Δεν ήταν λίγοι οι αναγνώστες του «Βήματος» που, με αφορμή πρόσφατο δημοσίευμα αυτοκινητιστικού περιοδικού, ήλθαν σε επαφή με τον υπογράφοντα (με επιστολές, φαξ και e-mail) ζητώντας να πληροφορηθούν πόσο αξιόπιστες είναι οι δοκιμές των αυτοκινήτων και δικύκλων που γίνονται από τα αυτοκινητιστικά περιοδικά, αλλά και κατά πόσον μια εταιρεία (εισαγωγική ή και κατασκευαστική) μπορεί να οδηγήσει τους δημοσιογράφους – δοκιμαστές σε λανθασμένες μετρήσεις επιδόσεων και (επομένως) σε λανθασμένα συμπεράσματα.
Επειδή ο χώρος της στήλης είναι περιορισμένος, θα προσπαθήσω να απαντήσω όσο πιο «τηλεγραφικά» γίνεται.
Κατ’ αρχάς καμία σοβαρή εταιρεία του χώρου ούτε καν διανοείται (πλέον) να δώσει «πειραγμένα» αυτοκίνητα στους δημοσιογράφους/δοκιμαστές. Και λέω «πλέον» γιατί, μετά την περίπτωση του βρετανού εισαγωγέα των αλήστου μνήμης Βάρτμπουργκ, που το 1972 τοποθέτησε τέσσερα σακιά… τσιμέντο στο πορτ μπαγκάζ του αυτοκινήτου για να… βελτιώσει το κράτημα, οι υπεύθυνοι των εργοστασίων και των εισαγωγέων είναι πιο προσεκτικοί.
Αλλά έστω ότι υπάρχει κάποιος αρκούντως… βλαξ και το επιχειρεί. Δύο πράγματα μπορεί να συμβούν:
α. Να τη «γλιτώσει», αν το συγκεκριμένο αυτοκίνητο «δοκιμαστεί» από ένα νέο είδος «δοκιμαστών», που «τεστάρουν» αυτοκίνητα διαβάζοντας τα… ξένα περιοδικά ή κάνοντας μια βόλτα το Σαββατοκύριακο (με τη συμβία τους) στο Ραδίκι Κορινθίας.
β. Να αποκαλυφθεί από τους πεπειραμένους δημοσιογράφους/δοκιμαστές, που εργάζονται σε περιοδικά και εφημερίδες που διαθέτουν και τα πανάκριβα όργανα μετρήσεων τα οποία απαιτούνται για μια πραγματικά αντικειμενική μέτρηση των επιδόσεων, και ως εκ τούτου, αντικειμενική σύγκριση με τα ανταγωνιστικά μοντέλα. Επειδή το (ευρύ) καταναλωτικό κοινό δεν έχει (ακόμη) μάθει να ξεχωρίζει τα πρόβατα από τα ερίφια, εκατοντάδες αγοραστές την «πατάνε» και αγοράζουν αυτοκίνητα που, εκτός από το να είναι φθηνά, δεν προσφέρουν καμία εγγύηση για ενεργητική ασφάλεια (η παθητική είναι πλέον μόδα και όλα διαθέτουν φούσκες, δοκίδες και καυτές σέλες).
Αντίθετα, οι αγοραστές που πραγματικά ενδιαφέρονται για την ασφάλειά τους αλλά και για την επένδυση, που συνήθως δεν είναι μικρή, γνωρίζουν σε ποια έντυπα και σε ποιους δοκιμαστές πρέπει να έχουν εμπιστοσύνη. Αυτοί οι επαγγελματίες όχι μόνο είναι σε θέση να καταλάβουν αμέσως αν κάποιος κατασκευαστής/εισαγωγέας έχει επέμβει στον κινητήρα ή στις αναρτήσεις, αλλά δεν «φοβούνται» να το γράψουν, αδιαφορώντας για την… τιμωρία που θα προκαλέσει η πράξη τους.
Ας δούμε όμως τι μπορεί να κάνει ένας κατασκευαστής/εισαγωγέας για να παρασύρει τους δοκιμαστές σε λανθασμένα συμπεράσματα (εκτός από το να τοποθετήσει τσιμέντο στο πορτ μπαγκάζ!).
Μπορεί να δώσει στον Τύπο αυτοκίνητα που:
Με κάποια επέμβαση στα ηλεκτρονικά, οι κινητήρες τους αποδίδουν λίγους παραπάνω ίππους από εκείνους που λέει το «προσπέκτους». Πριν από μερικούς μήνες μας έδωσαν για δοκιμή ένα αυτοκίνητο που ο κινητήρας του απέδιδε 10 παραπάνω ίππους από εκείνους που ανακοίνωνε ο κατασκευαστής. Η παραπάνω ισχύς «φάνηκε» αμέσως στις μετρήσεις, αλλά έγινε αντιληπτή και από τα ειδικά… αισθητήρια των δοκιμαστών, που βασίζονται στην πείρα και στις εμπειρίες από τις δοκιμές μερικών εκατοντάδων αυτοκινήτων τα τελευταία 20-30 χρόνια. Το σχόλιο όλων ήταν «μπράβο στον κατασκευαστή», μια και τα «προσπέκτους» ανάφεραν τη μικρότερη ισχύ για να είναι μικρότερη η «ασφάλεια» στη Γερμανία. Η πρόσθετη ισχύς έκανε καλύτερο και ασφαλέστερο το μικρό αυτοκίνητο και αυτό άρεσε σε όλους μας.
Εχουν αλλαχθεί τα ελατήρια/αμορτισέρ ώστε το συγκεκριμένο μοντέλο να «κρατάει» καλύτερα τον δρόμο. Με πλήρη συναίσθηση της «δήλωσης» σας λέω ότι ο πεπειραμένος δημοσιογράφος/δοκιμαστής θα χρειαστεί λιγότερο από 2 λεπτά ή 100 μέτρα διαδρομής για να καταλάβει ότι κάτι έχει αλλάξει στην ανάρτηση. Το γεγονός θα δημοσιευθεί και, το πιθανότερο, το συγκεκριμένο μοντέλο θα συγκριθεί με ένα απλό, που συνήθως το έντυπο «δανείζεται» από κάποιον αναγνώστη.
Εχουν αλλαχθεί τα «ζαντολάστιχα». Η πιο αθώα «παράβαση». Συνήθως οι κατασκευαστές δίνουν για δοκιμή ένα νέο μοντέλο με τον «έξτρα» εξοπλισμό, που αναφέρεται όμως στο «προσπέκτους». Ενα Μπλογκς, π.χ., μπορεί να προσφέρεται με 14άρες και 15άρες ζάντες και 65άρια ή 55άρια λάστιχα της μιας ή της άλλης εταιρείας. Τίποτε το παράξενο εδώ για τον δημοσιογράφο που ξέρει, τουλάχιστον, τις διαφορές ανάμεσα στους διάφορους τύπους ελαστικών. Υπάρχουν όμως και μερικοί που (σήμερα) δεν ξέρουν τη διαφορά ανάμεσα στα ακτινωτά και στα συμβατικά ελαστικά (που δεν υπάρχουν πλέον).
Θα κλείσω αυτό το σημείωμα με δύο παρατηρήσεις.
Ποτέ, στα 36 χρόνια που «γράφω γι’ αυτοκίνητα», κανείς δεν προσπάθησε να με εξαπατήσει δίνοντάς μου για δοκιμή αυτοκίνητο στο οποίο είχε κάνει «εξυπναδίστικες» μετατροπές. Το αντίθετο έχει συμβεί. Να πάρω για δοκιμή αυτοκίνητα που τα είχαν πριν «δοκιμάσει» ή καλύτερα βιάσει παρά φύσιν, οι καταστροφείς που παριστάνουν τους δοκιμαστές. Αυτοκίνητα με θεόστραβες αναρτήσεις, «φαγωμένα» τακάκια που ακουμπούσαν στις δισκόπλακες, λάστιχα με τέσσερις διαφορετικές «πιέσεις», χτυπημένους κώνους συγχρονισμού στο κιβώτιο, τιμόνια με «τζόγο» και δεν συμμαζεύεται.
Και αυτό βέβαια οφείλεται αφενός στον ερασιτεχνισμό των συγκεκριμένων αντιπροσώπων και αφετέρου στον ωχαδερφισμό των «εργαζομένων» που δεν έχουν το μυαλό για να καταλάβουν ότι, με το να μην ελέγχουν τα αυτοκίνητα που δίνουν για δοκιμή στον Τύπο, το μόνο που κάνουν είναι να πριονίζουν το κλαδί πάνω στο οποίο κάθονται.