Εν Λευκώ, Άλλοτε και τώρα… ( 02/2006 ), Τεύχος 425

Τεύχος 425

ΑΛΛΟΤΕ…

Στο κοιμητήριο του Χέμερσμπαχ
Η ΜΥΡΟΥΔΙΑ του καμένου συμπλέκτη απλώθηκε στην ατμόσφαιρα στο κοιμητήριο που βρίσκεται κοντά στον πύργο Χέμερσμπαχ. Η κόκκινη Ferrari 250 GTO που μετέφερε το φέρετρο με τη σορό του κόμη Wolfgang Alexander Reichsgraf Berghe von Trips δεν ήταν συνηθισμένη να κινείται με 4 χλμ./ώρα. Ο 12κύλινδρος κινητήρας πλησίαζε στα όριά του, καθώς το αυτοκίνητο προχωρούσε προς την τελευταία κατοικία ενός από τους καλύτερους μεταπολεμικούς οδηγούς της Γερμανίας. Οι λιγοστοί φίλοι και συγγενείς σκέπτονταν αν η Ferrari θα κατάφερνε να φτάσει στον τάφο ή αν θα μετέφεραν το φέρετρο στα χέρια. Η αβεβαιότητα δεν κράτησε πολύ. Η GTO «έμεινε» δίπλα στο μνήμα. Οι Γκίνθερ, Μπονιέ, Μπαρθ, Χιλ και Χανστάιν μετέφεραν το φέρετρο. Ένα σιωπηλό χειροκρότημα και τα δάκρυα των συγγενών και των φίλων συνόδευσαν τον οδηγό στην τελευταία του κατοικία. Ένα ελαφρό αεράκι έδιωξε την οσμή του καμένου συμπλέκτη. Το χώμα σκέπασε το φέρετρο. Έφυγαν και η γαλήνη επέστρεψε στο νεκροταφείο κοντά στον πύργο, που είναι το σπίτι της οικογένειας τα τελευταία 700 χρόνια.
Ήταν το 1961, όταν ο Τριπς έχασε τη ζωή του σε αγώνα, από λάθος άλλου οδηγού. Οι λίγες γραμμές δίνουν μια αμυδρή εικόνα μιας εποχής που, όπως συχνά αναφέρω, πολύ αγαπάω και σέβομαι και την οποία έχω στην καρδιά μου από την ημέρα που αποφάσισα να «γράψω γι’ αυτοκίνητα» και θα την έχω μέχρι να πεθάνω.

