Στο θάλαμο του Μαρκόνι στέκουν βουβοί οι τεράστιοι λαμπάτοι πομποδέκτες, τα βύσματά τους τραβηγμένα, οι ασφάλειές τους βγαλμένες, οι μετασχηματιστές τους ξεχαρβαλωμένοι. Στα μισάνοιχτα συρτάρια χοντρά βιβλία με κωδικούς αριθμούς, κλήσεις μακρινών σταθμών, καμένες λάμπες, πυκνωτές, με τις πολύχρωμες ζωνίτσες τους, μέσα σ’ ένα κουτί νιβέα, ακουστικά ξεχαρβαλωμένα…

Ο αέρας του Γενάρη περνά μέσα από την καταπακτή που ενώνει το θάλαμο του τηλεγραφητή με το πιλοτήριο και το πορτάκι της χτυπάει τακ, τακ, τακ…

Στεκόμουν ανάμεσα σε μονωτήρες και σινιάλα κινδύνου και ρουκέτες που είναι για να πετάνε τα χοντρά παλαμάκια στη στεριά, σωσίβια πεταμένα, χάρτες απ’ όλο τον κόσμο, που τους κοιτάμε με έκσταση, θέλοντας όλους να τους πάρουμε και να τους μεταφέρουμε σπίτι σαν μικρά παιδιά.

Είμαστε μέσα σ’ ένα μεγάλο φορτηγό, ένα βαπόρι από δω μέχρι ‘κει κάτω, που πήρε φωτιά και μισοκάηκε στον Πειραιά και το ‘φεραν εδώ και το κόβουνε με τα οξυγόνα τραβώντας το λίγο- λίγο έξω με βαρούλκα που το μέγεθός τους μας εντυπωσιάζει. Οι κόφτες έχουν φάει όλο το πίσω μέρος και τώρα στέκει κολοβό. Έμεινε μόνο η γέφυρα και τα μπροστινά αμπάρια γεμάτα νερά με τους γερανούς και τα παλάγκα ακίνητα στο γκρίζο ουρανό.

«Ημερομηνία κατά την οποίαν πρώτον ετοποθετήθη η τρόπις…» λέει το πιστοποιητικό, καλά τοποθετημένο και καρφωμένο στο θάλαμο του τηλεγραφητή. Ημερομηνία; 1937 κι ακολουθούνε υπογραφές και σφραγίδες για τις άδειες τηλεγραφίας. Βρεθήκαμε μες στο κουφάρι μια απ’ αυτές τις Κυριακές του χειμώνα που γυρίζουμε την άγνωστη Αττική των καρνάγιων και των ταρσανάδων, των εκκλησιών του Βυζαντίου και των παράνομων σπιτιών που τα κατοικούν γέροι γεωργοί εγκαταλειμμένοι από τα παιδιά τους. Βρεθήκαμε να περπατάμε δίπλα στη μηχανή που είχε αλλάξει χρώμα και από μαύρη από τη μουτζούρα είχε γίνει καφέ, οι διωστήρες, δυο μέτρα ύψος ο καθένας, να στέκουν ακίνητοι σφίγγοντας γερά σαν να μη θέλουν ποτέ ν’ αφήσουν τον στροφαλοφόρο. Πονάς, πλοίο; ρωτάω σιωπηλά το παλιό κουφάρι. Πονάς έτσι που σε κόβουν μέρα με τη μέρα, σήμερα την πλώρη, αύριο το σπιράγιο, μεθαύριο τα μπρούντζινα παράθυρα, όπου να ‘ναι την τσιμινιέρα;

Μιλάει ο αέρας και περνά απ’ τα σπασμένα παράθυρα της γέφυρας. Μαζί του φέρνει ψίθυρους τις διαταγές των καπεταναίων. Άμα αφουγκραστείς ακούς τη μοναδική μηχανή να δουλεύει, το χτύπημα των βαλβίδων, το καμπανάκι να χτυπά τις διαταγές. Βιβλία πεταμένα στο πάτωμα. Διαβάζω στις ράχες: China Sea Pilot, Vol I έκδοση του 1951. West Indies Pilot, Vol I, 1934, Antarctic Sea Pilot…Ανοίγω ένα στην τύχη, πέφτει ένα σημείωμα: Signals: Hong Kong 27/03/65, For free Pratique 3 White. For immigration: White, Red, White, Red. Και σε παρένθεση (άφιξη τη νύχτα). Στην ίδια σελίδα ταξιδεύω: Grand Baie des Fai tsi Long. Τα πιο σημαντικά νησιά του κόλπου είναι τα: Ίλ ντε Μιλιέ, Λα Κλοσέτ, Ίλ Ντε Σενάλ, Λα Βουάλ. Και δίπλα βράχοι και φάροι μακρινοί, σχεδιασμένοι από τον καπετάνιο Σμιθ το 1831. Πιο κάτω πληροφορίες για τους αέρηδες, τα βαθιά, τα περάσματα, τ’ αγκυροβόλια. Εφτακόσιες σελίδες έχει ο «Πιλότος της Θάλασσας της Κίνας». Αφήνω τα βιβλία, κατεβαίνω από τη γέφυρα κάτω, μπαίνω στο στενό διάδρομο που βγάζει στην τραπεζαρία. Δεξιά οι καμπίνες του καπετάνιου και του πρώτου, ανοίγω μια, η κουκέτα άδεια, στο τραπέζι ένα τασάκι ακόμα γεμάτο αποτσίγαρα, ένα κουτί γεμάτο χάπια πεψαμάρ, ένα σημειωματάριο, αφημένα όλα ξαφνικά όταν έπιασε η φωτιά. Ξανά ανεβαίνω στη γέφυρα, κάθομαι δίπλα στο τραπέζι που κάθονταν τις ζεστές νύχτες ο καπετάνιος καθώς το φορτηγό διέσχιζε τις νότιες θάλασσες με εφτά κόμβους την ώρα.

Βρίσκω φωτοβολίδες, πίτουρα για τη φωτιά, ένα σωληνάριο βεντετρίνη, θυμάμαι τα βιβλία για τους πιλότους του 2ου Πολέμου. Το πλοίο με τυλίγει και βρίσκω πως αρκετά, δεν αντέχω άλλο να στέκω μες στα φαντάσματα. Κατεβαίνω σιγά, προσεχτικά κάτω, πιάνοντας τα κομμένα σίδερα, πατώ στη γη. Ο γύρος του κόσμου τελείωσε. Και δεν κουνήθηκα βήμα.

ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΒΑΘΑΣ