ΚΑΤΑΡΑΜΕΝΕ
εκπρόσωπε της τεχνολογικής εποχής! Θα
πεθάνης μέσα σ’ ένα σύννεφο από καυσαέρια
και σκόνη από λάστιχα. Θα λειώσης ανάμεσα
στους ντήζελ και τους βενζινοκινητήρες.
Θα σε πατήση κάποιο τετράτροχο και θα
γίνης πολτός και αίμα πάνω στην άσφαλτο.
Θα πνιγείς μέσα στον κόσμο που εσύ
δημιούργησες…
Μου λέει ο φίλος μου, που είναι ιντελιγκέντσια στη νιοστή, που σνομπάρει τις μηχανές, που δεν ξέρει να αλλάξη τις ασφάλειες του σπιτιού του, που γράφει ποιήματα κάθε Σάββατο αγναντεύοντας τη Δύση. Με ταράζει αυτός ο άνθρωπος. Κάθε τόσο μου θυμίζει τι εγκληματίας είμαι, που ρυπαίνω το «περιβάλλον», που κάνω τη ζωή των συνανθρώπων μου δύσκολη και βρωμίζω τα λαμπρά κτίρια.
Μου τα λέει όλα αυτά και μου τα λέει μ’ ένα ύφος! Μα τι ύφος! Λες και είμαι ρες, πληβείος, δούλος, σκλάβος, Αμερικάνος από χωρίον της Πολιτείας Αϊόβα… Με περιφρονεί, γιατί έχω αυτοκίνητο. ( Με περιφρονεί, γιατί έφτιαξα τις ασφάλειες που κάηκαν. Με περιφρονεί, γιατί ρύθμισα την τηλεόραση. Και γράφει και ποιήματα.)
Τώρα… Τι να κάνω, δεν ξέρω. Νοιώθω άσχημα- η αλήθεια είναι αυτή- γιατί τίποτα δεν καταλαβαίνω από καλές τέχνες. Δεν έχω διαβάσει παρά μόνο «τα Ταξίδια του Γκιούλιβερ» και το «Κάστρο» του Κρόνιν, με λίγο Ράϊνεκε και λίγο Καζαντζάκη- έτσι για να μην υπάρχη καμιά σύνδεση μεταξύ τους!
Είμαι ένας άνθρωπος απρόσωπος, σκλάβος της μηχανής.
Έτσι λέει αυτός τουλάχιστον!
Θέλει να διώξουμε τις μηχανές απ’ το πρόσωπο της Γης και να επιστρέψουμε στα λουλούδια. Έχει μάλιστα οργανώσει και ένα «κίνημα» με άλλους αντιπροσώπους της «ιντελιγκέντσιας του εσπρέσσο» για να θέση το πρόβλημα ενώπιον της κοινής γνώμης.
Ώρες- ώρες με καταφέρνει.
Με κάνει να θέλω κι εγώ λουλούδια και
δέντρα και τραγούδια στο σεληνόφως.
Πάντα όμως με καταφέρνει βράδυ. Γιατί
το πρωί σηκώνομαι με τα μάτια πρησμένα
και αντιμετωπίζω μια καθημερινότητα
που θα είναι μαζί μου μέχρι να γίνω
σκόνη. Μια πραγματικότητα που με τίποτα,
εκτός ίσως από μια βόμβα υδρογόνου, δεν
μπορεί ν’ αλλάξη.
