Ποιος σκοτώνει τις εφημερίδες;

Δύο 48ωρες από την ΕΣΗΕΑ (ρεπορτάζ στυξ)
Αφιερωμένο σε όλους εκείνους τους δημοσιογράφους που έχουν μυρίσει αντιμόνιο από τις λινοτυπικές ξημερώματα κι έχουν κρατήσει στα χέρια τους το υγρό χαρτί της «διόρθωσης», χτυπημένο από τη βούρτσα στο μάρμαρο…

Το ίδιο ερώτημα είχε θέσει τον  Αύγουστο του 2006 το περιοδικό Economist, προκαλώντας άρθρα κι αναλύσεις σε έντυπα και ηλεκτρονικά Μέσα, σε blogs και καφενεία, από δημοσιογράφους, επιχειρηματίες, πολιτικούς αλλά και απλούς πολίτες.
Για άλλη μια φορά φαίνεται ότι άλλοι πήραν τις λανθασμένες αποφάσεις και άλλοι καλούνται να πληρώσουν τις συνέπειες της κρίσης:

Η ΕΣΗΕΑ καλεί τα μέλη και μη μέλη της ενόψει των δύο 48ωρων απεργιών, που έχουν ήδη κηρυχθεί για τις 7, 8, 9 και 10 Απριλίου 2011:

#    να μην παραδίδουν ύλη για τα φύλλα των κυριακάτικων εκδόσεων

#    να μην επιτρέψουν να χρησιμοποιηθούν κείμενα ή εκπομπές, που έχουν ήδη παραδώσει για τον ίδιο          λόγο.
Το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΣΗΕΑ καλεί τους διευθυντές και τους αρχισυντάκτες σε εφημερίδες, ραδιοφωνικούς, τηλεοπτικούς σταθμούς και τα ενημερωτικά sites να μην ασκήσουν πίεση στους συναδέλφους τους για την παράδοση της σχετικής ύλης βάζοντάς τους αντιμέτωπους με τις αποφάσεις του Σωματείου τους.
Μόνο που από την Κυριακή οι  πιέσεις στους συντάκτες  θυμίζουν τσουνάμι  , αφού παντού υποχρεώνονται να δώσουν κομμάτια, κείμενα ψυγείου. Και η ανακοίνωση της πλειοψηφίας της ΕΣΗΕΑ μοιάζει  σαν μνημόσυνο ή  στοχοποιεί άδικα τους συναδελφους που αφήνει  ακάλυπτους το σωματείο τους απέναντι στην εργοδοτική αυθαιρεσία.

Ποιος σκότωσε την εφημερίδα;
Με τη βοήθεια του Ιντερνετ, οι κυκλοφορίες πέφτουν και οι θέσεις εργασίας μειώνονται σε ΗΠΑ – Δυτ. Ευρώπη
(The Economist)
«Μία καλή εφημερίδα πιστεύω είναι μία χώρα που μιλάει στον εαυτό της», έλεγε αστειευόμενος το 1961 ο Αρθουρ Μίλερ. Μία δεκαετία αργότερα, δύο ρεπόρτερ της «Ουάσιγκτον Ποστ» έγραψαν μία σειρά άρθρων που ανέτρεψαν τον πρόεδρο Νίξον και το κύρος της έντυπης δημοσιογραφίας εκτινάχθηκε στα ύψη. Στην ιδανική περίπτωση, οι εφημερίδες ελέγχουν αποτελεσματικά επιχειρήσεις και κυβερνήσεις. Συνήθως καθορίζουν την ειδησεογραφική ατζέντα για λογαριασμό των υπόλοιπων ΜΜΕ. Ωστόσο, οι μεγάλης κυκλοφορίας διεθνείς εφημερίδες είναι πλέον ένα επαπειλούμενο είδος. Η αποστολή τους, να πωλούν άρθρα σε αναγνώστες και αναγνώστες σε διαφημιστές, που διατήρησε επί μακρόν το ρόλο τους στην κοινωνία, αποσυντίθεται σταδιακά.

