Ενδιαφέρον άρθρο από το e-fsw.gr
Πέμπτη, 26 Απρίλιος 2012 08:38
Του Peter Tchir (MW)
Μία μεγάλη πληθώρα πολύ μικρών πραγμάτων φαίνεται ότι συμβάλλουν στην αντοχή της αγοράς, αλλά υπάρχει επίσης η πεποίθηση πως τελικά η Γερμανία «έχει λάβει το μήνυμα».
Η Γερμανία τελικά πρόκειται να υπαναχωρήσει των απαιτήσεών της για επιπρόσθετη λιτότητα.
Το πρώτο ερώτημα είναι: Ποιός είναι ο ορισμός της λιτότητας; Προγράμματα που παρέχουν σήμερα χρήματα τα οποία επανακυκλοφορούν ταχέως στην οικονομία επειδή απευθύνονται σε κόσμο για να καλύψει τις βασικές ανάγκες διαβίωσής του, δεν πρέπει να κόβονται. Όταν περικόπτονται, μιλάμε για μία κακή λιτότητα.
Σε γενικές γραμμές η αύξηση των φόρων είναι ενδεχομένως επίσης μία μορφή κακής λιτότητας, αλλά τι γίνεται στην πραγματικότητα όταν προσπαθεί το κράτος να εισπράξει φόρους από εκείνους που αποφεύγουν να τους πληρώσουν; Τα σχέδια για τη μείωση των μακροπρόθεσμων ωφελειών πρέπει να μην σταματήσουν καθώς είναι και το ελάχιστο κόστος για την οικονομία αλλά ταυτόχρονα είναι και απαραίτητα για οποιαδήποτε μακροπρόθεσμη λύση. Έτσι, ενώ η «λιτότητα» αν και δεν έχει αποφέρει τα αναμενόμενα αποτελέσματα, ορισμένες εκφάνσεις της πρέπει να διατηρηθεί για να υπάρξει και η παραμικρή ελπίδα ότι η κατάσταση μπορεί να αντιστραφεί στο μέλλον.
Το δεύτερο, και πιο σημαντικό ερώτημα είναι: Γιατί κάθε λογικός άνθρωπος πιστεύει πως οι δαπάνες που αποσκοπούν στην ανάπτυξη θα τελεσφορήσουν; Ας κάνουμε έστω για λίγο μία παύση και να σκεφτούμε. Πώς δημιουργήθηκαν μαζικά όλα αυτά τα ελλείμματα; Όλες οι δαπάνες έγιναν επιπόλαια; Δε νομίζω. Ένα μέρος αυτών των δαπανών είχε ως στόχο τη δημιουργία ανάπτυξης σε ορισμένους τομείς. Απλά, είναι πολύ δύσκολο να πετύχουμε την ανάπτυξη.
Εάν ο σκοπός της οποιασδήποτε δαπάνης σε παγκόσμια κλίμακα ήταν η ανάπτυξη, η αμερικανική οικονομία που θεωρείται ο «βασιλιάς» του καταναλωτισμού και άρα των μαζικών δαπανών θα βίωνε μία αύξηση του ΑΕΠ παρόμοια – αν όχι ίση – με την αντίστοιχη της Κίνας. Δεν είναι τόσο εύκολη η μετάβαση στην ανάπτυξη. Είμαι σχεδόν βέβαιος ότι τα χρήματα που διοχετεύτηκαν για το “Solyndra”, διατέθηκαν επειδή υπήρχε μία πραγματική πεποίθηση ότι ενδεχομένως ήταν μια καλή επένδυση που θα έφερνε ανάπτυξη ανάπτυξη. Η περίπτωση της General Motors θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως παράδειγμα, αλλά δεν είμαι πεπεισμένος ότι οι κρατικές δαπάνες πέτυχαν περισσότερο από ό,τι θα πετύχαιναν τα ιδιωτικά κεφάλαια στην εκδοχή μίας πραγματικής πτώχευσης .
Ο ενθουσιασμός για «τις δαπάνες που προκαλούν ανάπτυξη» συνεπαίρνουν σχεδόν το ανθρώπινο μυαλό, επειδή εναντιώνονται στην προϊστορία που θέλει τις κυβερνήσεις να αδυνατούν να επιτύχουν την πραγματική ανάπτυξη. Αλλά, υπάρχει και μία πλευρά του όλου ζητήματος που φαίνεται ότι βγάζει κάποιο νόημα τουλάχιστον από πλευράς Wall Street.