Στη «μεγάλη» Πάρνηθα
Πέντε φίλοι, οι δύο με φωτογραφικές μηχανές (Voigtlander Vito B και Leica M2), κάθονται στο πλάι του δρόμου στη θέση Μετόχι της Πάρνηθας. Ο αέρας του αττικού καλοκαιριού μεταφέρει μυρουδιές απ’ το δάσος και την πεδιάδα όπου βρίσκεται το αεροδρόμιο Τατοΐου. Ο ένας ακουμπά σε ένα από τα πολλά εικονοστάσια, πειστήρια τροχαίων με κακή κατάληξη. Κοιτώ τη μαυρόασπρη φωτογραφία ενός νέου και διαβάζω το όνομα «Δημήτρης Καρα…ης 1948-1964». Πίσω απ’ το τζάμι ανάβει καντήλι, απόδειξη πως κάποιος δεν ξέχασε. Χιλιάδες θεατές περιμένουν ν’ αρχίσει η ανάβαση της «μεγάλης» Πάρνηθας. Έχουν πάρει θέση απ’ τα ξημερώματα στις ευθείες και τις φουρκέτες, ενώ πολλοί έχουν κατασκηνώσει απ’ την προηγουμένη. Η ατμόσφαιρα είναι ζεστή, γιορταστική, γεμάτη αγωνία και προσμονή και οι συζητήσεις για τους χρόνους που θα κάνουν οι οδηγοί των Porsche Carrera RS, Φον Tριπς και Χέρμαν, δίνουν και παίρνουν. Σε ένα, δύο σημεία της ανάβασης, η μυρουδιά του πεύκου και του θυμαριού καλύπτεται από εκείνη του… σουβλακιού.
Ξαφνικά, απόλυτη ησυχία. «Ξεκίνησε» φωνάζει κάποιος και ο ήχος από την εξάτμιση του αερόψυκτου κινητήρα της Carrera του Τριπς αντηχεί στις πλαγιές του βουνού. Η RS σκάει μύτη στην ανοιχτή αριστερή, ο οδηγός αλλάζει από 2η σε 3η, μετά σε 4η και πάλι σε 3η. Το ασημί αυτοκίνητο περνά εμπρός μας, το βλέπω απ’ το σκόπευτρο της μηχανής, πατάω το κλείστρο, αναπνέω καμένο φυτικό Castrol, τα μάγουλα κοκκινίζουν. Με διαφορά ενός λεπτού, ακολουθούν τα άλλα αυτοκίνητα. Ο Σπύρος Τσινιβίδης με BMW Electronica, ο Γιώργος Μοσχούς με Alfa GTA, ο «Αστερίξ» με Porsche, ο Γιώργος Ραπτόπουλος με DKW F12, αλλά και άλλοι, που τα ονόματά τους έσβησαν με το χρόνο. Για να τους φέρω στο νου, πρέπει ν’ ανοίξω παλιά περιοδικά. Το «Βολάν», το «Νέο Αυτοκίνητο», το «Auto Εξπρές» και τους «4Τροχούς».Τα συρτάρια της μνήμης έκλεισαν στραβά και δύσκολα ανοίγουν ύστερα από τόσα χρόνια. Θυμάρι, ρίγανη, πεύκο, φυτικό λιπαντικό! Ο τέλειος συνδυασμός. Σήμα κατατεθέν μιας εποχής που είχε ακόμα μύθους και ήρωες. Από μακριά ακούγεται ο καθαρός, χωρίς περιστροφές και κομπιάσματα ήχος κινητήρα. Είναι η BMW του Σπύρου; Του ΕΙΠΩΡΧ; Το «600αράκι» του Κανελλάκη, η Porsche του Χέρμαν, το DKW του Ραπτόπουλου, το TTS του «Λεωνίδα», η GTA του «Μαύρου»; Ακόμα και… εγώ λάμβανα μέρος στη «μεγάλη» Πάρνηθα. Είχα κερδίσει και την κλάση μου. Στην αριστερή σκάει μύτη μια BMW, πηγαίνοντας με τις «μπάντες». Οι θεατές ενθουσιάζονται, χειροκροτούν. Οι μηχανές τραβάνε ασταμάτητα, τα χρονόμετρα μετρούν ένα συγκεκριμένο κομμάτι της διαδρομής. Αγωνία, ευτυχία, οσμή καμένου λιπαντικού. Πάνω από 20.000 άνθρωποι γεμίζουν κάθε μέτρο του βουνού.
Όταν ο αγώνας τελειώνει και τ’ αυτοκίνητα κατεβαίνουν αργά στην αφετηρία, πίσω ακολουθούν παρέες χαρούμενων ανθρώπων κάθε ηλικίας που είδαν, χάρηκαν, μύρισαν, χειροκρότησαν τους οδηγούς και πάνε σπίτι για να μιλήσουν μ’ εκείνους που δεν ήταν εκεί, να περιγράψουν, να μεταφέρουν το κλίμα των αγώνων σε μια άλλη Ελλάδα που όχι μόνο πέθανε, αλλά θάφτηκε στον ¶δη.

Στα Λαγκάδια
Με το ένα χέρι κρατιέμαι απ’ το ρολ μπαρ. Στο άλλο κρατάω τις σημειώσεις και «διαβάζω» φωναχτά στον οδηγό. Κατηφορική δεξιά, και κλειστή αριστερά, που οδηγεί σε ανοιχτή δεξιά, και ευθεία 100, και κλειστή δεξιά. Γεφυράκι, και ανοιχτή αριστερά, και 3η, και 200, και 4η (πού 5η εκείνα τα χρόνια!), και κρατήσου αριστερά για γεφυράκι, και κλειστή δεξιά…
Δύο το πρωί. Βρέχει. Το Renault Gordini 8 με το Γιώργο Κρητικό δεν «ισιώνει» πουθενά. Πώς να «ισιώσει», με τον κινητήρα να κρέμεται πίσω απ’ τον άξονα των πίσω τροχών, με 7 μοίρες (αρνητικό) κάμπερ και λάστιχα Kleber Colombe ράντιαλ που μας είχε χαρίσει ο εισαγωγέας – καλή του ώρα, όπου κι αν βρίσκεται. Ειδική διαδρομή σε βρεγμένο δρόμο, γεμάτο ομίχλες, σκιές και πλατάνια. Με γεφυράκια, νεροφαγώματα και νεροσυρμές δίπλα στο Λάδωνα. Νέοι, ευτυχισμένοι, με πλήρη άγνοια κινδύνου, κουτρουβαλάμε στους κάμπους και στα βουνά της Ελλάδας, στα πιο ωραία, άγρια, απαιτητικά ράλλυ του κόσμου. Και αυτό όχι σε έναν, αλλά σε διακόσιους αγώνες όπου λαμβάναμε μέρος με τα δικά μας αυτοκίνητα. Οι καλοί ή όσοι είχαν «μπάρμπα στην Κορώνη» έτρεχαν με αυτοκίνητο της αντιπροσωπείας, εμείς με δύο ρεζέρβες στο πίσω κάθισμα και φίλους να κάνουν «σέρβις». Τι ομορφιά!
Λαγκάδια, Πολύγυρο, Πήλιο, Χαλκιδική, Σκρα-Κιλκίς-Λαχανά, πίσω στην Πελοπόννησο για τη Φτέρη, τη Στυμφαλία και άλλους τόπους, μαγικούς, που κούρνιασαν στα σκοτεινά σημεία του νου και της ψυχής.
Τα ράλλυ του ’60 και του ’70, η Ελλάδα πριν καεί, βιαστεί, διακορευτεί, βρομιστεί, δηλητηριαστεί από τα υβρίδια που την κατοικούν, αυτόν το λαό που κύρια αποστολή έχει να κάνει τα πάντα σαν τα μούτρα του.

Στο Τατόι
Σαράντα πέντε χρόνια μετά και η ευγένεια, το ήθος, η παράδοση και η ομορφιά της εποχής δε λέει να μ’ αφήσει. Το αποτέλεσμα είναι ότι κρίνω, συγκρίνω, ζυγίζω και βρίσκω λειψά τα όσα ακολούθησαν και ανάπηρα τα όσα συμβαίνουν τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια.
Η ιστορία στο κοιμητήριο του Χέμερσμπαχ δεν είναι μοναδική. Όταν το βράδυ πέφτω «νεκρός» από την κούραση και τις έγνοιες (που προφανώς τραβάω σαν μαγνήτης) και λίγα λεπτά πριν ο ύπνος, που μοιάζει με διήγημα του Φίλιπ Κ. Ντικ, με μεταφέρει σε κόσμους που δεν ξέρω αν έχω δει ή φανταστεί, στο μυαλό μου έρχονται παρόμοιες εικόνες. Μαγικές, μοναδικές, που είχα την τύχη να ζήσω στα 40+ χρόνια που κάνω αυτήν τη δουλειά. Αυτό το κομμάτι δεν είναι παρά πρόσκληση σε έναν κόσμο που θα ήθελα να μοιραστώ με τους νέους (στην ηλικία) αναγνώστες. Μόνο έτσι θα καταλάβουν ότι η πικρία και η απογοήτευση που πολλές φορές «βγαίνει» απ’ τα κείμενά μου έχει αρχή, μέση και τέλος. Τα όσα συνέβησαν τις τρεις «χρυσές» δεκαετίες (’60, ’70 και ’80) στο χώρο των αγώνων και της αυτοκίνησης δεν πρόκειται να επαναληφθούν. Οι αναμνήσεις είναι πολλές και δε χωράνε ούτε στη νέα μορφή του «Εν Λευκώ». Ίσως, σε μια άλλη ζωή, τις γράψω σε ένα βιβλίο 1.000 σελίδων.
Πολλές τις έζησα στους αγώνες ταχύτητας στο αεροδρόμιο Τατοΐου. Σήμερα υπάρχει και λειτουργεί, αλλά σύντομα θα ακολουθήσει την τύχη του Ελληνικού, αφού οι ορδές που θα κερδίσουν (με λάδωμα και δόντι) σπίτι, χώρους αθλοπαιδιών και mall στο «Ολυμπιακό Xωριό» θα λυσσάξουν, επειδή θα «ενοχλούνται από τα αεροπλάνα». Ακολουθώντας το δρόμο που χάραξε το Ελληνικό και ο Δήμος Αμαρουσίου, υπουργοί, πρωθυπουργοί και λοιποί υπάλληλοι των ισχυρών οικογενειών που κυβερνούν την Ελλάδα, το Τατόι θα «αναβαθμιστεί» κι ένα τμήμα του θα αποδοθεί στη Lamda, Kappa, Epsilon Development για άγρια κονόμα (δείτε σχετικό δημοσίευμα από το «Πρώτο Θέμα», που επαναλαμβάνει παλαιότερα δικά μου).
Όσοι είχαν την τύχη να ζήσουν την εποχή θα θυμούνται τους 20.000-25.000 θεατές που παρακολουθούσαν τις μάχες ανάμεσα στην GTAm του Μοσχού και του «Μαύρου», την Porsche του «Αστερίξ», την BMW του Σπύρου Τσινιβίδη και τη «Στρίγγλα» του Τζόνι Πεσμαζόγλου.