Απ’ όλα τα παραδοσιακά ΜΜΕ, οι εφημερίδες είναι αυτές που πλήττονται περισσότερο από το Ιντερνέτ. Η κυκλοφορία τους πέφτει εδώ και δεκαετίες στις ΗΠΑ, τη Δυτική Ευρώπη, τη Λατινική Αμερική, την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία. (Στις υπόλοιπες χώρες οι πωλήσεις αυξάνονται.) Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, το Διαδίκτυο επιτάχυνε την πτώση. Στο βιβλίο του «Η υπό εξαφάνιση εφημερίδα» ο Φίλιπ Μάιερ υπολογίζει ότι το πρώτο τέταρτο του 2043 θα είναι η στιγμή, κατά την οποία θα εξαφανιστεί κάθε έντυπο στις ΗΠΑ όταν και ο τελευταίος εξαντλημένος αναγνώστης πετάξει και την τελευταία έκδοση. Αυτού του είδους η εσχατολογία μπορεί να προκαλεί οργή στους μεγαλοεκδότες, αλλά ακόμη και ο κυνικότερος βαρώνος δεν μπορεί να αρνηθεί το γεγονός πως όλο και περισσότεροι νέοι ενημερώνονται στο Ιντερνετ. Οι Βρετανοί ηλικίας 15 έως 24 ετών εκτιμάται ότι περνούν σχεδόν 30% λιγότερο χρόνο διαβάζοντας εθνικές εφημερίδες, μόλις αρχίσουν να χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο.

Φεύγει και η διαφήμιση
Η διαφήμιση ακολουθεί τους αναγνώστες κατά πόδας. Το κυνήγι είναι σχεδόν ξεδιάντροπο, σε μεγάλο βαθμό επειδή το Ιντερνετ είναι ένα γοητευτικό μέσο, το οποίο συνδέει αγοραστές και πωλητές, ενώ αποδεικνύει στους διαφημιστές πως το χρήμα τους σπαταλιέται με ορθολογικό τρόπο. Ειδικά οι μικρές αγγελίες γνωριμιών στρέφονται ταχύτατα στον κυβερνοχώρο. Ο Ρούπερτ Μέρντοχ κάποτε τις είχε χαρακτηρίσει τα ποτάμια χρυσού της βιομηχανίας του Τύπου, όπως όμως απεφάνθη πέρυσι, «ορισμένες φορές τα ποτάμια στεγνώνουν». Στην Ελβετία και την Ολλανδία οι εφημερίδες έχουν χάσει τις μισές αγγελίες προς όφελος του Ιντερνετ.
Οι εφημερίδες δεν έχουν αρχίσει να κλείνουν μαζικά, αλλά είναι θέμα χρόνου. Τις επόμενες δεκαετίες οι μισές από τις σοβαρές εφημερίδες ενδέχεται να καταρρεύσουν. Οι θέσεις εργασίας στον τομέα έχουν αρχίσει ήδη να εξαφανίζονται. Σύμφωνα με την Ενωση Εφημερίδων στην Αμερική ο αριθμός όσων απασχολούνται στη βιομηχανία μειώθηκε κατά 18% ανάμεσα στο 1990 και το 2004. Οι μετοχές των εισηγμένων εντύπων που κατακρημνίζονται έχουν προκαλέσει την οργή των επενδυτών. Το 2005 μία ομάδα μετόχων της Knight Ridder, της ιδιοκτήτριας εταιρείας πολλών αμερικανικών εφημερίδων, απέκτησε τον έλεγχό της και αποφάσισε να πουλήσει τις εφημερίδες της, τερματίζοντας μία 114ετή ιστορία. Εφέτος, η Morgan Stanley, μία τράπεζα επενδύσεων, επιτέθηκε στην επιχείρηση New York Times Company, τον πιο έγκυρο δημοσιογραφικό θεσμό, επειδή η τιμή της μετοχής της σχεδόν υποδιπλασιάστηκε σε τέσσερα χρόνια.