Έτσι, το τελικό ερώτημα είναι: Ποιος θα χρηματοδοτήσει όλες αυτές τις δαπάνες; Και αυτός είναι και ο πραγματικός λόγος που η Wall Street ενθουσιάζεται με τις δαπάνες που αφορούν την ανάπτυξη.
Εάν η Ισπανία ανακοίνωνε μια νέα μεγάλη εκστρατεία δαπανών, θα πίστευε πραγματικά κανείς ότι θα μπορούσε να «λειτουργήσει»; Τι θα έκαναν οι Ισπανοί; Θα έφτιαχναν και άλλα σπίτια για να τονώσουν την αγορά της οικοδομής; Πώς θα βοηθούσε κάτι τέτοιο όταν η διαφαινόμενη φούσκα στην αγορά των ακινήτων είναι μέρος του προβλήματος; (στην πραγματικότητα έχει σκάσει η φούσκα, απλά δεν έχει ανακοινωθεί επίσημα και από τις τράπεζες).
Οι απογοητευμένοι επενδυτές – καθώς θα λάβουν επιτόκιο μόνο 4,75% από τον πενταετή δανεισμό τους προς το κράτος – θα στηνόντουσαν στην γραμμή για να πάρουν σειρά προκειμένου να αγοράσουν όλο το κρατικό χρέος σκεπτόμενοι τα κίνητρα που απορρέουν από τις δαπάνες; Και πάλι δε νομίζω.
Αγοράζοντας νέο χρέος σε ένα περιβάλλον όπου οι χώρες αισθάνονται ελεύθερες να δαπανούν χρήματα και να έχουν ελλείμματα, επειδή η λιτότητα που εφαρμόζεται είναι αναποτελεσματική, θα αποτρέψουν μόνο την είσοδο των ιδιωτικών κεφαλαίων. Έτσι, οι παγκόσμιες κεντρικές τράπεζες του κόσμου θα πρέπει να πρωτοστατήσουν εκ νέου και να προβούν σε νέες χρηματοδοτήσεις. Δεν νομίζω ότι κάτι τέτοιο είναι καλό, αλλά μπορώ να καταλάβω γιατί μερικοί το κάνουν, καθώς οι στόχοι τους από οικονομικής άποψης είναι εντελώς ιδιοτελείς.
Η πραγματικότητα είναι ότι οι δαπάνες δεν λύνουν κανένα πρόβλημα. Απεναντίας όσο περισσότερες είναι οι κρατικές δαπάνες τόσο μεγαλύτερο θα είναι και το χρέος της χώρας χωρίς να υπάρξει βελτίωση της οικονομίας. Το να αρθούν τα – μακροπρόθεσμου χαρακτήρα – μέτρα λιτότητας, ο δείκτης του δημοσίου χρέους ως προς το ΑΕΠ θα φαντάζει όλο και πιο τρομακτικός. Η αναδιάρθρωση θα πρέπει τελικά να γίνει μαζικά.
Δεν είναι τυχαίο ότι στις ΗΠΑ το δημόσιο χρέος χρηματοδοτείται από θεσμικούς παράγοντες. Το σχέδιο είναι να εγκαταλείψουν πιο εύκολα οιεπενδυτές το ευρώ.
Για παράδειγμα, ένα ιταλικό συνταξιοδοτικό πρόγραμμα έχει τόσο το ενεργητικό του όσο και το παθητικό του στην Ιταλία. Η επιστροφή της χώρας στη λιρέτα, καθιστά τη διαχείριση του χρέους – ιδιαίτερα σε μία κατάσταση όπως η σημερινή – εφικτή. Όντως, τα ιταλικά ομόλογα μετατρέψιμα σε λιρέτες μπορούν να μεταθέσουν την εμπορευσιμότητά τους σε χαμηλότερα επίπεδα λόγω της υποτίμησης του εθνικού νομίσματος. Ωστόσο, την ίδια στιγμή οι αποδόσεις αυτών των προγραμμάτων στη λήξη τους θα είναι λιγότερης αξίας λόγω και πάλι της εν λόγω υποτίμησης.
