ιαπωνική αυτοκινητοβιομηχανία, οι προπομποί μιας νέας γενιάς «αυτοκινήτων» για τις πόλεις του (ανεπτυγμένου) κόσμου.
Και λέω «ανεπτυγμένου» γιατί μην περιμένετε, για παράδειγμα, να δείτε το EV1 της Κράισλερ ή τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα της Φίατ, της Πεζό και της Φολκσβάγκεν να κυκλοφορούν στους δρόμους της Σαγκάης ή της Κουάλα Λουμπούρ. Σε αυτές τις πόλεις θα κυκλοφορούν τα σαράβαλα των «ανεπτυγμένων», όπως κυκλοφόρησαν και στην Ελλάδα στις δεκαετίες του ’70 και του ’80.
Το ερώτημα είναι αν αυτά τα απολύτως «καθαρά» οχήματα θα κυκλοφορήσουν στην Αθήνα και στις άλλες πόλεις που αντιμετωπίζουν έντονα προβλήματα ρύπανσης. Οσο παράξενο και αν ακούγεται, η στήλη δηλώνει… αναρμοδιότητα! Οχι διότι δεν γνωρίζει τις εξελίξεις στον τομέα των εναλλακτικών πηγών ενέργειας, αλλά γιατί πρέπει πρώτα να ρωτήσει τον… κ. Ερμπακάν! Αν η Τουρκία δεν επιτεθεί στην Ελλάδα (ή στην Κύπρο), υπάρχει μια μικρή πιθανότης εκτός από «ρεϊντζρόβερ» να δούμε αυτά τα αυτοκίνητα στην Αθήνα.
Τα οποία αυτοκίνητα χρησιμοποιούν όχι μία αλλά τέσσερις πηγές ενέργειας: α) συσσωρευτές, β) κινητήρες εσωτερικής καύσης/στροβίλους σταθερών στροφών, πτωχού μείγματος, γ) κυψέλες καυσίμου και δ) σφονδύλους. Το καύσιμο μπορεί να είναι βενζίνη, μεθανόλη, φυσικό αέριο, αιθανόλη ή υδρογόνο.
Οι συσσωρευτές που εξελίσσουν οι ερευνητές δεν είναι αυτοί που αγοράζουμε για τα αυτοκίνητά μας, αλλά νέοι που «βγήκαν» κατευθείαν μέσα από τις διαστημικές πλατφόρμες και τους πυραύλους – φορείς. Για παράδειγμα, οι συσσωρευτές λιθίου – ιόντων είναι τέσσερις φορές πιο «αποτελεσματικοί» από τις συμβατικές μπαταρίες και δύο φορές από εκείνες νικελίου – καδμίου. Στη σκηνή μπαίνουν και οι αποκαλούμενοι «υπερπυκνωτές» που, όπως ξέρουμε, είναι συσκευές «αποθήκευσης» του ηλεκτρικού ρεύματος, μόνο που δεν έχουν καμιά σχέση με αυτούς που μάθαμε στο λύκειο ή στις τεχνικές σχολές. Οι καινούργιες συσκευές μπορούν να «αποθηκεύσουν» 100 φορές περισσότερη ενέργεια από τους συμβατικούς, πράγμα που τους επιτρέπει να «βοηθούν» τα υβριδικά αυτοκίνητα όταν αυτά πρέπει να επιταχύνουν για να προσπεράσουν ή να κινηθούν σε ανωφέρεια.