Να τα βάλω με κάποιον;
Οι μπουλντόζες σκάβουν το οικόπεδο δίπλα μας για να σηκωθή ένας ακόμα περιστερώνας. Τ’ αυτοκίνητα μπλοκάρονται στη Βασιλέως Κωνσταντίνου γεμάτα οδηγούς που βρίσκονται τέσσερα μέτρα από το έλκος στομάχου. Ο τροχονόμος κουνάει τα χέρια του με μανία. Η Τροχαία προσπαθεί να «μειώση τα εκ της κυκλοφορίας οχημάτων προερχόμενα ατυχήματα». Οι εφημερίδες γράφουν για τα αίματα στην άσφαλτο. Τους αεροπειρατές. Το Βιετνάμ. Τη Μέση Ανατολή που είναι «ηφαίστειο». Το ποδόσφαιρο που είναι η «αγάπη του λαού». Τον Ράλφ Ναίηντερ που είναι ο Σωτήρας των Κατατρεγμένων Ψυχών. Το αυτόματο διαζύγιο. Τα ναρκωτικά. Τους έρωτες της Ζα- Ζα Γκαμπόρ. Τα ρούχα της Βασιλίσσης Ελισάβετ. Τις περιπέτειες των παιδιών της Τζάκυ. Το «έγκλημα του γέρου οπωροπώλη που αγαπούσε την 16χρονη Σουλτάνα Σουλτανίδου».(Ο κόσμος που ζω είναι μια οικτρή και μάλλον αστεία πραγματικότης. Και εγώ είμαι το Παιδί της και δεν μπορώ να κάνω διαφορετικά)!
Γιατί αν προσπαθήσω ν’ ακολουθήσω τις γνώμες του φίλου μου θα γίνω ακόμα πιο γελοίος. Αν προσπαθήσω να τα βάλω με τ’ αυτοκίνητα, θ’ αναγκαστώ να παίρνω το λεωφορείο κι αυτό ΔΕΝ Μ’ ΑΡΕΣΕΙ. Σ’ όλη μου τη ζωή έκανα το παν για να μην παίρνω το λεωφορείο και δεν πρόκειται να το κάνω τώρα. Αν τα βάλω με τ’ απορρυπαντικά και την πλύση της κυρίας Πόπης, που είναι πιο άσπρη και απ’ το άσπρο, θα φάω τα μούτρα μου μέσα σε ένα κουβά με σαπουνάδες. Αν αντιδράσω στο «ηφαίστειο» της Μ. Ανατολής, θα μου πουν ότι είμαι με τους Ισραηλίτες… Ή τους Άραβες. Αν αντιδράσω για τον πόλεμο του Βιετνάμ, θα με πουν αριστερό. Ή δεξιό. Αν τα βάλω με τις μπουλντόζες, θα με κατηγορήσουν ότι παρεμποδίζω την οικονομική ανάπτυξη της χώρας μου. Αν τα βάλω με το ποδόσφαιρο, θα μου πουν ότι τα βάζω με το λαό. Αν τα βάλω με τον εαυτό μου, θα με πουν αναρχικό. Αν τα βάλω με τον φίλο μου, θα μου πουν ότι καταφέρομαι κατά των «γραμμάτων και των τεχνών».
Δεν είναι προτιμότερο;
Έτσι…
Έχω ένα αυτοκίνητο.
Το αυτοκίνητό μου το οδηγώ πότε αργά και πότε γρήγορα. Τόσο γρήγορα, που κάνω το δέρμα των τροχονόμων ν’ ασπρίζη απ’ το φόβο τους. Κινδυνεύω, αυτό είναι αλήθεια. Να σκοτωθώ. Κι αυτό είναι αλήθεια. Έχω τ’ ανεμόπτερα μου. Τα πετάω. 1.000, 2.000, 3.000 μέτρα ψηλά. Χωρίς κινητήρα και καμιά φορά χωρίς αλεξίπτωτο. Έχω τους αγώνες μου. Τρέχω. Με 200.
Κινδυνεύω να σκοτωθώ , αυτό είναι η αλήθεια.
Έχω τη δουλειά μου. Που είναι σχετική με τις μηχανές. Δουλεύω 18 ώρες το 24ωρο. Και κινδυνεύω να σκοτωθώ. Κι αυτό είναι αλήθεια.