Ποια μέτρα παίρνουν
Αγνοώντας την πραγματικότητα για πολλά χρόνια, οι εφημερίδες επιτέλους αναλαμβάνουν δράση. Για να περικόψουν το κόστος, ήδη έχουν αρχίσει να δαπανούν λιγότερα στον τομέα της δημοσιογραφίας. Προκειμένου να προσελκύσουν νεανικότερο κοινό, στρέφονται σε ένα συνδυασμό άρθρων lifestyle, ψυχαγωγίας και θεμάτων, που άπτονται περισσότερο της καθημερινής ζωής και λιγότερο της διεθνούς και της εσωτερικής πολιτικής. Προσπαθούν να δημιουργήσουν νέες επιχειρήσεις τόσο εντός όσο και εκτός δικτύου. Και, τέλος, επενδύουν σε δωρεάν καθημερινά έντυπα, τα οποία δεν αναλώνουν το ισχνό δημοσιογραφικό δυναμικό τους στην αποκάλυψη της πολιτικής ή επιχειρηματικής διαφθοράς.
Θα μπορούν, λοιπόν, μελλοντικά οι πολιτικοί να πραγματοποιούν διαρρήξεις στα γραφεία των αντιπάλων τους, απολαμβάνοντας ασυλία; «Είναι οι σημερινοί δημοσιογραφικοί όμιλοι σε θέση να κρατούν ενημερωμενους τους πολίτες, μία αποστολή, στην οποία βασίζεται η δημοκρατία;», αναρωτήθηκε σε πρόσφατη έκθεσή του το ερευνητικό ίδρυμα Κάρνεγκι στη Νέα Υόρκη. Πάντως, η παρακμή των εφημερίδων δεν θα είναι τόσο καταστροφική για την κοινωνία όσο φοβούνται ορισμένοι. Θυμηθείτε πως η δημοκρατία έχει ήδη επιβιώσει από την φθίνουσα πορεία των κυκλοφοριών λόγω της άνθησης της τηλεόρασης μετά τη δεκαετία του ’50. Προφανώς, θα επιβιώσει και από την επικείμενη εξέλιξη.

Τι δείχνει το μέλλον
Σύμφωνα με το Κάρνεγκι στο μέλλον η υψηλού επιπέδου δημοσιογραφία θα υποστηριχθεί από μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς. Ηδη κάποια έγκυρα έντυπα συντηρούνται κατ’ αυτόν τον τρόπο, ανάμεσά τους οι εφημερίδες Guardian και Christian Science Monitor και το δημόσιο ραδιόφωνο στις ΗΠΑ. Μία επίλεκτη ομάδα σοβαρών φύλλων, η οποία θα διατίθεται παντού ηλεκτρονικά, η ανεξάρτητη δημοσιογραφία, υποστηριζόμενη από μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς, χιλιάδες ενημερωμένοι bloggers και πολίτες δημοσιογράφοι: όλες οι ενδείξεις συγκλίνουν στην άποψη πως η εθνική συζήτηση του Αρθουρ Μίλερ θα είναι ζωηρότερη από ποτέ.

Το πρωτότυπο άρθρο: www.economist.com/displaystory.cfm?story_id=7830218
Δύο 48ωρες

