ΕΚΘΕΣΗ – ΚΑΤΑΠΕΛΤΗΣ ΤΟΥ ΟΟΣΑ: «Αυτή η χώρα δεν μεταρρυθμίζεται…»

Πηγή: Deutsche Welle, Έθνος  (μέσω Ινφογνώμων)

Στο ναδίρ έχει φθάσει η λειτουργία του κρατικού μηχανισμού στη χώρα μας, όπως προκύπτει από την έκθεση του ΟΟΣΑ για τη δημόσια διοίκηση στην Ελλάδα, στην οποία οι αναλυτές υπογραμμίζουν τι δεν λειτουργεί στη δημόσια διοίκηση και τι είναι αυτό που εμποδίζει την Ελλάδα να προχωρήσει σε δομικές μεταρρυθμίσεις.

Η μελέτη παρουσιάζεται στο πρωτοσέλιδο της Die Welt, όπου αναφέρονται τα βασικά πορίσματα της:
«Δύο χρόνια μετά το ξέσπασμα της κρίσης στην Ελλάδα και η λειτουργία του ‘κυβερνητικού μηχανισμού’ έχει φθάσει στο ναδίρ της αδράνειας. Σε αυτό το βασικό πόρισμα κατέληξαν οι ειδικοί επιστήμονες του Οργανισμού για την Οικονομική Συνεργασία και Ανάπτυξη (ΟΟΣΑ) σε συνεργασία με 200μελές επιτελείο του ελληνικού υπουργείου Εσωτερικών.
Οι ειδικοί εξέτασαν και τα 14 υπουργεία και διαπίστωσαν σε όλα ελλείμματα στην καταγραφή στοιχείων, σε γνώσεις για την επεξεργασία τους, σε οργάνωση για την πρακτική τους αξιολόγηση, αλλά και στην απαραίτητη συνεργασία (τμημάτων και υπουργείων) μεταξύ τους.
‘Ο κεντρικός κυβερνητικός μηχανισμός δεν έχει μέχρι τώρα ούτε τις δομές, ούτε τις ικανότητες για μεγάλες μεταρρυθμίσεις’, δήλωσε η Καρολάιν Βάρλεϊ, διευθύντρια του τμήματος αξιολόγησης των κυβερνήσεων στις χώρες-μέλη του ΟΟΣΑ, και συμπλήρωσε ότι ‘πρόκειται για μια σκληρή διαπίστωση που για πρώτη φορά καταδεικνύει τι δεν λειτουργεί στη διοίκηση και τι είναι αυτό που εμποδίζει την Ελλάδα να προχωρήσει σε δομικές μεταρρυθμίσεις’»
«Μόνον δύο φορές το χρόνο για μερικές ώρες ελέγχονται από την κυβέρνηση τα υψηλόβαθμα στελέχη των υπουργείων. ‘Η κυβέρνηση δεν έχει ούτε την εξουσία, αλλά ούτε τις κατάλληλες μεθόδους για να αναγκάσει τα νευραλγικά υπουργεία να ακολουθήσουν ενιαία πολιτική’, λένε οι ειδικοί του ΟΟΣΑ. Οι Έλληνες κρατικοί υπάλληλοι έχουν ελάχιστη επαφή με τους συναδέλφους τους σε άλλα υπουργεία ή ακόμη και με εκείνους του ίδιου υπουργείου. Σε όλα τα υπουργεία υπάρχει έλλειψη συστημάτων καταγραφής και επεξεργασίας δεδομένων και συστημάτων αρχειοθέτησης».
«Εκτός ελέγχου» ο μηχανισμός
«Η εξουσία των υπουργείων είναι κατακερματισμένη όχι μόνον επειδή και τα 14 είναι διασπαρμένα σε εκατοντάδες κτήρια στην ελληνική πρωτεύουσα, αλλά και γιατί απουσιάζει σχεδόν παντελώς οποιαδήποτε επαφή. (…) Έτσι ερμηνεύεται ίσως το γιατί τα 4/5 των κτηρίων, όπου στεγάζονται τα υπουργεία, δεν διαθέτουν αίθουσα συνεδριάσεων».
«Οι ειδικοί επιστήμονες του ΟΟΣΑ διαπίστωσαν ότι τα τελευταία 15 χρόνια εκδόθηκαν σχεδόν 17.000 νόμοι, προεδρικά και υπουργικά διατάγματα αλλαγής αρμοδιοτήτων. Ένας υπουργός με μεγάλη εμπειρία σε διαφορετικά υπουργεία δήλωσε μάλιστα ότι χρειαζόταν κάθε φορά πάνω από ένα χρόνο για να βρει άκρη στα νέα του καθήκοντα.
Καθόλου απίθανο, εφ’ όσον κάθε υπουργείο διαθέτει κατά μέσον όρο 439 διαφορετικά τμήματα. Πρόκειται για συνέπεια της πελατειακής πολιτικής. Δηλαδή τόσο οι σοσιαλιστές, όσο και οι συντηρητικοί αντάμειβαν με υψηλά πόστα τους οπαδούς τους και γι’ αυτό δημιουργούσαν νέα τμήματα, νέα ινστιτούτα ή και νέες σχολές.
Στα υπουργεία υπάρχουν πολλοί διευθυντές και υψηλόβαθμα στελέχη. Υπάρχει όμως έλλειψη απλών υπαλλήλων. Τα περισσότερα τμήματα διαθέτουν το πολύ τρεις απλούς υπαλλήλους. Το 1/5 των υπουργείων αποτελείται μόνον από διευθυντές τμημάτων. Επιπλέον ο κρατικός μηχανισμός πάσχει από γήρανση και από απροθυμία για απόδοση».
«Συνολικά η ελληνική δημόσια διοίκηση δεν διαθέτει τα πρακτικά εργαλεία, την κουλτούρα και την ικανότητα να σχεδιάσει, να εκτελέσει και να ελέγξει την εφαρμογή μιας παραγωγικής πολιτικής’, υποστηρίζει η κ. Βάρλεϊ και επισημαίνει: ‘Έτσι οι μεμονωμένες μεταρρυθμίσεις δεν επαρκούν για να ανατρέψουν τη δυσλειτουργία δεκαετιών του ελληνικού κρατικού μηχανισμού (….). Μέχρι τώρα το κέντρο της διακυβέρνησης ήταν ιδιαίτερα αδύναμο. Παράλληλα όμως η Ελλάδα έχει πια ελάχιστο χρόνο για αλλαγές και μεταρρυθμίσεις, ο χρόνος πιέζει».
Και η Die Welt καταλήγει με τη στάση της αντιπολίτευσης και των συνδικάτων: «Μπορεί η ελληνική βουλή να ψήφισε τα δραστικά μέτρα που προβλέπει ο προϋπολογισμός του 2012, αλλά ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης Αντώνης Σαμαράς έσπευσε να δηλώσει ότι εάν αναλάβει την κυβερνητική εξουσία μετά τις εκλογές θα ανακαλέσει τις εγκριθείσες μεταρρυθμίσεις, όπως π.χ. την αύξηση της φορολογίας.
Τέλος δεν μπορεί να γίνει λόγος για συμπαράσταση των συνδικάτων, την οποία ο ΟΟΣΑ εκτιμά ως απολύτως απαραίτητη. Τα συνδικάτα ανακοίνωσαν ήδη περαιτέρω κινητοποιήσεις και απεργίες κατά της αναδόμησης του βολικού γι’ αυτά πελατειακού κράτους».