ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΟ
Του ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ
Ομοτιμου καθηγητη Διεθνών Σχέσεων και Πολιτικής Θεωρίας στο Πανεπιστήμιο Howard
(από την “Ελευθεροτυπία” μέσω “‘Αγρυπνου Φρουρού”)
Η κατάρρευση του ανατολικού μπλοκ κατέληξε σ’ ένα καθεστώς υπό το οποίο ο κόσμος ένιωθε σχετικά άνετα να ζει, ένα καθεστώς εύθραυστης διπολικότητας που συχνά αποκαλούνταν «ισορροπία τρόμου».
Ωστόσο, ακόμη και σ’ εκείνη τη σκοτεινή περίοδο τρεις έννοιες επιβίωσαν της ιδεολογικής μυωπίας: το κράτος-έθνος, η ιερότητα της εθνικής κυριαρχίας και η έννοια των συμμαχιών.
Στην περίοδο μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο δημιουργήθηκαν συμμαχίες προκειμένου να ενισχυθούν οι δυνατότητες των μικρών κρατών να υπερασπίζονται τα εθνικά τους συμφέροντα, δανειζόμενα προσωρινώς τη δύναμη άλλων, αλλά χωρίς να υποθηκεύουν τη δική τους εθνική κυριαρχία. Υπήρξαν περιπτώσεις όπου κράτη-έθνη επέλεξαν την ομπρέλα της συλλογικής ασφάλειας για να ξεκαθαρίσουν λογαριασμούς τους με ιστορικούς τους εχθρούς ή να κρύψουν το σκοτεινό τους παρελθόν. Η Τουρκία και η Αλβανία είναι δύο χώρες που μπορούμε να πούμε ότι ανήκουν σε αυτή την κατηγορία. Οποιοι κι αν ήταν οι λόγοι ένταξης, η μακροβιότητα των συμμαχιών εξαρτιόταν από την ύπαρξη εχθρών και φόβου.
Στην εποχή του Ψυχρού Πολέμου κυριαρχούσαν δύο πολυεθνικές συμμαχίες, το ΝΑΤΟ και το Συμφώνο της Βαρσοβίας. Καθεμιά είχε την άλλη ως λόγο ύπαρξης, ενώ και οι δύο ισχυρίζονταν ότι εξασφάλιζαν ισότητα στη λήψη αποφάσεων, διαφυλάσσοντας έτσι την κρίσιμη έννοια της συλλογικής ασφάλειας και της εθνικής κυριαρχίας. Οι αποφάσεις του ΝΑΤΟ υποτίθεται ότι λαμβάνονταν μέσω συναίνεσης, ενώ τα μέλη του Συμφώνου της Βαρσοβίας επικροτούσαν ομοφώνως τις αποφάσεις που λαμβάνονταν a priori στη Μόσχα.
Ανεξαρτήτως του τρόπου λειτουργίας αυτών των δύο συμμαχιών σε καιρό ειρήνης, η ύπαρξή τους προσδιόριζε μια εποχή κι έκανε τα θεωρητικά μοντέλα να φαίνονται σύνθετα κι εξελιγμένα.
Εν συνεχεία χρησιμοποιήθηκαν για την περιγραφή των διεθνών υποθέσεων πολλές άλλες έννοιες που σήμαιναν στην ουσία το ίδιο πράγμα. Μερικές από αυτές ήταν η συλλογική ασφάλεια, η διπολικότητα και η ισορροπία δυνάμεων με την ευρεία έννοια.Ομως όλα αυτά τα πομπώδη μοντέλα ανάλυσης αντικαταστάθηκαν από ένα «σύστημα λέσχης» το οποίο ανέδειξε τις παγκόσμιες συντεχνίες στη θέση που παραδοσιακά ανήκε στα κράτη-έθνη. Τα κράτη και οι κυβερνήσεις ενεργούν τώρα ως συντεχνιακές οργανώσεις. Υπό τον μανδύα ενός «νέου συστήματος» το διεθνές δίκαιο παραγνωρίζεται, οι καταστατικοί χάρτες των συμμαχιών παραβιάζονται, οι συνθήκες και οι διεθνείς κανόνες επαναπροσδιορίζονται, με ψευδολογίες που ταιριάζουν σε μεθυσμένους ναύτες, προκειμένου να διευκολύνουν ενέργειες αμφίβολης νομιμότητας.
Είναι προφανές ότι οι κερδοσκόποι έχουν χάσει την υπομονή τους με τις τυπικότητες του διεθνούς δικαίου και συνεχίζουν να πιέζουν τις κυβερνήσεις να τους στρώσουν τον δρόμο προς τη συσσώρευση πλούτου. Σ’ αυτόν τον τολμηρό νέο κόσμο, οι συντεχνιακές κλίκες προχωρούν σ’ αυτό που ένας κάποιος ανόητος, ονόματι Καρλ Μαρξ, θέλησε αλλά δεν πέτυχε: την ισοπέδωση της εθνικής ταυτότητας.
Σε συναντήσεις που πραγματοποιούνται ετησίως σε απομακρυσμένες περιοχές, μια αυτο-διαιωνιζόμενη κλίκα χαράζει «πολιτικές» για τον υπόλοιπο κόσμο. Νταβός, Μπίντελμπεργκ και Βέιλ (Κολοράντο) παρέχουν ασφαλή φόρα όπου επίδοξοι διανοητές και κυνηγοί του υψηλού κύρους μπορούν να συγχρωτιστούν μακριά από ενοχλητικούς διαδηλωτές.
Οι κανόνες διαμορφώνονται ad hoc από ένα κλειστό κλαμπ μεγάλων παικτών σε αναζήτηση παρανομίας. Σ’ αυτά τα κονκλάβια δεν χρειάζονται πληβείοι. Κατά παρόμοιο τρόπο δημιουργήθηκε η Ομάδα των Εφτά (G7), μια εντελώς «άτυπη οντότητα», χωρίς κανόνες, καταστατικό χάρτη ή δομή. Με άλλα λόγια, ένα «κλαμπ». Αργότερα, και μάλλον απρόθυμα, έγινε G8 με την προσθήκη της Ρωσίας, ο ρόλος της οποίας υποβαθμίστηκε κατά τη μεταμόρφωση της ομάδας σε G20. Η εμβέλεια της G20 επεκτάθηκε πέραν της Ευρώπης αλλά πάντα χωρίς κανόνες, εκτός από το ότι οι νεοφώτιστοι έπρεπε να συνδέσουν το βαγόνι της οικονομίας τους με τους διεθνείς επενδυτές και να συμπεριφέρονται αναλόγως.
Σ’ αυτό το περιβάλλον, η στρατιωτική ισχύς, το διεθνές δίκαιο και οι συμμαχίες πρέπει ν’ αλλάξουν τους ρόλους τους. Η στρατιωτική δύναμη αποδομεί τα κράτη και δημιουργεί ευκαιρίες για «ανάπτυξη», ενώ το διεθνές δίκαιο και οι συμμαχίες μπαίνουν σε δεύτερη μοίρα.Στην καλύτερη περίπτωση, οι συμμαχίες αναγκάζονταν να αναλάβουν έναν παθητικό ρόλο έναντι αποφάσεων που λαμβάνονταν εκτός του καταστατικού τους χάρτη και οι διεθνείς οργανισμοί δωροδοκούνταν, εξαναγκάζονταν ή εκβιάζονταν για να δώσουν την ευλογία τους στην παρανομία.
Από τους Βαλκανικούς πολέμους της δεκαετίας του ’90 και μετά, οι συναινετικές αποφάσεις στο ΝΑΤΟ έδωσαν τη θέση τους σε «συμμαχίες προθύμων».
Το δυσλειτουργικό Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ ανακηρύχθηκε de facto σε «διεθνή κοινότητα» της οποίας η βούληση μπορούσε να επιβληθεί με έναν από τους δύο τρόπους: με τη μετατροπή του ΝΑΤΟ σε υπηρεσία ενοικίασης ισχύος ή με πλήρη παράκαμψη της Συμμαχίας από τις ad hoc «συμμαχίες των προθύμων». Με την εδραίωση αυτού του σοφίσματος, το ΝΑΤΟ είναι πλέον διαθέσιμο ν’ αναλαμβάνει αποστολές «εκτός περιοχής» και το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ παρέχει νομιμότητα στην παρανομία.
Το σύστημα των κρατών-εθνών εξαφανίζεται και ο κόσμος οπισθοδρομεί προς την εποχή της μετα-ναπολεονικής Ευρώπης. Οπως τότε έτσι και τώρα, πέντε αυτοκράτορες αποφασίζουν για την τύχη των εθνών και ενίοτε, όταν παρουσιάζεται η ευκαιρία, αλληλομαχαιρώνονται.