H ΕΣΗΕΑ   πραγματοποιεί δύο 48ωρες απεργίες Πέμπτη- Κυριακή , στο τύπο και τα ηλεκτρονικά ΜΜΕ,   ενώσεις , ζητώντας υπογραφή συλλογικών συμβάσεων και να μη γίνουν απολύσεις.
Στην ΠΟΕΣΥ πάντως τα πράγματα έχουν μπερδευτεί , με τις διαδοχικές ανακοινώσεις σε ορθή επανάληψη.  Επίσης δυο περιφερειακές ενώσεις-μέλη της στην Θεσσαλία την Πελοπόννησο και τα νησιά κάνουν αντίστοιχα μόνο δίωρες και τρίωρες στάσεις εργασίας.
Το μπέρδεμα είναι ο,τι στην περιφέρεια υπάρχουν ώρες κατά τις οποίες θα δουλεύουν οι δημοσιογράφοι και μαζί τους ανταποκριτές της ΕΡΤ των ιδιωτικών ραδιοτηλεοπτικών , του ΑΠΕ
Οπότε…………
Η γενικότερη τραγελαφική κατάσταση πάντως θα επαναληφθεί για μια ακόμα φορά: Η τηλεόραση θα παίζει χωρίς να προβάλει τα μονοθεματικά δελτία ειδήσεων με τους παραθυράτους παπαγάλους της. Θα παίζει φυσικά το σύνολο του υπόλοιπου προγράμματος με όλες τις «Life style» εκπομπές, πρώτες και καλύτερες. Α, να μη ξεχάσω και τα εξόχως εκπολιτιστικά τουρκικά σήριαλ… αλλά και πρωινάδικα  φρέσκα η σε επαναλήψεις.
Ανάλογη η κατάσταση και στα ραδιόφωνα.
Οι εφημερίδες μόνο  εθνικής εμβέλειας δεν θα κυκλοφορήσουν επειδή στις περιφερειακές το πράγμα μπερδεύεται
Αλλά σ΄όσες δεν κυκλοφορήσουν για 4 μέρες δεν θα πληρώσουν ακριβά οι εκδότες το τίμημα, μια και θα γλιτώσουν το χαρτί των χαμένων ημερών, μείον τους  μισθούς των δημοσιογράφων ενώ θα περάσουν την διαφήμιση στο φύλλο της Πέμπτης, μαζί με τα απαραίτητα σι-ντις  και όλη την κυριακάτικη πραμάτεια στη σακούλα βεβαίως-βεβαίως…
Και βέβαια μαζί θα βγούν στο περίπτερο και κάποια κυριακάτικα, σαββατιάτικα, οικονομικά και εβδομαδιαία φύλλα.
Ποιοι είναι οι πραγματικά χαμένοι; Όσοι εναπομείναντες –ηλικιωμένοι αναγνώστες και μερικοί ακόμη- πιστοί στις εφημερίδες. Επειδή τους αρέσει να διαβάζουν κι όχι να παίρνουν εύπεπτη τροφή που τους προσφέρει η πλάνα εικόνα της τουβούλας.
Αυτή που προσπάθησαν ν’ αντιγράψουν οι εκσυγχρονιστές των εφημερίδων μετατρέποντας τα σοβαρά φύλλα σε «λάιτ» με μεγάλες φωτογραφίες και μικρά κείμενα. Χωρίς έρευνες, χωρίς ρεπορτάζ σε βάθος, αλλά πάντα με προσφορά σι-ντι, για να καταστούν τελικά το περιτύλιγμά του.

Όπως παραδέχτηκε και σήμερα η  πλειοψηφία των 8 του ΔΣ, στη  διάρκεια της  συνεδρίασης, τα κανάλια και τα ραδιόφωνα θα λειτουργήσουν κανονικά απλώς δεν θα μεταδώσουν δελτία ειδήσεων. Αν και για το Σαββατοκύριακο πολλά ακούγονται.

Έτσι στα ραδιοτηλεοπτικά δεν ανοίγει μύτη, μια που και οι διαφημίσεις θα  μεταδίδονται και οι εκπομπές θα παίζουν.
Στις εφημερίδες πάλι οι εργοδότες ετοιμάζουν για την Πέμπτη να βγάλουν κυριακάτικα φύλα(με εξαίρεση μια  δυο εφημερίδες)  σαββατιάτικες εκδόσεις  και όλα τα εβδομαδιαία μπαγιάτικα
Στην ουσία κάποιοι  σκοτώνουν την ενημέρωση υπέρ της επικοινωνίας, αφού τα φύλλα που θα βγούν έτσι θα έχουν ένα σωρό μπαγιάτικα πράγματα  και  βέβαια οι συντάκτες θα χάσουν 4 μεροκάματα και μια αργία που πληρώνεται διπλά εφόσον δουλεύεις.

