Μνημόνιο για την Ελλάδα ως το 2020!

Από το “Σοφοκλέους 10”

“Παρασκευή, 10 Σεπτέμβριος 2010 

Για ένα «Μνημόνιο Νο2», που θα «προστατεύσει» την Ελλάδα από τις αγορές ίσως και μέχρι το 2020 –με βαρύ κόστος, βέβαια, για τους Έλληνες που θα υποστούν τη μακρόχρονη διεθνή κηδεμονία…- πιέζουν πλέον ανοικτά οι ισχυροί του διεθνούς τραπεζικού συστήματος την Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΔΝΤ, επιβεβαιώνοντας πλήρως το αποκαλυπτικό ρεπορτάζ που πρώτο παρουσίασε χθες στους αναγνώστες του το “S10”.

«Μνημόνιο Νο2, ή χρεοκοπία», ήταν ο τίτλος του αποκαλυπτικού δημοσιεύματος του “S10” και, πριν αλέκτωρ φωνήσαι τρις, η ισχυρότερη τράπεζα του διεθνούς συστήματος, η αμερικανική JP Morgan, ήλθε να προτείνει δημόσια ακριβώς αυτό, ανοίγοντας επίσημα τη διεθνή συζήτηση για την παράταση ισχύος της διεθνούς συμφωνίας δανεισμού.

Ο κορυφαίος αναλυτής ευρωπαϊκής χρηματαγοράς της JP Morgan, ο Πάβαν Γουάντα, τόνισε ότι η Ελλάδα θα χρειασθεί να επεκτείνει κατά τρία έως έξι (!) χρόνια τη διεθνή συμφωνία δανεισμού, για να αποφύγει χρεοκοπία, που χωρίς το δεύτερο μνημόνιο θα είναι αναπόφευκτη.

«Δεν πιστεύω ότι έχουν άλλη επιλογή, δεδομένου ότι το έλλειμμα είναι τόσο μεγάλο», τόνισε χαρακτηριστικά, μιλώντας στο Bloomberg. «Ή θα επιμηκύνουν οι άλλες χώρες τη διάρκεια των δανείων τους στην Ελλάδα, ουσιαστικά απαλείφοντας ένα μέρος του χρέους, ή η Ελλάδα θα αναδιαρθρώσει το χρέος της και η αγορά θα αρχίσει να παγώνει ξανά. Θα χρειασθούν περισσότερη βοήθεια όταν η χρονική διάρκεια του σημερινού “πακέτου” εκπνεύσει, αν πρόκειται να αποφύγουν μια καθαρή χρεοκοπία».

Το μήνυμα της JP Morgan, που ασφαλώς εκφράζει και τις περισσότερες μεγάλες τράπεζες του διεθνούς συστήματος, προς τις πολιτικές ηγεσίες της Ευρώπης είναι απλό και αποτελεί συνέχεια της πάγιας στρατηγικής των τραπεζιτών, να μεταφέρουν στους φορολογουμένους τους κινδύνους των χαρτοφυλακίων τους, ιδιωτικοποιώντας τα κέρδη και κοινωνικοποιώντας τις ζημιές: ή θα «φορτώσετε» τους κρατικούς προϋπολογισμούς της Ευρωζώνης με τα «τοξικά» χρέη (ελληνικά σήμερα, πορτογαλικά, ισπανικά, ή ιρλανδικά αύριο) ή θα κληθείτε να διαχειριστείτε μια νέα παγκόσμια τραπεζική κρίση.