Το ίδιο ισχύει και στον τραπεζικό τομέα. Οι επιχειρήσεις που δεν θα έχουν αυτήν την πολυτέλεια, καθώς οι πιο πολλές εμφανίζουν δραστηριότητα σε παγκόσμια εμβέλεια έχοντας τις έδρες τους σε όλο τον κόσμο. Παρ’ όλα αυτά, η τελευταία διαπίστωση μπορεί να εξηγήσει γιατί οι ιταλικές και οι ισπανικές επιχειρήσεις το μόνο που παρήγαγαν ήταν το χρέους. Έτσι, η επιστροφή των χωρών στα εθνικά τους νομίσματα θα έχει την μικρότερη επίδραση στην ευρωζώνη ειδικότερα στην περίπτωση που το δημοσιονομικό χρέος στο εσωτερικό της βρεθεί σε ακόμα υψηλότερα σημεία από τα τωρινά. Αυτή είναι η κατεύθυνση στις οποίες φαίνεται ότι κινούνται τόσο οι χώρες του ευρώ όσο και η ΕΚΤ. Μία κατεύθυνση η οποία δείχνει να είναι και η μοναδική πιθανή πραγματική λύση.
Η αναδιάρθρωση του χρέους από την άποψη της μείωσης των τοκομεριδίων, της πλασματικής μείωσης, και της επέκτασης του χρονικού σημείου ωρίμανσής του είναι επίσης κάτι το εφικτό. Αν οι χώρες έμαθαν κάτι από την Ελλάδα, αυτό είναι το να περιμένεις εδώ και πάρα πολύ καιρό περισσότερα χρήματα από την τρόικα παρά από τον ιδιωτικό τομέα για να σου διαγραφεί το χρέος, έτσι δε λύνεις το πρόβλημά σου ως χώρα.
Ένας λόγος που η ΕΚΤ δεν έχει ενεργοποιήσει το πρόγραμμά της μέσω της δευτερογενούς αγοράς, είναι ότι οι χώρες-μέλη της δεν είναι σίγουρες πόσα της χρωστάνε. Η ΕΚΤ έχει αποδείξει ότι δεν βοηθάει σε τίποτα για την αλλαγή της δυσμενούς δημοσιονομικής κατάστασης των κρατών της περιοχής της.
Έτσι, η εφαρμογή της πολιτικής «λιτότητα τώρα» αν και δείχνει πως πνέει τα λοίσθια, τουλάχιστον δεν δίνει και δείχνει και το δρόμο της οριστικής εξόδου από την κρίση. Η επιστροφή στα εθνικά νομίσματα ή η αναδιάρθρωση του χρέους θα είναι οι τελευταίες πράξεις του έργου.
RSS - Posts
9 Comments
Εγώ να θέσω ένα ερώτημα: 1,5 εκατομμύριο ανέργους έχει η Ελλάδα, πολλά εκατομμύρια η ΕΕ (των λαών). Επίσης πολλά εκατομμύρια οι ΗΠΑ. Είδατε ‘σείς καμιά έλλειψη αγαθών στην αγορά εξαιτίας της αργίας τόσων πολλών ανθρώπων παραγωγικής ηλικίας?
Απεναντίας, τα προϊόντα μένουν απούλητα. Για όσο καιρό δεν έσκαγε η φούσκα, δίναν απλόχερα τα δανεικά για να στηριχτεί η κατανάλωση και τα κέρδη τιους. Απ’ την άλλη οι ορδές των πεινασμένων διεθνώς αυξάνονται. Άρα αλλού είναι το πρόβλημα: Στη διανομή του παραγόμενου πλούτου. Πολλοί παράγουν προϊόντα για όλους αλλά λίγοι παίρνουν τα κέρδη. Ποιά ανάπτυξη ακριβώς έχουν στο νου τους οι οπαδοί της ανάπτυξης σε μια παγκοσμιοποιημένη οικονομία? Σε ποιούς θα προωθηθεί η επιπλέον παραγωγή της ανάπτυξης? Και αν ανταγωνιστούμε το μαλαισιανό μεροκάματο και έρθει και εδώ στην Ε.Ε. η Apple να φτιάχνει κι άλλα λαπτοπ με 100 ευρώ μηνιάτικο ή και με παιδική εργασία, θα γίνουμε “ανταγωνιστικοί” και “πετυχημένοι”?
