Οι «Μοντέρνοι Καιροί», το Alter και η… κίνηση των τραπεζικών επιταγών

Πώς τα άυλα περιουσιακά στοιχεία του ελληνικού σταθμού ξεπέρασαν εκείνα του μεγαλύτερου ευρωπαϊκού

του Τ. Τέλογλου, ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 05.06.11

Ο διαφημιστής που κάθεται απέναντί μας θα μπορούσε να είναι οποιοσδήποτε. Kάποια στιγμή, δεν θυμάται ακριβώς πότε, το 2007 ή το 2008, όχι ο Κ. Γιαννίκος αλλά ο λογιστής του επισκέφθηκε την εταιρεία που βρίσκεται κάπου στα Βόρεια προάστια και του είπε ότι υπάρχει μια ευκαιρία. Για την ακρίβεια, υπήρχε πολύτιμο πρόγραμμα στο εξωτερικό, που η εταιρεία του κ. Γιαννίκου, oι «Μοντέρνοι Καιροί», είχε βρει για αγορά, αλλά υπήρχε μια λεπτομέρεια: ο σταθμός δεν είχε χρήματα (σ.σ. ο κ. Γιαννίκος, εκτός από μέτοχος των «Μοντέρνων Καιρών», ήταν πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Alter).

Το πρόγραμμα θα αγοραζόταν, λοιπόν, από τους «Μοντέρνους Καιρούς», που στη συνέχεια εμφανιζόταν ότι το πουλούσαν στους διαφημιστές και αυτοί στο τέλος το πουλούσαν στον Alter. Η διαφημιστική, για ασφάλεια, έπαιρνε κι έδινε επιταγές (σ. σ. έπαιρνε μια επιταγή των «Μοντέρνων Καιρών» για «εγγύηση» και έδινε μια επιταγή στους «Μοντέρνους Καιρούς» επισφραγίζοντας ένα σχετικό ιδιωτικό συμφωνητικό). Οι εκδόσεις των επιταγών είχαν 3-4 μέρες διαφορά έτσι ώστε ο Alter να μπορεί να δίνει δικές του επιταγές στις διαφημιστικές χάρη στο εξαιρετικά γενναιόδωρο πλαφόν επιταγών που εξασφάλιζε ιδιαίτερα από τη Μarfin και την Τράπεζα Πειραιώς.

Στη συμφωνία «Καιρών» και διαφημιστικών, ο Alter δεν φαινόταν, εμφανιζόταν μόνο σε «δίδυμα» ιδιωτικά συμφωνητικά, που γίνονταν ανάμεσα σε αυτόν και τις διαφημιστικές εταιρείες για την αγορά των ίδιων προγραμμάτων. Ούτε όμως και οι «Μοντέρνοι καιροί» εμφανίζονταν σαν εταιρεία συνδεδεμένη με τον Alter στους ισολογισμούς του, αν και τα διεθνή λογιστικά πρότυπα επιβάλλουν κάτι τέτοιο.

Οι «Μοντέρνοι Καιροί» κατέθεταν τις επιταγές των διαφημιστικών στο πλαφόν τους στις τράπεζες και τις προεξοφλούσαν. Οταν ερχόταν η ώρα να εξοφληθούν οι επιταγές στις τράπεζες, οι «Καιροί» πλήρωναν μετρητά ή με επιταγές στις διαφημιστικές για τα 3/4 της οφειλής και το 1/4 το πλήρωνε ο Alter. Τα 189 εκατ. που φαίνεται σήμερα να χρωστάει το Alter στις διαφημιστικές τα χρωστάει στην πραγματικότητα στις τράπεζες.

Αϋλος σταθμός

Ποια ήταν όμως τα περιουσιακά στοιχεία του σταθμού που του επέτρεπαν να έχει τόσο μεγάλο πλαφόν στις τράπεζες; Στην από 29.04.2011 αίτηση υπαγωγής του σταθμού στο καθεστώς της προστασίας από τους πιστωτές, η εταιρεία, με μετοχικό κεφάλαιο 8 εκατ. ευρώ, εμφανίζει βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις (κατά δήλωσή της) το 2009 449 εκατ. ευρώ. Στα πάγιά της εμφανίζει άυλα περιουσιακά στοιχεία (δικαιώματα σε σειρές, εκπομπές κ. λπ.) με αξία κτήσης 767 εκατ. και αναπόσβεστο υπόλοιπο δικαιωμάτων ως ποσοστό επί των παγίων 350 εκατ. ευρώ (!).

Μία έρευνα της «Κ» στις καταστάσεις άλλων σταθμών έδειξε ότι τα άυλα περιουσιακά στοιχεία του μεγαλύτερου τηλεοπτικού σταθμού της Ευρώπης, του γερμανικού ZDF, είχαν αξία 774 εκατ. ευρώ και αναπόσβεστο υπόλοιπο 473 εκατ., ενώ το αγγλικό «Κανάλι 4», ένας ιδιωτικός σταθμός με μερίδιο αγοράς όσο ο Alter, παρουσιάζει σύνολο συσσωρευμένων παγίων από δικαιώματα ύψους 220 εκατ.

Αλλά και στην Ελλάδα, ο άλλος εισηγμένος σταθμός στο Χ.Α., η ΤΗΛΕΤΥΠΟΣ Α.Ε., με πολύ μεγαλύτερη παραγωγή ελληνικού προγράμματος, εμφανίζει άυλα περιουσιακά στοιχεία κάτω των 150 εκατ. ευρώ, ενώ ο σταθμός στις λογιστικές του καταστάσεις εξηγεί ποια είναι η διάρκεια «ζωής» κάθε περιουσιακού στοιχείου, θεωρώντας ότι η «ζωή» του κάθε προγράμματος είναι συγκεκριμένη.

Το διεθνές λογιστικό πρότυπο 38 ζητάει από όσους συντάσσουν λογιστικές καταστάσεις να «προσδιορίζουν την ωφέλιμη ζωή του, «δηλαδή τον χρόνο μέσα στον οποίο ένας σταθμός μπορεί να το αξιοποιήσει οικονομικά. Η Επιτροπή Λογιστικής Τυποποίησης και Ελέγχων (ΕΛΤΕ), μία ανεξάρτητη αρχή που ελέγχει τη δουλειά των ορκωτών ελεγκτών, κάλεσε, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», τον ορκωτό ελεγκτή που υπογράφει τις καταστάσεις του Alter και του ζήτησε εξηγήσεις επειδή δεν διατύπωσε «επιφυλάξεις» για τη βιωσιμότητα της επιχείρησης. Η ΕΛΤΕ παρέπεμψε τον ορκωτό επειδή, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, ο Alter είχε κεφαλαιοποιήσει στα άυλα περιουσιακά του δικαιώματα το σύνολο του κόστους λειτουργίας του, πράγμα που απαγορεύεται.

Ευθύνες της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς

Σημαντικές ευθύνες στην εξέλιξη της υπόθεσης του Alter έχει και η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, καθώς η εταιρεία είναι εισηγμένη στο Χρηματιστήριο. Στις 31 Μαρτίου του 2011 ο Alter είχε, σύμφωνα με την αίτηση υπαγωγής στο άρθρο 99 που κατέθεσε, υπόλοιπα ομολογιακών δανείων αξίας ύψους 100 εκατ. ευρώ στις τράπεζες Alpha (12,5 εκατ.), Πειραιώς (29 εκατ.), Μarfin (37,2 εκατ.), Εθνική (9,3 εκατ.) και ΑΤΕ (12,2 εκατ.) Τα δάνεια αυτά είχαν συνδεθεί με κάποιους αριθμητικούς όρους, οι οποίοι δεν τηρούνταν (σχέση ίδια με ξένα κεφάλαια, EBIDA κ.ά.). Γι’ αυτόν το λόγο, κατά τη γνώμη όλων των ορκωτών με τους οποίους συνομίλησε η «Κ», θα έπρεπε να απεικονίζονται ως άμεσα απαιτητά, κάτι που δεν συνέβαινε. Αν συνέβαινε αυτό, το δάνειο θα μεταφερόταν στον βραχυπρόθεσμο δανεισμό με αποτέλεσμα αυτός να είναι 2–3 φορές πάνω από το βραχυπρόθεσμο ενεργητικό και να διαπιστώσει ο ορκωτός ότι η εταιρεία είναι ζημιογόνος σε λειτουργικό επίπεδο, δηλαδή κάτι σαν το ελληνικό Δημόσιο. Θα έπρεπε να κλείσει ή να παρουσιάσει ένα επιχειρηματικό σχέδιο για το πώς θα γίνει κερδοφόρος. Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς είχε βγάλει στις 31.12.2008, μάλιστα, εγκύκλιο σε όλες τις εισηγμένες για την τήρηση αυτών των αρχών.