Αλλά, πέστε μου: Δεν είναι προτιμότερο να κολλήσω σ’ ένα τοίχο μια μέρα, από το να με κολλούν στον τοίχο καθημερινά προσπαθώντας να με πείσουν ότι όλα τα θαυμαστά που γίνονται γύρω μου έχουν μεγαλύτερη αξία απ’ το δικαίωμά μου να κάνω αυτό που μου επιβάλλει η εποχή μου;
Τι μου επιβάλλει η εποχή μου;
Να την πολεμώ με κάθε δυνατό τρόπο. Για τον πόλεμό μου αυτόν διάλεξα τις μηχανές. Ο φίλος μου διάλεξε τα ποιήματα. Να δούμε ποιος θα κερδίση. Ποιος θα καταστρέψη περισσότερο. Εγώ ή αυτός;
Και τι θα γίνη όταν τα καταφέρω;
Μα, θα ξαναγίνω άνθρωπος.
Θ’ ανακαλύψω πάλι τους Πόλους. Θα μιλήσω με τον Πήρρυ και τον Αμούδσεν. Θα πάω στον Ορενόκο και στην Έκθεση των Παρισίων του 1900. Θα μιλήσω με τον Έντισον και τον Πόρσε, τον Λέντβικα και τον Μέϋμπαχ. Θ’ ακούσω τον πρώτο τηλέγραφο και θα δω το πρώτο αυτοκίνητο να κάνη αγώνα απ’ το Παρίσι στο Μπορντώ. Θα ζήσω πάλι μ’ ένα σκοπό. Τον αγνό, υπέροχο σκοπό που είχε εμπρός του ο Τεχνολογικός Άνθρωπος των αρχών του αιώνα μου.
Και μόλις φθάσω στη δεκαετία του 1960, θ’ αυτοκτονήσω.
ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΒΑΘΑΣ
Κάθε 7 μέρες
Ø Ξέρετε ότι υπάρχει ένας νόμος στη χώρα μας που λέει ότι για να κατασκευάσης ένα αυτοκίνητο πρέπει να έχης άδεια βιομηχανίας; Μάλιστα, είναι αλήθεια! Δεν μπορεί ένας νέος να κατσκευάση ένα αυτοκίνητο και να περάση ευχάριστα τις ελεύθερες ώρες του, γιατί χρειάζεται να γίνη πρώτα βιομήχανος για να το κυκλοφορήση στο δρόμο. Έστω κι αν πληροί τις προδιαγραφές ασφαλείας του Υπουργείου. Σε πείσμα όμως του νόμου, πολλοί Αθηναίοι κατασκευάζουν αυτή τη στιγμή δικά τους, σπορ επί το πλείστον, αυτοκίνητα. Μερικοί θα λάβουν μέρος σε αγώνες, άλλοι όχι. Ένας απ’ αυτούς είναι ο Φίλιππος Αντωνιάδης. Μηχανικός αυτοκινήτων με ειδικότητα τα Εν- Ες- Ου. Φτιάχνει ένα ΜΕΑΝ διθέσιο στο μαγαζί του και, όπως λέει, δεν «κάνει δηλώσεις στους δημοσιογράφους για το τί πρόκειται να επακολουθήση!». Ένας άλλος νέος, φτιάχνει ένα κάπου στον Πειραιά, η στήλη φτιάχνει το δικό της κάπου στην Αθήνα, ο μηχανικός Μπούμπης φτιάχνει ένα «σπέσιαλ» με κινητήρα Άλφα Ρομέο και δεν έχει τελειωμό. Κάπου διάβασα ότι σε άλλες χώρες δίνονται μεγάλα βραβεία από τα Υπουργεία Βιομηχανίας στους θαρραλέους αυτούς κατασκευαστάς, αν βέβαια τα αυτοκίνητά τους ΑΞΙΖΟΥΝ. Για να μπορέσουν ν’ ακολουθήσουν ένα δρόμο που ίσως είναι χρήσιμος για τη χώρα τους. Αυτά όμως γίνονται εκεί. Εδώ χρειάζεστε άδεια… βιομηχάνου. Και μετά, θέλουμε να τραβήξουμε τους νέους απ’ τα καφενεία, όπως λέει και η αφελής λαϊκή μούσα.
