Γιατί η Ελλάδα έχει όλους τους άσσους

Ενδιαφέρουσα ανάλυση από το e-FSW

του Γιώργου Καισάριου

Για ορισμένα από αυτά που θα γράψω σήμερα, έχω κάνει αναφορά στο παρελθόν. Σήμερα θα ήθελα να τα συμπυκνώσω όλα, για να σας εξηγήσω για ποιο λόγο η Ελλάδα κρατάει όλους τους άσσους και δεν έχει απολύτως τίποτα να φοβηθεί, παρά μόνο να κερδίσει σε αυτές τις διαπραγματεύσεις.

Το πόσοι θεσμικοί θα δεχτούν την πρόταση της Ελλάδος ή όχι δεν έχει και τόση σημασία. Τούτο διότι η πλειοψηφία των ομολογιούχων είναι Ευρωπαίοι. Αυτό σημαίνει ότι οι διοικήσεις των τραπεζών που κατέχουν Ελληνικά ομόλογα υπόκεινται σε πολιτικές πιέσεις στα κράτη-μέλη στα οποία εδρεύουν. Για ποιο λόγο; Διότι απλά οι τράπεζες αυτές είναι είτε κρατικές, είτε εν μέρει κρατικές και σε κάθε περίπτωση, οι πολιτικές διοικήσεις της Ευρώπης έχουν τον τρόπο να πιέσουν για να πάρουν αυτό που θέλουν (ας πούμε ότι μπορούν να βάλουν κάποιο φόρο επί των συναλλαγών αν δεν συμφωνήσουν).

Τώρα αν υποθέσουμε ότι η Ελλάδα καταφέρει να φέρει στο τραπέζι μόνο το 60% των ομολογιούχων, με τους υπολοίπους να μην θέλουν να συναινέσουν, ακόμα και τότε μπορεί το «κούρεμα» να χαρακτηριστεί εθελούσιο.

Για ποιο λόγο; Διότι απλά η Ελλάδα έχει την πολυτέλεια να μην έχει ρήτρες CACs (ρήτρες συλλογικής δράσης) στα ομόλογα της (σε αντίθεση από ό,τι νόμιζα πριν πολλούς μήνες). Αυτό σημαίνει ότι με μια απλή νομοθετική πράξη, μπορεί να τα ενσωματώσει κατόπιν εορτής αναδρομικά.

Συνήθως το ποσοστό απαρτίας που πρέπει να επιτευχθεί προκειμένου να μπορούν να ενεργοποιηθούν οι ρήτρες αυτές είναι από 66% και πάνω. Αλλά στην περίπτωση της Ελλάδος, αυτό μπορεί να είναι όποιο ποσοστό θέλουμε εμείς. Που σημαίνει ότι με μια απλή νομοθετική πράξη, αν θέλουμε, μπορούμε να θέσουμε το επίπεδο στο 51%. Αυτό επίσης σημαίνει ότι αρκεί να συμφωνήσουν το 51% των ομολογιούχων και το κούρεμα δεν χαρακτηρίζεται επιθετικό, αλλά εθελούσιο. Και ναι μεν αυτή η αλλαγή στους όρους ξεφτιλίζει κατά κάποιο τρόπο το ευρωπαϊκό contract law, αλλά καλή τύχη σε όποιον αποπειραθεί να μηνύσει την Ελλάδα σε Ελληνικό δικαστήριο.

Τους λόγους για τους οποίους δεν θέλουν στην Ευρώπη να «κουρευτεί» η ΕΚΤ δεν τους γνωρίζω, αλλά στο τέλος ίσως να μην υπάρχει επιλογή. Και ο ρόλος της ΕΚΤ θα παίξει ρόλο-κλειδί σε αυτή την αναδιάρθρωση

Ο λόγος είναι ότι είναι πολύ δύσκολο να κουρευτεί μια κατηγορία ομολογιούχων και να μην κουρευτεί η ΕΚΤ, που ουσιαστικά έχει τα ίδια ομόλογα όπως όλοι. Εκτιμώ ότι μια τέτοια διαφοροποίηση προσκρούει στο pari passu. Με εξαίρεση δηλαδή να συναινέσουν αρκετοί ομολογιούχου με σκοπό να επιτευχθεί τα 100 δισ. ευρώ σε απομείωση χρέους που είναι ο στόχος, δεν θα υπάρχει άλλη επιλογή από το να ενεργοποιηθούν αναδρομικά τα CACs

