Είναι πολύ κακό να γράψει κανείς για τ’ Αντικείμενα; Όλα τούτα τα χρήσιμα κι άχρηστα άψυχα που συνοδεύουν τη ζωή μας, το καθένα απ’ αυτά δεμένο άρρηκτα με μια στιγμή. Μερικές φορές, που η πίεση από τη ζωή στη χώρα του απρόσμενου μεγαλώνει, κλείνω έξω απ’ την πόρτα του δωματίου τα σκουπίδια κι αρχίζω να τακτοποιώ τα αντικείμενα.

Ξέρω ότι πολλοί της δικής μου γενιάς κάνουν το ίδιο έχοντας συλλογές ολόκληρες από σιδερικά. Τα δικά μου στέκουν στα ράφια μιας ελεεινής βιβλιοθήκης, στα συρτάρια, σε κουτιά, στην αποθήκη. Τα κοιτώ, πού και πού τα συγκρίνω με τ’ αντικείμενα των σημερινών παιδιών, βλέπω πως άλλες οι δικές μας εποχές, άλλα τα παλιοσίδερα που μαζεύαμε, άλλες οι δικές τους… Κοιτάω το ράφι με τα ηλεκτρονικά και τα ηλεκτρικά. Αριστερά ένας λαμπάτος δέκτης RCA του 1945. Με έξι μπάντες που καμιά δε μιλά γιατί είναι… χαλασμένος. Αυτό δεν τον εμποδίζει όμως να ‘ναι το αγαπημένο μου ραδιόφωνο, απόκτημα ακριβό από τα χρόνια του ασταμάτητου ψάξιμου στο παλιό Μοναστηράκι. Κάποια μέρα και λάμπες θα βρω και κεραία θα φτιάξω και θα ξαναδουλέψει το ραδιόφωνο και το φωτάκι θα φωτίσει πάλι την κιτρινισμένη μίζα με τους μαγικούς χιλιόκυκλους και τους εξώκοσμους μεγάκυκλους.

Ακριβώς πάνω του, καβάλα, στέκει ο σκουροπράσινος χαλικράφτερς. Κι αυτός ερείπιο πια, πού και πού βγάζει καμιά βραχνή φωνή και μετά σταματά. Κι αυτός θέλει φτιάξιμο, κι αυτός περιμένει αυτή τη χειμωνιάτικη Κυριακή- που ποτέ δεν έρχεται- που θα την αφιερώσω στις επισκευές.

Κι αυτό το RCA; Βουβό κι αυτό – το πρώτο ραδιόφωνο που ακούγαμε στο σπίτι μας μετά τον πόλεμο; Κι αυτό περιμένει να φτιαχτεί και να ξαναπεί τις ειδήσεις… Το θυμάμαι: «Εδώ Λονδίνο», έλεγε τότε, κι η μύτη μου κόλλαγε στο καντράν που ήταν ημικυκλικό και κίτρινο. Στο ίδιο ράφι λάμπες καμένες, καινούριες, ένας μετασχηματιστής, καλώδια, ένα σύρμα για κεραία…

Στο πάνω ράφι είναι τα… αεροπορικά. Ένα υψόμετρο και μια πυξίδα από Χάρβαρντ, ένας εντατήρας από ένα Τάιγκερ Μου (πρόλαβα και πέταξα μ’ αυτό το αεροπλάνο πριν τα κάψουν αυτοί που δεν ήξεραν), μια σχισμένη πέτσινα κάσκα από τον πρώτο πόλεμο (δεν ήταν ο Σνούπυ ο πρώτος που έκανε αερομαχίες με τον Κόκκινο Βαρώνο), ένα κομμάτι από ένα παλιό ανεμόπτερο, βίδες κοινές, βίδες Άλλεν, ένα δοχείο υψηλής πίεσης από τα υδραυλικά συστήματα κάποιου άγνωστου αεροπλάνου, παλιές φωτογραφίες, σημειώσεις, σχέδια αεροπλάνων, τετράδια σχολικά με περισσότερα σχέδια αεροπλάνων. Τα κοιτώ συχνά όλα τούτα τ’ άχρηστα πράγματα και κοιτώντας τα γυρίζω πίσω σε εποχές που τα παιδιά είχαν αληθινούς κόσμους να ζήσουν. Αυτή η πρόκα που ‘γινε κατσαβίδι όταν την πάτησε ο σιδερένιος τροχός ενός πράσινου τραμ… Αυτός ο καραγκιόζης, ο μόνος που απόμεινε από τις δεκάδες φιγούρες που φτιάχναμε ασταμάτητα για τις παραστάσεις της ταράτσας. Κάλυκες από τόμσον και μπρεν, άλλοι από αντιαεροπορικά. Κομμάτια από νάρκες, παιχνίδια μιας εποχής που θυμόμαστε με νοσταλγία αλλά και τρόμο. Κουφάρια από κατεστραμμένες φωτογραφικές μηχανές, ένας φακός από ένα παλιό μεγεθυντικό, ένα πρωτόγονο εμφανιστήρι, ένα κουτί από τσιγάρα που γράφει απ’ έξω «φιτίλια με νίτρο Χιλής», αυτά που φτιάχναμε για τα αερομοντέλα μας και τους πυραύλους ασετιλίνης.

Στο άλλο ράφι κομμάτια από μπάλσα, μισοτελειωμένα φτερά από μάστανγκ και χαρικέην και μέσερσμιτ, ρόδες, συρματόσχοινα, μικρές δεξαμενές για τους μικροσκοπικούς Κοξ και Μακόυ…

Και βιβλία… Θεέ μου, τι βιβλία. Παλιά Τζέηνς με αεροπλάνα και πλοία, παλιά Φλάιτ, παλιά Ιντεράβια… Το καθ’ ένα απ’ αυτά χιλιοδιαβασμένο, σημειωμένο.

Ρουλεμάν από πατίνια, λαμάκια, ένας χαλασμένος ρυθμιστής για μπουκάλες, παλιά ρολόγια, διαλυμένα, αναπτήρες που περιμένουν να φτιαχτούν…

Κυριακή σήμερα και όλα τα άχρηστα είχαν καθαριότητα. Τα σήκωσα ένα- ένα και τα ξεσκόνισα και τα αντικείμενα λειτούργησαν σα χρονομηχανές.

Καθένα που άγγιζα με γύριζε πίσω 10, 20, 30 χρόνια…

Δοκιμάστε το καμιά φορά. Είναι καλύτερο από το ν’ ακούτε τις ειδήσεις στην τηλεόραση.

Υ.Γ. Πριν αφιερώσω αυτή τη στήλη στα αντικείμενα σκέφτηκα να γράψω: Για τ’ αποτελέσματα της συνάντησης Τίτο- Μπρέζνιεφ, για το επαναστατικό κίνημα στη Μπράζαβιλ, για την πιθανή ημερομηνία της επόμενης επιδρομής στο Ζαΐρ, για το μέλλον της νέας κυβέρνησης της Νιγηρίας, για το ρόλο της Γαλλίας στον Κόλπο, (ένας κόλπος υπάρχει!), για το γραφείο του PLO στη… Βραζιλία, τις μυστικές συνομιλίες στο αεροδρόμιο της Βερόνας, για τη Χαρτόβια, για την ηλίθια απόφαση να κλείνουν τα κέντρα στις 2 (που διώχνει τους ξένους στην Ισπανία και την Τουρκία).

Τελικά προτίμησα τα αντικείμενα. Νομίζω πως έχουν μεγαλύτερη σημασία.

ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΒΑΘΑΣ