Ημερομηνία: ( 19-06-2005 )
Εξαρτάται από το σημείο που το βλέπουμε. Αν ανήκουμε στη κατηγορία των χορτάτων και αναρωτιόμαστε αν το Cayenne είναι καλύτερο από το M5, το «γιωταχί» είναι όχι απλώς φίλος αλλά κερασάκι στη τούρτα -της ματαιοδοξίας μας. Αν ανήκουμε στη κατηγορία των ζωντανών-νεκρών (Αφγανιστάν, Ιράκ, Σουδάν, Αιθιοπία, αλλού) που πεθαίνουν σαν τις μύγες απ’ τη πείνα, το αυτοκίνητο είναι φλέβα ζωής. Αν είμαστε νέοι Ιταλοί, θαυμάζουμε τον Φεράρι, τους αδελφούς Μαζεράτι και Λάντσια και παραλύουμε όταν αντικρίζουμε μία GTO η σχεδίαση και η κατασκευή αυτοκινήτων για αγώνες είναι ευγενές όνειρο. Αν είμαστε λαμόγια, μεταπράτες, φραπόγαλα, «τυριά» και ονειρευόμαστε «μερσεντέ» SLK με ζαντολάσιχα και φιμέ τζάμια, το αυτοκίνητο είναι προέκταση του πέους ή του αιδοίου.
Αν, τέλος, είμαστε παλαβωμένοι οικολόγοι, τσιρίζουμε για τη ρύπανση από τα «γιωταχί» και κάνουμε γαργάρα τα ατομικά όπλα.
Από την πρώτη μέρα η ενασχόλησή μου με το «αυτοκίνητο» (καιρός ήταν να γράψω γι’ αυτό!) στηρίχθηκε σε τρεις πυλώνες: στην αγάπη και σεβασμό στους αγώνες και στην τεχνολογία που βγαίνει από αυτούς, στα γρήγορα και ασφαλή αυτοκίνητα και στο ενδιαφέρον για τον άνθρωπο και το περιβάλλον. Με τις πόλεις να έχουν μετατραπεί σε θαλάμους αερίων το ενδιαφέρον μου για τη προστασία του περιβάλλοντος από τη χρήση του έχει πάρει τη πρώτη θέση απόδειξη οι διοργανώσεις που έχω αναφέρει σε αυτή εδώ τη σελίδα (ΦΑΕΘΩΝ 2004, Ολυμπία-Πεκίνο, 1ο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο Καθαρών Αυτοκινήτων κ.α. που, δυστυχώς, δε φαίνεται να συγκινούν κανένα αρμόδιο) και οι προτάσεις για τη στήριξη κάθε προσπάθειας της βιομηχανίας να προσφέρει αυτοκίνητα νέας τεχνολογίας. Τι είναι, τέλος πάντων, αυτά τα αυτοκίνητα «νέας τεχνολογίας»;
Τον Οκτώβριο του 2002, οργανώθηκε (στο αμφιθέατρο του υπουργείου Μεταφορών και Επικοινωνιών) μια διημερίδα αφιερωμένη στην «οικολογική» αυτοκίνηση. Εκεί παρουσιάστηκαν συγκεκριμένες προτάσεις που έπρεπε να έχουν αποτελέσει τη βάση εξαγγελίας κυβερνητικής πολιτικής για το θέμα. Οι αρμόδιοι έδωσαν υποσχέσεις, πέρασαν 2,5 χρόνια και δεν έγινε τίποτα για την άσκηση μιας ολοκληρωμένης περιβαλλοντικής πολιτικής απέναντι στο επιβατικό αυτοκίνητο. Δεν είναι λίγες οι φορές που ανακαλύπτω (μιλώντας με υπουργούς και γενικούς γραμματείς) ότι οι άνθρωποι δε δίνουν δεκάρα για το αντικείμενο με το οποίο ασχολούνται.
Η χώρα έχασε την ευκαιρία να προωθήσει μέτρα στο χώρο της οικολογικής αυτοκίνησης, όταν είχε την προεδρία της Ε.Ε. Μέχρι τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές (14 Ιουνίου), ουδείς ενδιαφέρθηκε (εκτός από δύο επαφές δημοσίων σχέσεων), να κάνει πράξη την εντολή του πρωθυπουργού Κώστα Καραμανλή για τη διοργάνωση, κάθε τέσσερα χρόνια, αγώνα με «καθαρά» αυτοκίνητα από την Ολυμπία στην εκάστοτε Oλυμπιακή πόλη
Και αυτό παρά το γεγονός ότι οι Κινέζοι κήρυξαν τους Ολυμπιακούς του 2008 σαν τους περιβαλλοντικά καθαρότερους που έγιναν ποτέ.
Επειδή, εκτός των προηγούμενων, το τελευταίο καιφρό πληθαίνουν οι φωνούλες των ανησυχούντων (για την …υγεία των παιδιών τους!) πολιτών οφείλω να πω ότι, το αυτοκίνητο θα συνεχίσει να αποτελεί το βασικό «εργαλείο» στο οποίο θα στηρίζεται η κινητικότητα του ατόμου στον κόσμο. Κανένα ΜΜΜ δεν μπορεί να υποκαταστήσει την ικανοποίηση και το αίσθημα ελευθερίας που προσφέρει η χρήση του.
Τι πρέπει να γίνει όμως για να μειωθούν οι συνέπειες της ραγδαίας αύξησης του στόλου; Απλούστατα, να αλλάξει η τεχνολογία, ώστε να γίνουν ενεργειακά αποδοτικότερα και να σταματήσουν να παράγουν ρύπους που επηρεάζουν την ατμόσφαιρα. Εκείνο που μπορούμε και πρέπει να κάνουμε σαν οργανωμένη κοινωνία είναι να πούμε στα κάθε είδους οικονομικά συμφέροντα του χώρου ότι, εκτός από τις επιδόσεις και την ασφάλεια, από τώρα και στο εξής, στη λίστα των απαιτήσεών μας στο αυτοκίνητο που θα αγοράζουμε θα είναι και η ενεργειακή απόδοση και ο χαμηλός (έως και ανύπαρκτος) αριθμός ρύπων που εκπέμπουν οι κινητήρες.
Μπορούν να συνυπάρξουν επιδόσεις και χαμηλοί ή και μηδενικοί ρύποι; Και βέβαια μπορούν, γιατί τα αυτοκίνητα είναι εκατομμύρια και όχι όλα φτιαγμένα για οδηγούς που τους αρέσει η γρήγορη οδήγηση. Τα οχήματα που χρησιμοποιούνται στις πόλεις ή από ανθρώπους που απλώς επιθυμούν να μεταφερθούν από το ένα σημείο στο άλλο θα μπορούσαν να είναι 100% «καθαρά». Ο υποψήφιος αγοραστής πρέπει να έχει στη διάθεσή στοιχεία που θα δείχνουν ποιο από τα αυτοκίνητα που επιθυμεί να αποκτήσει υπερέχει σε αυτούς τους τομείς, καθώς και την ευχέρεια προτίμησης, χωρίς αυτή να συνεπάγεται υπέρμετρη οικονομική επιβάρυνση.
Πολλοί ρωτάνε ποια είναι τα αυτοκίνητα νέας τεχνολογίας και ποιοι τα κατασκευάζουν. Η απάντηση είναι τα υβριδικά (ηλεκτρικά κατά το ήμισυ και συμβατικά κατά το άλλο ήμισυ). Τα παράγουν οι κατασκευαστές που νοιάζονται για το μέλλον του πλανήτη.
Η διεθνής αυτοκινητοβιομηχανία έχει σήμερα τη γνώση και τις δυνατότητες να παράγει αυτοκίνητα νέας τεχνολογίας. Στην πλειονότητά της καθυστερεί, γιατί αυτό σημαίνει νέες επενδύσεις υψηλού κινδύνου, αφού ο κόσμος έχει μάθει να ζητάει φτηνότερα, γρηγορότερα και πολυτελέστερα αυτοκίνητα, χωρίς να δίνει σημασία στην κατανάλωση ενέργειας και τη ρύπανση.
Στον τομέα της ρύπανσης (όπως και της ασφάλειας), η πρόοδος που σημειώθηκε τα τελευταία χρόνια δεν οφείλεται τόσο στις επιλογές του αγοραστή αλλά στις αποφάσεις κάποιων φωτισμένων πολιτικών. Αν δεν είχαν επιβληθεί οι σχετικοί νόμοι, τα αυτοκίνητα ίσως να μην είχαν ακόμα καταλύτες. Αν όλες οι αμερικανικές πολιτείες είχαν στηρίξει την προσπάθεια της Καλιφόρνιας (αντί να την αφήσουν μόνη να σηκώνει το βάρος των δικαστικών διαδικασιών στις οποίες προσφεύγει συνεχώς η αμερικανική αυτοκινητοβιομηχανία για να κερδίσει χρόνο), είναι βέβαιο ότι η αμερικανική αγορά, αλλά και η αγορά όλου του κόσμου, θα είχαν σήμερα στη διάθεσή τους πολλά και εξαιρετικής ποιότητας αυτοκίνητα νέας τεχνολογίας, όπως είναι αυτά που χρησιμοποιούν ως καύσιμο το υδρογόνο. Το πρόβλημα είναι ότι η ενεργειακή επανάσταση του υδρογόνου θα απαιτήσει καιρό για να εφαρμοστεί.
Ακόμα, όμως, και αν δεχτούμε ότι θα έρθει στα επόμενα πέντε, έξι χρόνια, χρειαζόμαστε υβριδικά και, για συγκεκριμένες χρήσεις, ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Η εφαρμογή του υδρογόνου δεν είναι παρά η φυσική εξέλιξη των σημερινών υβριδικών και ηλεκτρικών! Ανεξάρτητα, λοιπόν, αν προσφέρονται σήμερα στην αγορά μοντέλα νέας τεχνολογίας, οι κυβερνήσεις οφείλουν να θεσμοθετήσουν μέτρα διάδοσής τους, στέλνοντας μήνυμα στη βιομηχανία. Οφείλουν, επίσης, να θεσμοθετήσουν μέτρα ευαισθητοποίησης του κοινού σε θέματα εξοικονόμησης ενέργειας, ακόμα και για τα αυτοκίνητα συμβατικής τεχνολογίας, εφαρμόζοντας την «Ενεργειακή Ετικέτα» – κατά το πρότυπο της Ελβετίας, αλλά και άλλων ευρωπαϊκών χωρών.
Έχουν ήδη γίνει προτάσεις προς τους αρμοδίους και έχει εξασφαλιστεί και η δωρεάν παροχή της αναγκαίας τεχνογνωσίας από τον Οργανισμό που έχει την ευθύνη εφαρμογής της στην Ελβετία, αλλά το θέμα «μελετάται», όπως «μελετάται» και η οικοπεδοποίηση του Ελληνικού, του Μαραθώνα, του Τατοΐου και, σύντομα, της τέως «βασιλικής περιουσίας». Καλώς ήρθατε λοιπόν στη χώρα που ανθεί η φαιδρά πορτοκαλέα..