Και εδώ τώρα είναι όλο το “ζουμί”. Αν ο κύριος πρωθυπουργός κάνει πράξη την απειλή για την ενεργοποίηση αυτών των ρητρών, πώς είναι δυνατόν να μην κουρευτεί η ΕΚΤ;

Ο μόνος τρόπος για να μην κουρευτεί η ΕΚΤ είναι να μην ενεργοποιηθούν με νομοθετική διάταξη αυτές οι ρήτρες (ρήτρες συλλογικής δράσης). Και εκτιμώ ότι η καθυστέρηση που βλέπουμε έχει να κάνει με το ότι προσπαθούν να πείσουν αρκετούς να συναινέσουν, έτσι ώστε να μην χρειαστεί να τις ενεργοποιήσουν.

Αλλά για ποιο λόγο να μην ενεργοποιηθούν, αφού είναι και ο πιο ασφαλής τρόπος να γλιτώσεις τα όποια νομικά προβλήματα μελλοντικά; Όπως είπαμε στην αρχή, είναι σχεδόν αδύνατον να κερδίσουν κάποια νομική μάχη, αφού η όποια αγωγή αναγκαστικά θα πρέπει να υποβληθεί σε Ελληνικό δικαστήριο.

Όποτε ενεργοποιώντας τα CACs, όχι μόνο μπορεί να επιτευχθεί το «κούρεμα» της αρεσκείας μας, αλλά γλιτώνουμε και τους όποιους νομικούς μπελάδες στο μέλλον.

Εξαίρεση σε όλα αυτά αποτελούν τα ομόλογα που έχουν εκδοθεί στο Αγγλικό δίκαιο. Τα ποσά δεν είναι πολύ μεγάλα (κάπου 15 δισ. έχουν απομείνει) και υποθέτω ότι θα μπορούσε να γίνει κάποιος άλλος διακανονισμός με αυτή την κατηγορία ομολογιούχων, αλλά τα ποσά δεν είναι τεράστια για να κάνουν τη ζωή μας δύσκολη.

Κάτι άλλο που επίσης είναι υπέρ μας είναι η πολιτική κάλυψη που έχουμε. Ακόμα και επιθετικό «κούρεμα» να κάνει η Ελλάδα με full extra, θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι μια τέτοια ενέργεια έχει τη συγκατάθεση και την ευλογία της Ευρώπης (των Γερμανών δηλαδή), να μην πω του ΔΝΤ και των Αμερικανών. Όποτε για πρακτικούς λόγους (σε πολιτικό επίπεδο) το κούρεμα αυτό είναι φιλικού επιπέδου, άσχετα του τί κάνουν ορισμένοι ομολογιούχοι και άσχετα του πώς θα χαρακτηριστεί από τους οίκους αξιολόγησης. Και εφόσον εμείς θα έχουμε την χρηματοδότηση από την Ευρώπη για όσο καιρό χρειαστεί, δεν μας απασχολεί και πολύ το πότε θα ξαναγυρίσουμε πίσω στις αγορές.

Η κατάληξη είναι ότι η Ελλάδα έχει όλους τους άσσους. Η καθυστέρηση που βλέπουμε μάλλον έχει να κάνει με το πως θα χρησιμοποιηθούν οι άσσοι και όχι το αν. Μάλιστα, όσο πιο επιθετικό είναι το «κούρεμα» (με τη χρίση CACs), τόσο πιο μεγάλο μπορεί να γίνει το «κούρεμα» και τόσα λιγότερα νομικά πρόβλημα θα έχουμε. Όποτε δεν βλέπω κανέναν λόγο να μην ενεργοποιηθούν οι ρήτρες συλλογικής δράσης.

Καλή τύχη λοιπόν στα hedge funds που σκοπεύουν να προσφύγουν στο Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων εναντίον της Ελλάδος, θα την χρειαστούν.