Σύμφωνα με πληροφορίες του “S” από στελέχη του τραπεζικού κλάδου, το διεθνές «ιερατείο» των αγορών ανοίγει από σήμερα τη συζήτηση για παράταση του καθεστώτος διεθνούς κηδεμονίας της Ελλάδας όχι τυχαία: από το 2012 το αργότερο, η Ελλάδα θα πρέπει βάσει του «Μνημονίου 1» να αρχίσει τις εκδόσεις μακροχρόνιων τίτλων, δηλαδή να θέσει στις αγορές το δίλημμα αν πρέπει να σταματήσουν το «εμπάργκο» δανεισμού, ή όχι. Δηλαδή, η χώρα θα βρεθεί και πάλι στο σημείο που βρισκόταν στις αρχές του χρόνου, πριν τη διεθνή διάσωση. Ή θα καταφέρει να καλύψει με ανεκτό κόστος τις χρηματοδοτικές της ανάγκες από την αγορά, ή θα βρεθεί και πάλι να φλερτάρει με μια ακάλυπτη έκδοση ομολόγων, που θα ισοδυναμεί με χρεοκοπία.

Οι διεθνείς τραπεζίτες γνωρίζουν, ότι το «καθάρισμα» των ισολογισμών τους από «τοξικά» στοιχεία θα πάρει αρκετό χρόνο, ενώ ταυτόχρονα θα πρέπει να προσαρμόζονται στις απαιτήσεις ενός αυστηρότερου πλαισίου εποπτείας και κεφαλαιακής επάρκειας, σύμφωνα με τους όρους της «Βασιλείας 3» και των νέων περιορισμών στις αγορές που επιβάλλουν τα κράτη, αντλώντας διδάγματα από την κρίση.

Με αυτά τα δεδομένα, οι τραπεζίτες υπολογίζουν από σήμερα, ότι η στρατηγική τους για μείωση κινδύνων και ενίσχυση των ισολογισμών δεν θα συνάδει από το 2012 με την τοποθέτηση κεφαλαίων σε στοιχεία ενεργητικού υψηλού κινδύνου, όπως το ελληνικό χρέος. Ως εκ τούτου, αρχίζουν από σήμερα να πιέζουν τις κυβερνήσεις της Ευρωζώνης να… σηκώσουν το ελληνικό βάρος για αρκετά χρόνια, μέχρι το σύστημα να είναι πάλι έτοιμο να αναλάβει νέους κινδύνους.

Το ερώτημα που έχει σε αυτό το πλαίσιο ιδιαίτερη σημασία για τους Έλληνες πολίτες και την κυβέρνηση είναι αν μπορεί η Ελλάδα και η Ευρωζώνη να εφαρμόσουν το μνημόνιο με τους αρχικούς του όρους, πηγαίνοντας κόντρα στη βούληση του διεθνούς «ιερατείου» των ισχυρών τραπεζιτών. Η πρόσφατη ιστορία απέδειξε, ότι το πεπρωμένο που χαράζουν οι αγορές για τις αδύναμες χώρες του διεθνούς στερεώματος φυγείν αδύνατον: όσο και αν προσπάθησε η κυβέρνηση Παπανδρέου και οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να κρατήσουν την Ελλάδα εντός αγοράς, τελικά αποκλείσθηκε και η ευθύνη της εξυπηρέτησης του εθνικού χρέους πέρασε στις κυβερνήσεις και το ΔΝΤ.

Αν, όμως, η υποταγή στις διαθέσεις των αγορών καταστεί αναπόφευκτη, το επόμενο ερώτημα που προβάλλει… απειλητικό για τους Έλληνες πολίτες είναι άλλο: πώς θα πείσουν οι κυβερνήσεις της Ευρώπης τους φορολογούμενους πολίτες, ότι είναι αναγκαίο και σκόπιμο να συνεχίσουν να πληρώνουν… ελληνικές αμαρτίες ίσως και μέχρι το 2020; Δεν θα υποχρεωθούν, άραγε, για να το πετύχουν τελικά, να καταδείξουν στην κοινή γνώμη, ότι η Ελλάδα θα πάρει μεν νέο δάνειο, αλλά θα εφαρμόσει και ένα πρόγραμμα λιτότητας άνευ προηγουμένου, με ακόμη αυστηρότερη διεθνή επίβλεψη; Και, αν έτσι εξελιχθούν τα πράγματα, ποια ελληνική κυβέρνηση θα καταφέρει να «πουλήσει» στους Έλληνες πολίτες νέες… θυσίες, όταν θα είναι ήδη εξαντλημένοι από τα πρώτα χρόνια εφαρμογής του Μνημονίου 1; Δεν θα κινδυνεύσει η Ελλάδα και η Ευρώπη να βρεθεί μπροστά σε ένα ανεξέλεγκτο ξέσπασμα κοινωνικής οργής;