Δυστυχώς η αναζήτησή μας για ένα «χρησιμοποιήσιμο μοντέλο» για την κατανόηση του κόσμου οδηγεί σε ένα προφανές συμπέρασμα: ο κόσμος είναι εκ βουλήσεως και κατασκευής χαοτικός, οι διαχωριστικές γραμμές μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού συμφέροντος έχουν σβηστεί, ο πόλεμος έχει ιδιωτικοποιηθεί και η εποχή της δουλείας της υψηλής τεχνολογίας επιβάλλεται με αδίστακτους ρυθμούς και μέσα.
RSS - Posts
8 Comments
“Ωστόσο, ακόμη και σ’ εκείνη τη σκοτεινή περίοδο τρεις έννοιες επιβίωσαν της ιδεολογικής μυωπίας: το κράτος-έθνος, η ιερότητα της εθνικής κυριαρχίας και η έννοια των συμμαχιών.”
Μα είναι πια ηλίου φαεινότερο ότι όχι μόνο δεν επιβίωσαν της ιδεολογικής μυωπίας, αλλά αντιθέτως, πλασαρισμένες στα μέτρα και τις οπτικές νόρμες του κάθε κατασκευασμένου ιδεολόγου μύωπα τέθηκαν ως μεταλλαγμένες εύγευστες καραμέλες στην υπηρεσία της διαιώνισης των σκοταδιών της περιόδου εκείνης και των περιόδων που ακολούθησαν.
Μόλις είδαν ότι άρχιζε ο κόσμος να μη πολυχάφτει τα παραμυθένια “εθνικά κυρίαρχα” και “ιερά συμμαχικά” μορφώματα, και στο βαθμό που τα συμφέροντά τους το επιτρέπουν και οι καιροί που αλλάζουν το επιβάλλουν, το άλλαξαν και το σύστημα επιβολής τα “αφεντικά”. Κι αν πέφτει και κανένα (συντροφικό) μαχαίρωμα, δεν πειράζει, στο πρόγραμμα είναι κι αυτό.
Η εξαφάνιση των κρατών φένεται και στον παρακάτω πίνακα:
http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_countries_by_external_debt
Στον πίνακα βλέπουμε πως στο top20 βρίσκετε όλη η ευρωζώνη συν ΗΠΑ, ΚΑΝΑΔΑΣ, ΙΑΠΩΝΙΑ… όλοι καταχρεωμένοι μέχρι τον λαιμό (και λίγα λέω).
Τα συμπεράσματα που βγάζω χωρίς να έχω κάποια ιδιαίτερη σχέση με τα οικονομικά είναι ότι:
1. Κράτος καταχρεωμένο-πολίτες με υψηλό βιοτικό επίπεδο (λέμε τώρα).
2. Κράτος με μικρό χρέος-πολίτες με χαμηλό βιοτικό επίπεδο.
Και τα δυο μαζί δεν γίνεται, εκτός και αν είσαι Qatar, Brunei….
Δανείσου για να ζεις καλά = καπιταλισμός
Αυτοί εδώ http://www.usdebtclock.org/ από ποιες αγορές ψωνίζουν να μας πούνε και εμάς, εκπτώσεις έχουν πάντα ή πάνε στα outlets;;;;;
Αλήθεια πόσο είναι το spread, sds, cd, dvd….. της usa-fed-cia-fbi……..
Φίλε babis, αν δεις πιο κάτω στο κείμενο, στα References, στο 11 γράφει:
“Norway is a net external creditor; it means that its external assets exceed its external debt.”
Η Νορβηγία δηλαδή που δείχνει καταχρεωμένη (861% του ΑΕΠ), είναι πρακτικά, “καθαρός εξωτερικός πιστωτής”! Αυτό σημαίνει ότι παρότι κάποιες χώρες έχουν χρέη, έχουν και “λαμβάνειν”. ‘Η, έχουν επενδύσεις στο εξωτερικό που υπερκαλύπτουν την εξυπηρέτηση των δανείων. Στη συγκεκριμένη περίπτωση υπερισχύει προφανώς το “έχειν λαμβάνειν”. Αυτό το φαινόμενο είναι όπως αυτό που κάναν με την Ελλάδα. Δανείζεται πχ η Γερμανία 50 δις με 2,5% για 10πχ χρόνια (ελέω αξιολόγησης ΑΑΑ) και δανείζει τα ίδια λεφτά με 5,5% για το ίδιο διάστημα. Η Γερμανία φαινομενικά έχει αυξήσει τα χρέη της κατά 50δις, αυτό θα φαίνεται στον πίνακα του βικιπέδια, η καθαρή θέση της όμως είναι βελτιωμένη γιατί έχει πλέον να λαμβάνει πολύ περισσότερα από όσα δανείστηκε. Δεν είναι σίγουρο δηλαδή ότι αν έχει μια χώρα μεγάλο εξωτερικό χρέος, δεν έχει και εξωτερικές πιστώσεις. Αυτή είναι συνηθισμένη πρακτική προς όλες τις αδύναμες χώρες του κόσμου οι οποίες τελικά αποπληρώνουν και τα χρέη τους αλλά χάνουν και τον εθνικό πλούτο τους με τις διαβόητες “ιδιωτικοποιήσεις”, πλούτος δηλαδή που τον αρπάζουν κοψοχρονιά οι πιστωτές.