Άλλωστε το ίδιο έγινε και κατά το τριήμερο της 25η Μαρτίου όπου η πλειοψηφία της ΕΣΗΕΑ για να τάχει καλά με αφεντικά της, συμφώνησε να βγάλουν τις εφημερίδες όποτε γουστάρουν .
Είναι και αυτός ένας πρόσθετος λόγος μείωσης της αξιοπιστίας των εφημερίδων,όπως επίσης τα μαγνητοσκοπημένα νυχτερινά ειδήσεων τα μεσάνυχτα  στις τηλεοράσεις που  είναι σε κονσέρβα από νωρίς.
Σε όλα αυτά, με την κατεψυγμένη ενημέρωση και τις απεργίες – μαϊμού υπήρξε  σαν πρόβα τζενεράλε η προηγούμενη 48ωρη απεργία 17 και 18 Δεκεμβρίου  όπου τα φύλλα του Σαββατοκύριακου (Βημα, Εθνος κλπ) κυκλοφόρησαν από την Παρασκευή με εξαίρεση την Ελευθεροτυπία που έβγαλε φυλλο την Κυριακή μετά το άδειασμα των συναδέλφων, από την παρέα Νταβανέλλου – Νταουντάκη – Σόμπολου.  Είχαν παραμυθιάσει στην περίπτωση αυτή τους συναδέλφους ότι θα εξαιρεθούν, επειδή δήθεν θα υπογραφόταν σύμβαση με την κληρονόμο του Τεγόπουλου, πράγμα που τελικά δεν έκαναν επειδή Τσαλαπάτης  και Ράμος κατήγγειλαν ότι πρόκειται για επιχειρησιακή  σύμβαση.
Και η παρέα της πλειοψηφίας στο ΔΣ της ΕΣΗΕΑ εξέθεσε όλους τους συναδέλφους  κόβοντας  και τον κλάδο στη μέση.
Ιστορία που μάλλον επαναλαμβάνεται, χωρίς να μπορεί να προβλέψει κάποιος τι ξημερώνει την επόμενη μέρα.

Τέτοια υποταγή στη διαπλοκή.
Τέτοια εκτέλεση εν ψυχρώ της ενημέρωσης.

—

Με αφορμή την απεργία, στο Ριζοσπάστη δημοσιεύονται ενδιαφέρουσες επισημάνσεις της συνδικαλιστικής έκφρασης  του  ΠΑΜΕ στην ΕΣΗΕΑ. Ειδικότερα τονίζεται για την πλειοψηφία των 9 στο σημερινό ΔΣ της ΕΣΗΕΑ αλλά και της ΠΟΕΣΥ….
«………Η οργάνωση του αγώνα των εργαζομένων στα ΜΜΕ έχει εδώ και χρόνια αφεθεί σε εργοδοτικές – κυβερνητικές πλειοψηφίες «σωματείων» και Ομοσπονδιών. …………. Για παράδειγμα, η απόφαση για την τετραήμερη απεργία δεν πάρθηκε από Γενικές Συνελεύσεις, που θα έπρεπε να συζητήσουν και το πώς θα οργανωθεί αυτός ο αγώνας, πώς θα περιφρουρηθεί για να έχει επιτυχία, να αφήνει περιθώρια συνέχειας. Και έχουν και γι’ αυτό ευθύνη οι εργοδοτικές συνδικαλιστικές πλειοψηφίες.»
Όλα όσα συμβαίνουν σήμερα στο χώρο των ΜΜΕ ,καταλήγει, δεν έχουν τίποτε το διαφορετικό απ’ όλα όσα συμβαίνουν σε κάθε άλλον τομέα της οικονομίας και σε όλη τη χώρα. Ταυτόχρονα, έχουν κάνει πολύ περισσότερο καθαρές τις πραγματικές διαχωριστικές γραμμές στην κοινωνία, στα συνδικάτα, στην πολιτική…….

www.styx.gr