Αυτά τα ερωτήματα δεν είναι τόσο… μελλοντολογικά και θεωρητικά, όσο φαίνονται. Η διεθνής πολιτική και τραπεζική ηγεσία ήδη έχει αρχίσει να προβληματίζεται για τις απαντήσεις τους, έστω και αν η ελληνική κοινή γνώμη θα πληροφορηθεί, ως συνήθως, τελευταία τα συμπεράσματα αυτού του προβληματισμού…

Κατά τα λοιπά, ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου και ο Πέτρος Χριστοδούλου του ΟΔΔΗΧ, ανησυχώντας για πολύ πιο βραχυπρόθεσμες εξελίξεις, όπως η έκβαση της δημοπρασίας εντόκων γραμματίων της επόμενης εβδομάδας, επιχείρησαν χθες να κάνουν φραστικό «μασάζ» στους δύσπιστους διεθνείς επενδυτές, δηλώνοντας σε διεθνή μέσα ότι οι ελληνικοί τίτλοι αποτελούν ευκαιρία και δεν πρέπει να φοβίζουν τους επενδυτές και διαψεύδοντας για πολλοστή φορά τα σενάρια χρεοκοπίας της χώρας.

Όμως, όπως έχει αποδείξει η πρόσφατη εμπειρία της χώρας με τις αγορές, τέτοιες διαβεβαιώσεις από ελληνικά χείλη (ή ακόμη και από τα χείλη αξιωματούχων διεθνούς εμβέλειας) αποτελούν έπεα πτερόεντα για τους παράγοντες του διεθνούς τραπεζικού συστήματος. Γι’ αυτό και το spread της δεκαετίας εξακολουθεί να… τα χιλιάζει (βρίσκεται «κολλημένο» κοντά στις 1.000 μονάδες, ή 10%), όσο και αν κουράζονται οι Έλληνες αξιωματούχοι με συνεντεύξεις σε διεθνή μέσα ενημέρωσης.

Όσοι, μάλιστα, βιάζονται να πανηγυρίσουν, επειδή το νορβηγικό Sovereign Wealth Fund, με ενεργητικό 450 δις. δολ., δηλώνει ότι έχει τοποθετήσει λίγα δισεκατομμύρια σε ελληνικούς τίτλους και θα συνεχίσει να αγοράζει, ας μην ανοίξουν από σήμερα τις… σαμπάνιες. Ακόμη και τα SWF, που έχουν την πολυτέλεια να αγνοούν τις αξιολογήσεις των διεθνών οίκων και να ρισκάρουν μερικά κεφάλαια με μακροχρόνιο ορίζοντα επένδυσης, αγοράζουν ελληνικά ομόλογα επειδή οι τριτοκοσμικές τους αποδόσεις (και, αντίστοιχα, οι εξευτελιστικές τιμές τους) θεωρούν ότι καλύπτουν σχετικά επαρκώς τον κίνδυνο χρεοκοπίας της χώρας. Οι ίδιοι διαχειριστές, όμως, είναι πολύ αμφίβολο αν θα ρίσκαραν να αγοράσουν ελληνικούς τίτλους, έστω και το 2012, με τις «λογικές» αποδόσεις που θα είναι υποχρεωμένη η Ελλάδα να εκδώσει τίτλους, όταν θα επιχειρήσει τη μεγάλη επιστροφή της στην αγορά…