Το πρόβλημα του πλανήτη είναι το επιτόκιο. Αν για κάποιο λόγο έχεις χαμηλό επιτόκιο δε χρειάζεται καν να… εργάζεσαι στη σύγχρονη καζινοοικονομία. Βρίσκεις κάποιον να δανείζεται με υψηλότερο επιτόκιο αυτά που έχεις δανειστεί εσύ και αυξάνεις το βιοτικό επίπεδό σου από τη διαφορά. Το ζήτημα είναι να… “βγεις στις αγορές” και να δανείζεσαι φτηνότερα από τους άλλους. Γι’ αυτό και η δανειακή σύμβαση απαγορεύει την “υπερήφανη” Ελλάδα να δανειστεί από αλλού… Μεγαλοφυής απάτη, ε?
Φίλε tasos, ευχαριστώ για το ακριβές σχόλιο σου.
Άλλωστε γι’ αυτό είμαστε εδώ, να μαθαίνουμε περισσότερα και σωστά!!
και τι ειναι το χρεος? γιατι ειναι κακο…? το χρεος ειναι ο πλουτος και οι υπηρεσιες που απολαμβαναουμε.. ειναι οι δρομοι τα σχολια τα πανεπιστημια τα νοσοκομια τα λιμανια… ειναι οι μισθοι για καποιες υπηρεσιες… ολοι λενε οτι ημαστε χρεομενοι αλλα κανεις δεν λεει το πλουτο που απολαμβανουμε μεσω των υπηρεσιων και των υποδομων… ενταξη μπορει λογιστικα να βγαινει οτι χρωσταει καθε ελληνας 30000 ευρω αλλα τι παιρνω απο αυτα καθε χρονο ? αν σκεφτουμε ολα αυτα θα δητε που το χρεος ειναι πολλη μικροτερο …. βεβαια στην ελλαδα υπαρχει κακο διαχειρηση αλλα αυτο δεν σημαινει οτι το χρεος ειναι κακο…. απο την αλλοι θα μπορουσε καλιστα να γινει νομησματοποιησει του χρεους… και θα ησυχαζαν ολοι τοτε? μηπως αυτο θα μας εκανε ποιο γρηγορα αιγυπτο ? εγω πιστευω οτι το χρεος ειναι η αντανακλαση της αυξησης του βιοτικου επιπεδου ολων μας….
Θελω να δωσω πισω το βιοτικο επιπεδο και να ξεπληρωσω το χρεος.Αλλα χανω βιοτικο επιπεδο και χρωσταω περισσοτερα.Ασε την υπεραπλουστευση γιατι μπουρδελο που οι πουτανες πληρωνουν για να τις γαμησουν,δεν υπαρχει.Ελεος george με αναγκαζεις να σε παρατηρω, ενω πιστευω ακραδαντα στην διαφορετικοτητα και ειμαι ανεκτικος στη μαλακια καθενος.
φιλε μου μπουρδελο χωρα ειναι η ελλαδα και την εκαναν οι θαυμαστες του Ανδρεα Παπα.. εγω δυστηχως, χωρις να φταιω ζω και δουλευω σε αυτην την χωρα. τουλαχιστον ομως δεν δαιμονοποιω το παγκοσμιο συστημα και τα χρεη που γινονται σε νορμαλ κρατη και δεν βαζω ολο των κοσμο σε συνωμοσια κατα της ελλαδας… εξαλλου ποσο ευκολο ειναι να συγκεντρωθουν 10.000 στο συνταγμα και να διαδυλωνουν? ας το κανουμε λοιπον… μονο που πρεπει να ξερουμε τι ζηταμε… οχι αοριστες μπουρδολογιες … γιατι μετα τους λαικιστες και τους εθνικιστες και τους ψευτοηγετες περνουν μπρος τα τανκς και οι οβιδες και ποιος θα λοιπηθει για μας…
Η διαφορετικότητα του Γιώργου αποσκοπεί στον κατακερματισμό του νευρικού μας συστήματος.