Ø Διάβασα κάπου αλλού ότι δεν είναι μόνο οι κατασκευασταί που παίρνουν βραβεία. Οι δημοσιογράφοι παίρνουν κρατικά βραβεία, οι εκδότες παίρνουν κρατικά βραβεία. Οι πάντες βοηθούνται, αν η προσπάθειά τους αξίζη κάτι. Γιατί μας αναγκάζουν να λέμε ότι μόνο τα σουβλάκια, οι τηγανιτές πατάτες και το ποδόσφαιρο έχουν αξία σήμερα; Τίθενται υπ’ όψιν αυτά σε όποιον θα ήθελε να ενδιαφερθή από έναν- σχετικά- νέο άνθρωπο.
Ø Έλαβα μια πρόσκληση. Από την Τροχαία Αθηνών. Για μια πρες κόνφερανς που θα γινόταν στις 6 Ιουλίου. Η πρες κόνφερανς έγινε για την έκθεση «Τροχαία Αθηνών 1972». Γιατί όλα αυτά; Μα γιατί στα 10 χρόνια που κάνω αυτή τη δουλειά, πρώτη φορά παίρνω πρόσκληση για κάτι που κάνει η Τροχαία. Έμεινα έκπληκτος και επιτέλους πίστεψα ότι κάτι πέτυχα κι εγώ στη ζωή- αφού με κάλεσαν.
Ø Σε μια συγκέντρωση στην ΕΛΠΑ, όπου τα περασμένα Χριστούγεννα ανακοινώθηκε από τον υπουργό και τον γενικό γραμματέα του υπουργείου Συγκοινωνιών το μέτρο του ελέγχου των εφθαρμένων ελαστικών, δόθηκε- σε όλους σχεδόν τους αυτοκινητικούς συντάκτες των αθηναϊκών εφημερίδων και περιοδικών- ένα ραντεβού για τις13 Ιανουαρίου, στις 9 το πρωί, από κάποιον κύριο που, αν θυμάμαι καλά, ήταν υπεύθυνος δημοσίων σχέσεων του Υπουργείου. Ο μήνας είναι Αύγουστος. Και η συνάντηση δεν έγινε. Υποτίθεται ότι στη συνάντηση αυτή θα υποβάλλαμε τις απόψεις μας, και τις ιδέες μας για τα ατυχήματα, τους οδηγούς και το Πρόβλημα που έχει πιαστή απ’ την Ουρά.
Ø Αυτή η συνάδελφος Μελίντα, που το «Μπλοκάκι» της ζη στις τελευταίες σελίδες των «Ε», γράφει μερικές καυτές αλήθειες! Την διαβάζω με ενδιαφέρον και είδα ότι κάτι έγραψε για τη χρήση των ζωνών ασφαλείας. Δεν μπορώ παρά να συμφωνήσω απόλυτα μαζί της. Πρέπει να φοράμε ζώνες ασφαλείας ίσως όχι στην Πανεπιστημίου και τη Σταδίου, αλλά σε κάθε διαδρομή που μας βγάζει έξω από την πόλη. Έχω ζώνες στο αυτοκίνητό μου και πάντα δένομαι καλά όταν πάω ταξίδι. Μια φορά μου γλίτωσαν τη ζωή. Μια δεύτερη μου γλίτωσαν τα πόδια και μια τρίτη το κρανίο μου. Και τις τρεις σε αγώνες αυτοκινήτου, αλλά αυτό δεν έχει καμιά σημασία. Η απλή οδήγηση στους ελληνικούς δρόμους είναι πιο επικίνδυνη απ’ την αγωνιστική οδήγηση!
Ø Αγώνες Μηδέν. Διακόπηκαν, για να επισκευσθή η πίστα του Τατοΐου. Πολύ φοβόμαστε πως όταν ξαναρχίσουν, η πίστα θα παρουσιάζη την ίδια εικόνα.
Ø Τεστ της «μικρής» Άλφα Ρομέο «Αλφασούντ» υπάρχει στο τεύχος των «4 Τροχών» που κυκλοφορεί στα περίπτερα. Αν σας ενδιαφέρη η Άλφα των «8 ίππων», διαβάστε το τεστ!
Κ.Κ.