Τα τεχνολογικά «θαύματα» όμως δεν σταματούν εδώ. Τα «καθαρά» αυτοκίνητα του (ονειρικού) μέλλοντός μας θα διαθέτουν και σφονδύλους, που δεν είναι παρά ένα είδος μηχανικού συσσωρευτή. Ο σφόνδυλος (φανταστείτε τον σαν ένα είδος «σβούρας» των παιδικών σας χρόνων) για να φθάσει στον επιθυμητό αριθμό στροφών ανά λεπτό παίρνει ενέργεια από τον κινητήρα. Μόλις φθάσει στις 34.000-38.000 σ.α.λ. ο σφόνδυλος θα μπορεί να παράγει ρεύμα που θα χρησιμοποιείται για τους δευτερεύοντες μηχανισμούς, αλλά και για να «ενισχύεται» η κίνηση των τροχών του οχήματος όταν και όπου αυτό απαιτείται. Αυτό που ως σήμερα έχει επιβραδύνει τις εξελίξεις είναι (όσο περίεργο και αν ακούγεται) η ασφάλειά τους. Ο καθένας καταλαβαίνει τι μπορεί να συμβεί αν το υλικό από το οποίο είναι κατασκευασμένοι αστοχήσει, «εκραγεί» και διατρήσει το προστατευτικό περίβλημα. Τα τελευταία δέκα χρόνια οι μηχανικοί πειραματίζονται με νέα υλικά (π.χ. κεραμικά) που παρουσιάζουν καλή «συμπεριφορά» σε αυτούς τους ρυθμούς περιστροφής.
Εκατοντάδες επιστήμονες και τεχνικοί σε ολόκληρο τον κόσμο ασχολούνται εδώ και χρόνια με την έρευνα για καθαρότερα, ασφαλέστερα και φιλικότερα προς το περιβάλλον αυτοκίνητα.
Ολα αυτά τα ωραία και άκρως ενδιαφέροντα όμως καμιά θέση δεν έχουν στην ελληνική κοινωνία. Για κάποιο λόγο, που ξεφεύγει (;) από τα πλαίσια μιας «στήλης αυτοκινήτου», η πατρίδα μας έμεινε μακριά και από αυτόν τον τομέα της σύγχρονης τεχνολογίας, με αποτέλεσμα ακόμη και η απλή αναφορά στις εξελίξεις να προκαλεί ειρωνικά σχόλια του τύπου «άσε μας τώρα με τα αυτοκινητάκια».
Ασε ο ένας (πολιτικός), άσε ο άλλος, φθάσαμε στο σημείο να ακούνε Ελλάδα στην Κορέα (και στην Ιαπωνία και στην Τσεχία και στη Γερμανία και παντού) και να τρίβουν τα χέρια τους. Μεγάλη (και έξυπνη) αγορά η ελληνική. Λίγο να μειωθούν οι φόροι και θα ξεπεράσει τις 200.000 πωλήσεις. Και είναι αυτές ακριβώς οι επιδόσεις που χαρακτηρίζουν μια χώρα που θέλει να βρίσκεται στην αιχμή των τεχνολογικών εξελίξεων.
Πώς; Μα με έναν έμμεσο αλλά αληθινά ιδιοφυή τρόπο: οι ελληνικές κυβερνήσεις δανείζονται δισεκατομμύρια σε συνάλλαγμα για να μπορούν οι πολίτες να αγοράζουν αυτοκίνητα που κατασκευάζουν, για παράδειγμα, οι Κινέζοι. Με τα χρήματα αυτά ο κάθε κατασκευαστής, από την Κορέα ως την Τσεχία και από τις ΗΠΑ ως τις Ινδίες, μπορεί να διαθέτει άφθονα χρήματα για την έρευνα. Ετσι, εμμέσως πλην σαφώς, η Ελλάδα λαβαίνει και αυτή μέρος στη σχεδίαση των αυτοκινήτων που θα χρησιμοποιούμε στις πόλεις του μέλλοντος!
Το υλικό είναι τόσο πολύ και τόσο όμορφο ώστε θα άξιζε καλύτερης μεταχείρισης. Είναι όμως Κυριακή, τα τουρκικά πολεμικά περιφέρονται στα λιμάνια των κατεχόμενων, οι δρόμοι ίσως έχουν ξανακλείσει από τα τρακτέρ και στα «οχτώμισι» μια «χαροκαμένη» μάνα μιλάει για τα δύσκολα παιδικά χρόνια του γιου της που κατέληξε να σφάξει πέντε γυναίκες… Οταν έχουμε τόσο σοβαρά θέματα μπορούμε να ασχολούμεθα με τα «αυτοκινητάκια»; Δεν μπορούμε…