Καπιταλιστική κρίση υπερσυσσώρευσης κεφαλαίων και μπουκώματος της παραγωγής διανύουμε! Δίκαιη αναδιανομή του θηριώδους πλούτου που προέκυψε από την υπερπαραγωγή αγαθών εξαιτίας της αλματώδους τεχνολογικής προόδου χρειάζεται και ίσως και αποανάπτυξη μπας και διασωθούν και οι φυσικοί πόροι του πλανήτη από τη λεηλασία της έως τώρα “ανάπτυξης”.
«Οι περισσότερες οικονομικές κρίσεις οφείλονται σε ένα μείγμα βλακείας, απληστίας, απερισκεψίας, ανάληψης [οικονομικού] κινδύνου, ελπίδας» για κέρδος, υποστήριξε ο Αμερικανός υπουργός Οικονομικών Τίμοθι Γκάιτνερ,
Δεν φταίει για όλα ο καπιταλισμό ή ελεύθερη αγορά Τάσο… αλλά πως μπορείς να προστατέψεις το σύνολο από τις ηλίθιες αποφάσεις μιας μειοψηφίας με εξουσία… είτε καπιταλιστικής, είτε κουμμουνιστικής, είτε φασιστικής, είτε θρησκευτικής…. ?
Μα ο καπιταλισμός ή ο φασισμός και όλοι οι -ισμοί δεν είναι φυσικά φαινόμενα για να τους αποδίδουμε ευθύνη! Είπα ότι έχουμε καπιταλιστική κρίση. Άνθρωποι είναι από πίσω. Άνθρωποι, όπως ο κ.Γκάιτνερ, που νομοθετούν να επιτρέπεται πχ τζογάρισμα και μόχλευση χρηματοπιστωτικών παραγώγων στο 1000% του παγκοσμίου ΑΕΠ με αποτέλεσμα την καπιταλιστική κρίση υπερσυσσώρευσης χάρτινων κεφαλαίων και φούσκες. Μετά βγαίνουν και λένε πως φταίει η απληστία.
Βουτάν πρώτοι αυτοί μες στο μέλι και πασαλείφονται και μετά κατηγορούν τις άπληστες μύγες που μαζεύονται από παντού.
Αυτό θέλω να σου πω και εγώ, ότι οι άνθρωποι γενικά κάνουν λάθη, είναι άπληστοι πολλές φορές … γενικά δεν είναι να τους έχεις και πολλη εμπιστοσύνη από όπου και αν προέρχονται και έχουν εξουσία… πως όμως μπορείς να ελέγξεις όλα αυτά..? ελπίζεις, ότι το καλό στο τέλος επικρατεί… ? επαναστατείς..? γίνεσαι κλέφτης και αρματολός ? γίνεσαι αναρχικός..? τι..? δεν έχω ιδέα…
Εν συντομία, μπορείς να επιζητείς την κατάργηση των χρηματιστηρίων, του έντοκου χρήματος ή ακόμα και την κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής. Οι κλέφτες εμφανίζονται όταν υπάρχει κάτι για να κλαπεί αλλά και η κατάλληλη μέθοδος. Ρωτήσατε τον κ. Καββαθά.
Χμ… Η ανοησία μου δεν έχει όρια. Εγώ φαντάζομαι μία χώρα που κυβερνιέται από ηθικούς (με την αριστερή έννοια) ηγέτες και κατοικείται από αξιοπρεπείς πολίτες. Για να γίνει αυτό απαιτείται μία “επανάσταση” στο τρόπο σκέψης και δράσης ενός μεγάλου μέρους λαού (ας πούμε 40-50%). Μετά χρειάζονται ηγέτες χωρίς γραβάτες (με την ευρεία έννοια), και ιριδίζοντα μαύρα κουστούμια (ditto).
Οι αξιοπρεπείς ηγέτες τοποθετούν ηθικούς διαχειριστές των κοινών και αυτοί, με το παράδειγμα τους, κάνουν τους άλλους να σκέπτονται (χωρίς να το ομολογούν) ότι, καλά θα ήταν να γίνουν μέλη μιας “ηθικής λέσχης”. Αν όλα πάνε καλά και το κεφάλι δεν βρωμίσει, το εγχείρημα θα αποκτήσει αδράνειαα που θα (αρχίσει να) παρασύρει όλο και περισσότερους πολίτες, ιδιαίτερα νέους. Έτσι όταν η Ηθική Κυβέρνηση θέλει να λειτουργήσει την ΤΡΕΝΟΣΕ, την (παλιά) ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ, τα Ναυπηγεία, τη θεία Μαρίτσα, θα διαθέτει το κατάλληλο υλικό για να εμποδίσει τα λαμόγια που κολάνε 30 βαγόνια στις αμαξοστοιχίες για να μεταφέρουν (και να πουλήσουν προς ίδιον όφελος) σκραπ, μπάφο, ουσίες ή ότι σκ@τα πουλάνε για να πάρουν “μερσεντέ”.
Στη συνέχεια η Ηθική Κυβέρνηση και οι αξιοπρεπείς πολίτες-κοινωνικοί λειτουργοί-δημόσιοι υπάλληλοι κάνουν βήματα προς μίας νέας μορφής Οικονομία που δίνει “πρώτο τραπέζι πίστα” σστην Παιδεία. Επειδή όμως εκεί γίνεται της εκδιδομένης με τις “αγωνιστικές” κοινοιτοποιήσεις 35άρηδαν μαμάκηδων, επαναστατών (σε ένα φλιτζάνι τσάι) και ενός, πραγματικά απίστευτου “καθηγηταριού” που, για το μόνο που νοιάζεται είναι τα ρεάλια, προσπαθεί (η Ηθική Διοίκηση) να προβάλει το Καλό όπου κι’ βρίσκεται. Απ’ τους μαθητές Λυκείου που έστειλαν ένα πυραυλάκι στα 1000 μέτρα, μέχρι εκείνους που έφτιαχναν αυτοκίνητα, αεροπλάνα και ατμομηχανές τρένων στην Ελλάδα.
Συνεχίζοντας και αφού είχαν συγκεντρωυεί μερικούς εκατοντάδες χιλιάδες “μπαρμπούντος” (του 21ου αιώνα), η Ηθική Κυβέρνηση θα εθνικοποιούσε όλα τα μέσα παραγωγής και θα καλούσε τους καλά αμοιβόμενους πολίτες να λάβουν μέρος στη δοίκηση με ειδικά επιλεγμένες επιτροπές ελέγχου.
Τι; Αν θα έβγαζε την Ελλάδα απ’ το ευρώ; Χωρίς κουβέντα! Στην Ευρωζώνη ναι αλλά, όχι με ευρώ. Σε ποιο νόμισμα; Δεν έχω τις γνώσεις για να πω περισσότερα αλλά, είμαι σίγουρος ότι, μία …Επαναστατική Κυβέρνηση και ένας Αξιοπρεπής Λαός θα έβρισκε λύσεις…
Όταν ο κόσμος θα σταματήσει να χαζογελάει όταν ακούει την Παπαρήγα ή εσένα να μιλάν για κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής, αρχίσει να σέβεται τον εαυτό του και πιστέψει ότι έτσι πρέπει να γίνει ανεξαρτήτως υπάρξεως ΚΚ ( Καββαθά ή ΚΚΕ δηλαδή) και οποιωνδήποτε ηγετών, τότε θα υπάρξει ελπίδα για τον άνθρωπο.
Αν το ΚΚΕ δεν κάνει το άλμα στον 21ο αιώνα (έχει ανθρώπους γι’ αυτό) και δεν αντιμετωπίσει την μετα-ανθρώπινη εποχή που ανατέλλει με τα ίδια της τα όπλα πολύ φοβάμαι ότι, σιγά-σιγά θα σβύσει απ’ τον (πολιτικό) ορίζοντα.
Σορρυ κιολας,αλλα το να ηθικολογει ο Γκαιτνερ για την οικονομια,ειναι σαν να καταδικαζει τη βια στα γηπεδα ο ”Μπαμπης ο Σουγιας”….